Studiegids

nl en

Cultuur versus beschaving in de lange negentiende eeuw

Vak
2024-2025

Toegangseisen

De BSA-norm is behaald en beide Themacolleges zijn met een voldoende afgerond.

Beschrijving

‘Cultuur’ en ‘beschaving’ zijn overkoepelende begrippen die verwijzen naar gemeenschappelijke uitingen van menselijke creativiteit. Beide termen kregen hun moderne betekenis pas tijdens de Verlichting; hiervoor werden artefacten in de eerste plaats gezien als onderdeel van Gods schepping. Vanaf de Romantiek wordt cultuur vooral geassocieerd met nationaal gedefinieerde culturen, die in principe allemaal gelijkwaardig zijn. Beschaving daarentegen is een hiërarchische term, waarbij vooral de nadruk werd gelegd op verschillende stadia van beschaving. Met als gevolg dat cultuurgeschiedenis zich vooral richtte op de natiestaten in de Westerse wereld, terwijl koloniale geschiedenis zich bezighield met vermeende verschillen in beschaving in een imperiale context. De laatste jaren relativeren historici de politieke tegenstelling tussen natiestaten en imperia, maar het lijkt ook verstandig dit te doen voor cultuur en beschaving. Tijdens de lange negentiende eeuw speelden zogenaamde verschillen in beschavingsniveaus een cruciale rol in Europa en de Amerika’s, bijvoorbeeld bij het uitsluiten van inheemse gemeenschappen en de lagere sociale klassen van politieke inspraak. Tegelijkertijd werden ook in de koloniën nationale culturen gedefinieerd, ieder met een eigen canon, cultureel erfgoed, folklore en monumentale hoogtepunten. Verschillen in zowel cultuur als beschaving speelden ook een grote rol bij de vele grootschalige wereldtentoonstellingen die vanaf 1851 werden georganiseerd. In dit werkcollege zullen we de ontwikkeling van het cultuur- en beschavingsbegrip in de lange negentiende eeuw onderzoeken; tevens analyseren we de praktische consequenties die dit had.

Als onderdeel van de cursus houden de studenten houden een individueel referaat over een in overleg gekozen onderwerp en een groepsreferaat over een nationale casus

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

De student kan:

  1. een gezamenlijke opdracht succesvol uitvoeren;
  2. een onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    b. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen
  3. reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd;
  4. een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij;
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.
  5. participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  1. De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort; bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de plaatsing van de Europese geschiedenis van na 1500 in een mondiaal perspectief; in het bijzonder de ontwikkeling en rol van politieke instituties;
  2. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht; bij de afstudeerrichting Algemene Geschiedenis: voor de bestudering van primaire bronnen en de relativiteit van nationaal gedefinieerde geschiedenissen;

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

  1. Heeft inzicht verworven in de veranderende betekenis van de begrippen cultuur en beschaving in de lange negentiende eeuw.
  2. Heeft inzicht verworven in de praktische gevolgen van de definiëring van nationale culturen en verschillende beschavingsniveaus.
  3. Heeft kennis opgedaan van de verschillende historische benaderingen om cultuur en beschaving te bestuderen.
  4. Heeft kennis opgedaan van een in overleg zelf te kiezen casus.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dient je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien je niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (5.000-6.000 woorden gebaseerd op literatuur; exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie, voetnoten)
    getoetste leerdoelen: 2-4, 6-11

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 3-4, 10-11

  • Participatie en tussentijdse opdrachten
    getoetste leerdoelen: 1, 5, 6-10

Weging

  • Werkstuk: 70 %

  • Mondelinge presentatie: 10 %

  • Participatie en tussentijdse opdrachten: 20 %

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van de opdrachten en het werkstuk geldt de deadline, zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in de corresponderende Brightspace cursus.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

De literatuur zal beschikbaar gemaakt worden via Brightspace

Inschrijven

Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.
Bij onvoldoende belangstelling kunnen werkcolleges geannuleerd worden en maken studenten in overleg met hun studieadviseur een alternatieve keuze.
Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga.

Opmerkingen

geen