Studiegids

nl en

Vertaalwetenschap

Vak
2012-2013

Toegangseisen

Bachelordiploma in een van de geesteswetenschappelijke opleidingen.

Beschrijving

In de cursus Vertaalwetenschap leren studenten vertalingen van Nederlandse literaire teksten theoretisch en praktisch te benaderen en taal- en cultuurverschillen te analyseren. De inleidende colleges zijn gewijd aan de geschiedenis van het vertalen en de theorievorming vanaf de klassieke oudheid tot heden. Er zullen gezamenlijk case studies worden verricht om de problematiek van het ‘onderhandelen’ tussen culturen duidelijk te maken. Op praktisch gebied leren de studenten vervolgens hoe ze methoden van vertalen kunnen onderscheiden en hoe ze vertalingen kunnen analyseren. In een onderdeel poëzie zullen de studenten Engelstalige gedichten en liederen in het Nederlands vertalen en presenteren. Na de studieweek exploreren de studenten zelfstandig het gebied van recente vertalingen uit het Nederlands in hun moedertaal – studenten voor wie het Nederlands de moedertaal is krijgen aangepaste opdrachten – en maken zij kennis met het Nederlandse Letterenfonds. Daarop volgt een onderdeel reflectie op ‘vervreemding’ en ‘toe-eigening’ aan de hand van vertalingen in het Nederlands van buiten-Europese literatuur. De cursus sluit af met presentaties door de studenten van hun onderzoek op het gebied van Vertaalwetenschap, dat resulteert in een eindwerkstuk.

Leerdoelen

De studenten vergroten hun kennis van en verdiepen hun inzicht in de belangrijkste historische en moderne theorieën over vertalen. Ze leren methodes voor analyse van vertalingen en vertaalstrategieën en ze discussiëren wekelijks over de theorie en de praktijk van vertalen en het ‘onderhandelen’ tussen culturen. Zelfstandig verwerven zij meer inzicht in de aard en omvang van bestaande vertalingen vanuit de moedertaal in het Nederlands en vice versa.
De vaardigheden van de studenten in het vertalen met het Nederlands als brontaal of doeltaal worden verder ontwikkeld. De deelnemers zijn aan het eind in staat om op hoog niveau te reflecteren op het gebied van Vertaalwetenschap, om bestaande literaire vertalingen Nederlands-moedertaal en vice versa met behulp van modellen te analyseren en voorts om mondeling en schriftelijk verslag uit te brengen van zelfstandig onderzoek op het gebied van vertalen in theorie en praktijk.

Rooster

Raadpleeg het rooster van Dutch Studies of Nederlandse taal en cultuur.

Onderwijsvorm

Werkcollege

Toetsing

De studenten discussiëren tijdens de cursus elke week over het betreffende onderwerp en de leesstof; zij krijgen een globale beoordeling van hun deelname aan deze discussies (15% van het eindcijfer).
Ze houden in het laatste blok een referaat waarin ze hun zelfstandige onderzoek voor het eindwerkstuk mondeling toelichten; ook daarvoor krijgen ze een cijfer (15% van het eindcijfer).
Tenslotte volgt een eindwerkstuk waarvoor geheel zelfstandig onderzoek moet worden gedaan. Alle onderdelen tellen mee voor het eindcijfer, waarbij het eindwerkstuk het zwaarst weegt (70% van het eindcijfer).

Blackboard

In de cursus wordt gebruik gemaakt van Blackboard, onder meer om met de studenten te communiceren.

Literatuur

Tijdens de colleges maken de studenten gebruik van een groot aantal boeken en artikelen die op Blackboard staan vermeld. Studenten kunnen zich desgewenst alvast voorbereiden door de lectuur van een of meer onderdelen:

  • Lawrence Venuti, The Translator’s Invisibility. A History of Translation, Hst 1, ‘Invisibility’, p. 1-42;

  • Roman Jakobson, ‘On Linguistic Aspects of Translation’, in On Translation, ed. R.A. Brower, p. 232-39;

  • Umberto Eco, Mouse or rat? Translation as Negotiation, Hst. 1, ‘The Plants of Shakespeare’, p. 9-31;

  • Raymond Van den Broeck, De vertaling als evidentie en paradox, Hst. 5-6-7, p. 211-264;

  • Ton Naaijkens, ‘Van besmeurde mensen. Over Tom Lanoye’s Ten Oorlog’, in: De slag om Shelley en andere essays over vertalen, p. 99-122;

  • Anneke de Vries, ‘Scheef licht. Gender-stereotypen in vertalingen van Richteren 4’ in: Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap, ed. Ton Naaijkens [e.a.], p. 119-126;

  • Theo Hermans, ‘De peren van de kersenboom’, in: Perspectieven voor de internationale neerlandistiek in de 21ste eeuw. Handelingen Veertiende Colloquium Neerlandicum, p. 377-397;

  • Dirk Delabastita, ‘Shakespeare in vertaling. Een historische verkenning’, in: Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap, ed. Ton Naaijkens [e.a.], p. 85-94;

  • Arthur Langeveld, Vertalen wat er staat, Hst. 3, ‘Vertaaltransformaties’, p. 69-122;

  • Peter Newmark,_ A Textbook of Translation_, Hst. 5, ‘Translation Methods’, p. 45-53;

  • Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes, Help! The Beatles in het Nederlands (ter inspiratie);

  • Jorge Louis Borges, ‘De vertalers van de Duizend-en-één-nacht’, in: Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap, ed. Ton Naaijkens [e.a.], p. 69-84.

Aanmelden

De stduenten melden zich aan via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

N.v.t.

Contact

Prof.dr. Wim van Anrooij, Nederlandse Taal en Cultuur, P.N. van Eyckhof 1 (WSD-complex, gebouw 1167, kamer 101A) – w.van.anrooij@hum.leidenuniv.nl – 071-5272121