Studiegids

nl en

Wetenschapsfilosofie

Vak
2024-2025

Toegangseisen

Deze cursus is uitsluitend toegankelijk voor tweedejaars bachelorstudenten Filosofie die zijn ingeschreven in het BA Plus-traject.

Beschrijving

De moderne wetenschappen leveren de meest systematische en gedetailleerde kennis op die mogelijk lijkt. Zij berusten echter op expliciete en impliciete vooronderstellingen die de kritische aandacht van filosofen verdienen. De wetenschapsfilosofie tracht een volledig en overtuigend beeld te geven van de grondslagen en methoden van de wetenschappen.

In deze cursus zal wekelijks een centraal probleem van de hedendaagse wetenschapsfilosofie aan de orde gesteld worden. Verder zal de betekenis van de wetenschapsfilosofie voor bredere wijsgerige vraagstellingen worden toegelicht.

Leerdoelen

De student die de cursus succesvol heeft afgerond, heeft kennis van:

  • de plaats van de wetenschapsfilosofie ten opzichte van overige takken van de wijsbegeerte en van de empirische wetenschappen;

  • kernbegrippen in de wetenschapsfilosofie, waaronder “waarneming”, “theoriegeladenheid”, “onderdeterminatie”, “falsificatie”, “paradigma”, “revolutie”, “natuurwet” en “empirische adequatie”;

  • enkele moderne debatten in de wetenschapsfilosofie betreffende deze kernbegrippen;

  • enkele belangrijke standpunten en stromingen in het kader van deze debatten, waaronder empirisme, positivisme, inductivisme, falsificationisme, realisme en instrumentalisme;

  • de bijdragen tot deze debatten van enkele vooraanstaande moderne wetenschapsfilosofen, waaronder Thomas S. Kuhn en Karl R. Popper;

  • enkele (onopgeloste) problemen in de hedendaagse wetenschapsfilosofie, waaronder het probleem van de onderdeterminatie van theoriekeuze door waarneming en problemen betreffende realisme en instrumentalisme.

De student die de cursus succesvol heeft afgerond, is in staat om:

  • een omschrijving van de wetenschapsfilosofie als wijsgerige en wetenschappelijke disciplines te geven en te bediscussiëren;

  • een toelichting van de bovengenoemde kernbegrippen in de wetenschapsfilosofie te geven en te bediscussiëren;

  • een omschrijving van de bovengenoemde debatten in de wetenschapsfilosofie te geven;

  • een omschrijving en beoordeling van de bovengenoemde standpunten en stromingen in het kader van deze debatten te geven;

  • een eigen standpunt met betrekking tot deze debatten te kiezen en te motiveren;

  • een omschrijving van de bovengenoemde problemen in de hedendaagse wetenschapsfilosofie te geven en suggesties voor het oplossen daarvan te schetsen en te beoordelen.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege, 2 uur per week;

  • Tutorial, 2 uur per week.

Voor zowel het college als het tutorial (indien van toepassing) geldt een aanwezigheidsplicht.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Schriftelijk midterm tentamen met open essayvragen;

  • Schriftelijk eindtentamen met open essayvragen.

Voldoende aanwezigheid bij colleges en voorbereiding van opdrachten is een voorwaarde voor deelname aan de tentamens.

Weging

  • Midterm tentamen (20%);

  • Eindtentamen (80%).

Herkansing

Schriftelijk tentamen met open essayvragen. Het cijfer voor deze herkansing vervangt alle eerder behaalde deelcijfers en bepaalt 100% van het eindcijfer.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

  • Tekstboek:
    Alan F. Chalmers, What Is This Thing Called Science? 4e editie. Maidenhead: Open University Press, 2013. ISBN 9780335262786 (pbk).

  • Overige literatuur wordt beschikbaar gesteld via Brightspace.

Inschrijven

Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.
Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga.

Opmerkingen

Niet van toepassing.