Studiegids

nl en

Retorica: Geschiedenis en Systeem

Vak
2025-2026

Toegangseisen

Niet van toepassing.

Beschrijving

Dit kernvak van de minor Retorica biedt een inleiding op het systeem van de klassieke retorica en een beknopt overzicht van de geschiedenis van de retorica. In het eerste blok maak je kennis met de concepten waarmee retorische strategieën kunnen worden geduid, en hun toepassingen in moderne en klassieke teksten en andere media. Zo komen uiteraard de Aristotelische concepten logos, ethos en pathos aan bod, maar zullen we het ook hebben over de technieken om een publiek welwillend te maken, over standaardargumentaties en drogredenen, over verschillende typen speeches en hun specifieke retorische eisen, en over framing.

In het tweede blok diepen we enkele belangrijke thema’s uit, zoals politieke retorica en waarschijnlijkheidsargumentatie. Daarnaast wordt een beknopt overzicht geboden over de geschiedenis van de retorica: we beschouwen de ontwikkeling van de theorie van de retorica vanaf de vijfde eeuw voor onze jaartelling, bekijken hoogtepunten van de klassieke retorica in hun historische context, en bestuderen het onderwijs in de retorica. De belangrijkste focus ligt daarbij op de oudheid, maar we slaan ook een brug naar de (vroeg)moderne tijd.

Daarbij refecteren we op de vaak ambivalente waardering van de ethische aspecten van retorica, onder meer door Plato’s bezwaren tegen de retorica te bestuderen, evenals recente ideeën over de vrijheid van meningsuiting.

Leerdoelen

Kennis en inzicht

De student beschikt over:

  • inzicht in de belangrijke stappen van de ontstaansgeschiedenis en de verdere ontwikkeling van de retorica;

  • kennis van in retorisch opzicht belangrijke canonieke teksten;

  • kennis van en inzicht in het retorische systeem en het klassiek-retorische begrippenapparaat.

Vaardigheden

De student verwerft:

  • de vaardigheid om het begrippenapparaat te kunnen toepassen op antieke en moderne teksten;

  • het vermogen om de effectiviteit van retorische uitingen te kunnen inschatten;

  • het vermogen om een oordeel te kunnen onderbouwen over de ethische kant van retorica.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

Interactief hoorcollege

Toetsing en weging

Toetsing

Schriftelijk tentamen met vier essay-vragen (100%)

Weging

  • Tentamen: 100%

Herkansing

Een onvoldoende tentamen kan worden herkanst.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt.

Literatuurlijst

  • Braet, Antoine (2011). Retorische kritiek. Hoe beoordeel je overtuigingskracht? Den Haag: Sdu.

  • Pernot, Laurent (2005). Rhetoric in Antiquity (tr. W.E. Higgins). Washington, DC: The Catholic University of America Press. (Online raadpleegbaar via UB)

Inschrijven

Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.
Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Arsenaal

Opmerkingen

N.V.T