Studiegids

nl en

Esthetica en de impact van kunst

Vak
2024-2025

Toegangseisen

Geen specifieke toegangseisen. Gelijk aan de toegangseisen voor de BA Kunstgeschiedenis.

Beschrijving

Deze cursus bestaat uit twee luiken. In het eerste luik focussen we ons op de esthetica (Aesthetics), oftewel, de filosofie van schoonheid en kunst. Dit luik geeft een inleiding op het denken over schoonheid en de impact van kunst van de Oudheid tot nu. De student maakt kennis met belangrijke filosofische theorieën aan de hand van originele bronteksten en leert hier kritisch op te reflecteren. Bekende Westerse filosofen van Plato tot Kant komen aan de orde, maar er is ook aandacht voor niet-Westerse perspectieven, en voor racisme en seksisme in de kunst. De colleges zijn thematisch opgezet en belichten telkens uiteenlopende perspectieven op eenzelfde vraag of onderwerp.

In het tweede luik richten we ons op de Impact van de Kunst (Art’s Agency), met andere woorden, hoe kunst de wereld verandert. Visuele en toegepaste kunst vormen veel meer dan een spiegel van de wereld. Ze beperken zich niet tot een weergave van de werkelijkheid, maar grijpen ook daadwerkelijk in die werkelijkheid in. Ze veranderen hun omgeving onder meer door het vertoon van rijkdom of technisch vernuft of door de werkelijkheid op een specifieke manier te tonen.

De antropoloog Alfred Gell creëerde een kader om de kracht van kunst en architectuur te onderzoeken dankzij het concept agency dat nu ook meer en meer ingang begint te vinden in de kunstgeschiedenis. Agency valt lastig te vertalen naar het Nederlands. Misschien komt het woord ‘bemiddeling’ het dichtste in de buurt. Kunst is voor Gell een manier om intenties tot stand te brengen. Gell vergeleek kunst dan ook met een landmijn. Beide objecten doen dienst als middel om actief in te grijpen in de samenleving. Met deze vergelijking liet Gell een spreekwoordelijke bom ontploffen in de wereld van de kunstgeschiedenis. Nog nooit eerder was op zo een confronterende manier afstand genomen van de romantische gedachte (die tot op de dag van vandaag dominant aanwezig is) dat kunst voornamelijk schoonheid in de wereld brengt. Kunst kan daarnaast namelijk ook levensgevaarlijk zijn en aanleiding vormen tot dood en verderf. In dictatoriale regimes kan je ter dood veroordeeld worden omdat je een welbepaald kunstwerk hebt gemaakt of bezit. Maar ook oude standbeelden werden heel recent nog van hun sokkel gestoten en in het water gegooid omdat ze niet langer te rijmen vallen aan onze moderne normen en waarden.

In dit college duiken we de geschiedenis in en gaan we na wat we precies onder agency dienen te verstaan met betrekking tot kunsthistorisch onderzoek van de Oudheid tot de Franse Revolutie: we kijken zowel naar de oude kunst zelf, als naar de manier waarop vooraanstaande kunsthistorici en curatoren daarmee omgaan. Hierbij betrekken we ook alternatieve methodes die een aanvulling geven op Gell’s concept van agency zoals materiële cultuur, de relatie tussen kunst en religie, en die tussen kunst en diplomatie.

Leerdoelen

  • Studenten verwerven inzicht in de esthetica en het denken over de impact van kunst.

  • Studenten leren kritisch om te gaan met begrippen als esthetica en agency.

  • Studenten verwerven inzicht in de nieuwste onderzoeksmethodes in de kunstgeschiedenis.

  • Studenten leren onderzoek te doen naar de maatschappelijke relevantie van kunst in historische en hedendaagse samenlevingen.

  • Studenten leren, voortbouwend op de als voorbeeld bedoelde colleges, te begrijpen hoe zij in eigen onderzoek te werk kunnen gaan.

  • Studenten leren hoe ze de impact van kunst kunnen analyseren.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege

  • Zelfstandige literatuurstudie

  • Excursie

Toetsing en weging

  • Schriftelijk tentamen met enkele essayvragen 1 (50%)

  • Schriftelijk tentamen met enkele essayvragen 2 (50%)

Weging

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers. Om de cursus te behalen moet het gewogen gemiddelde van de deelcijfers een 5,5 of hoger zijn.

Herkansing

Als het eindcijfer onvoldoende is, dan kunnen één of beide deeltentamens worden herkanst.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt.
Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

Zie Brightspace

Inschrijven

Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.
Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Arsenaal

Opmerkingen

Dit vak heeft de vakken Esthetica en Art’s Agency: Hoe kunst de wereld verandert vervangen.

Studenten die Esthetica nog niet hebben gehaald maar wel Art’s Agency: Hoe kunst de wereld verandert, moeten deelnemen aan de colleges en toetsing van het eerste blok van Esthetica en de impact van kunst. Voor inschrijving moeten zij zich melden bij de Onderwijsadministratie Arsenaal met de onderwijscoördinator in CC.

Studenten die Art’s Agency: Hoe kunst de wereld verandert nog niet hebben gehaald maar wel Esthetica, moeten deelnemen aan de colleges en toetsing van het tweede blok van Esthetica en de impact van kunst. Voor inschrijving moeten zij zich melden bij de Onderwijsadministratie Arsenaal met de onderwijscoördinator in CC.