N.B. Cursusbeschrijvingen kunnen worden gewijzigd
Toegangseisen
Deze cursus is uitsluitend toegankelijk voor tweedejaars bachelorstudenten BA Filosofie, die zijn ingeschreven in het BA Plus-traject).
Beschrijving
Wat is filosofie, en hoe doe je het?
In de filosofie - misschien meer dan in welke discipline dan ook - zijn de antwoorden op deze vragen zeer uiteenlopend en altijd controversieel. Voor sommigen horen deze vragen thuis is een subdiscipline die “metafilosofie” heet, anderen betwijfelen of dergelijke onderverdelingen mogelijk zijn.
De vraag wat filosofische methoden zijn is minstens zo controversieel: aan één kant van het spectrum staan zij die het mogelijk achten om specifieke filosofische methoden te identificeren en categoriseren. Voor anderen is filosofie juist van oudsher nauw verwant aan een zekere weerstand tegen methodisch denken, vooral wanneer methode het toepassen betekent van een vooraf uitgedacht plan, onder verwijzing naar een traditie die zo ver teruggaat als Plato’s onderscheid tussen het ware streven naar wijsheid enerzijds, en anderzijds de sofistische belofte dat de wijsheid via een vaststaand en identificeerbaar pad kan worden bereikt.
Deze cursus heeft twee hoofddoelen: (1) het bestuderen van de zeer uiteenlopende benaderingen van de vraag wat de aard en methode van filosofie is; (2) door schrijfwerk en samenwerking studenten te stimuleren zich actief te oefenen in verschillende benaderingen van filosofie, en het ontwikkelen van de vaardigheid kritisch te reflecteren op de eigen benadering van filosofie.
We beginnen de cursus met studie van het begrip van filosofische methode als zodanig. Vervolgens werken studenten in groepen samen om de aard, waarde en beperkingen van verschillende filosofische methoden te onderzoeken (en de daarin vervatte conceptie van filosofie) door belangrijke filosofische teksten op hun methode te analyseren. Hierbij wordt onder andere aandacht besteed aan:
het onderscheid tussen continentale en analytische filosofie en de geschiedenis van dat onderscheid;
de waarde en beperkingen van expliciete, identificeerbare filosofische methoden (zoals gedachtenexperimenten, reflectief-equilibrium, logische analyse, genealogie, fenomenologie, etc.);
stijl, argumentatie en tekststructuur;
de relatie tussen filosofische en wetenschappelijke methoden en het probleem van naturalisme;
de weerstand tegen methode in de continentale traditie.
In het laatste deel van de cursus wordt aandacht besteed aan verschillende belangrijke discussies die betrekking hebben op de vraag wat filosofie is: het nut of de relevantie van filosofie; de plaats van filosofie aan de academie en in de samenleving; de relatie tussen filosofie en traditie/geschiedenis en de mogelijkheid van vooruitgang in de filosofie; het probleem van filosofische canon-vorming en de inclusiviteit en diversificatie van filosofie.
Naast kennis te nemen van, en zich te bekwamen in, verschillende benaderingen van filosofie, leren studenten in deze cursus samen te werken om de meer of minder expliciete methodes van filosofische teksten te analyseren. Tot slot leren studenten zich bewust te worden van hun eigen benadering van filosofie en daarop kritisch te reflecteren.
Leerdoelen
De student die de cursus succesvol heeft afgerond heeft kennis van:
de zeer uiteenlopende mogelijke benaderingen van de vraag wat filosofie is;
de zeer uiteenlopende mogelijke benaderingen van de vraag wat filosofische methode is: van de toepassing van identificeerbare methodes tot de weerstand tegen methodisch denken;
verschillende filosofische methodologieën en hun waarde en beperkingen;
de relatie tussen filosofische methode en stijl, argumentatie, tekststructuur en wetenschappelijke methode;
een aantal centrale debatten rond de vraag wat filosofie is, waaronder: het nut of de relevantie van filosofie; de plaats van filosofie aan de academie en in de samenleving; de relatie tussen filosofie en traditie/geschiedenis en de mogelijkheid van vooruitgang in de filosofie; het probleem van filosofische canon-vorming en de inclusiviteit en diversificatie van filosofie.
De student die de cursus succesvol heeft afgerond heeft is in staat om:
verschillende benaderingen van de aard en methode van filosofie te identificeren, evalueren en te gebruiken;
samen te werken om tot een analyse te komen van de meer of minder expliciete methodes van filosofische teksten en hun onderliggende conceptie van filosofie;
kritisch te reflecteren op, en schriftelijk formuleren van, de eigen benadering van filosofie.
Rooster
De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.
Onderwijsvorm
- Werkcollege
Deze cursus heeft een aanwezigheidsplicht.
Toetsing en weging
Toetsing
Opdracht (groep; 60%)
Paper (40%)
Actieve participatie/samenwerking in klas/groepsverband (voldoende/onvoldoende)
Weging
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers (zie hierboven).
Herkansing
Actieve deelname in (en voldoende cijfer voor) de groepsopdrachten is een voorwaarde om aan de herkansing te mogen deelnemen. Er is geen herkansing van de groepsopdrachten, alleen van het individuele paper. Het eindcijfer voor de cursus na herkansing komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde van het eerder behaalde cijfer voor de groepsopdrachten (60%) en het cijfer voor de herkansing (40%).
Inzage en nabespreking
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Literatuurlijst
Alle teksten worden op Brightspace gepubliceerd.
Inschrijven
Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.
Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden.
Contact
Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).
Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga.
Opmerkingen
Niet van toepassing.