Toegangseisen
Inleiding hindoeïsme en Inleiding boeddhisme moeten zijn afgerond.
Beschrijving
In de afgelopen jaren, zijn filosofen begonnen de verfijning en rijkdom van de filosofische literatuur van het oude en klassieke India opnieuw te beoordelen en te waarderen. De analytische technieken van de moderne filosofie worden gebruikt om de teksten op frisse en originele manieren te interpreteren.
De Indiase filosofie begint in de oudheid rondom 1500 BCE en beslaat in feite de gehele periode van de Indiase cultuurgeschiedenis, zoals vastgelegd in haar indrukwekkende literatuur in het Sanskriet, beginnend met de speculaties in de Veda’s, de oudste geschriften van de hindoes, tot de moderne denkers van de twintigste eeuw en alles wat daartussen valt. De Indiase denkers hebben zich, evenals hun westerse vakgenoten, gebogen over min of meer dezelfde vragen als bv. de zin van het bestaan, het wezen van de ziel en god, hun relaties onderling alsook tot de vergankelijke wereld (samsara), kennis, inzicht, verlossing (moksha, mukti), ruimte, tijd, etc.
Het zaad van de Indiase filosofie was al gelegd in de oudste literaire bronnen van de Hindoes, nl. de Vedas en de Upanishaden. Dit zijn tevens de belangrijkste Hindoegeschriften. In de Rgveda bv. wordt gespeculeerd over kosmologie en ontologie. In de bekende Scheppingshymne wordt het wel of niet bestaan van schepper en schepping op cynische wijze ter discussie gesteld. De Vedische geschriften, waar het ritueel centraal staat, zijn vaak cryptische en niet altijd even helder geformuleerd. De vraag naar een juiste uitleg en interpretatie riep de Vedische exegese in het leven, die op haar beurt aanleiding gaf tot speculatie en filosofie, waarna de weg geopend was voor de opkomst van de verschillende Indiase filosofische scholen.
De Indiase tradities zelf maken het onderscheid tussen astika en nastika scholen, dat zijn de zgn. orthodoxe en heterodoxe scholen, ofwel scholen die de autoriteit van de Vedas respectievelijk wel of niet accepteren. Tot de eerste categorie behoren de zes traditionele scholen (darshana) van Samkhya, Yoga, Nyaya, Vaisheshika, Mimamsa en Vedanta, met hun talrijke afsplitsingen. Deze scholen staat zeer sceptisch en afwijzend ten aanzien van zgn. heterodoxe scholen, zoals het Jainisme, Boeddhisme, Ajivika en Tantrisme. Belangrijke scholen binnen het Boeddhisme, zoals de Madhyamaka, Yogacara en Vijnanavada, krijgen ook ruime aandacht. De bloei van de Indiase filosofie is sinds de klassieke tijd onverminderd door gegaan en geresulteerd in tientallen splinter tradities en sub-scholen. In deze cursus zullen we ons beperken tot de belangrijkste filosofen en scholen die hun stempel hebben gedrukt op het Indisch denken en zijn verdere verloop.
De bedoeling van de cursus is om de student een inzicht te bieden in de belangrijkste ideeen van de Indiase filosofische scholen, alsook in de ontwikkelingen die ze hebben doorgemaakt sinds hun ontstaan. Dit gebeurt middels een thematische bespreking van de belangrijkste onderwerpen (aan de hand van het boek van Richard King), alsook een direkte kennismaking met de belangrijkste leraren, scholen, methoden, concepten en technieken van de filosofische tradities (aan de hand van Radhakrishnan’s Sourcebook). De cursus is echter niet louter een overzicht van denkers en doctrines, maar ook een speurtocht naar nieuwe interpretaties bedoeld om de rijkdom en het hedendaagse belang van het Indisch denken tot uiting te brengen. Zo worden de relevante themas in de juiste historische context geplaatst en ‘geillustreerd’ door het lezen van relevante passages uit teksten die representatief zijn voor die tradities.
Leerdoelen
Na afronding van de cursus heeft de student een overzicht van en inzicht in de belangrijkste Indiase filosofische doctrines, scholen, alsook de ontwikkelingen die deze hebben doorgemaakt sinds hun ontstaan. De student is in staat de belangrijkste scholen, methoden, concepten en technieken van de filosofische tradities in de juiste historische context te plaatsen.
Rooster
Onderwijsvorm
Werkcollege
Zelfstandige literatuurstudie
Toetsing
Twee tussentijdse papers van 2000 woorden, onderwerp in overleg met de docent
Schriftelijke eindtoets, indien minder dan 6 studenten mondeling.
Blackboard
Ja, voor info en algemene mededelingen alsook om samenvattingen (b.v. PP-presentaties) beschikbaar te stellen.
Literatuur
Richard King, Indian Philosophy: An Introduction to Hindu and Buddhist Thought. Edinburgh 1999.
Radhakrishnan, S.; Moore, A Sourcebook in Indian Philosophy. Princeton CA 1967.
Richard King’s boek zal als handleiding dienen voor een thematische behandeling van de Indiase filosofie, terwijl Radhakrishnan’s Sourcebook als literaire bron daarnaast overlegd zal worden om nader kennis te maken met de individuele leerstellingen, scholen en tradities. Deze twee werken zullen uiteraard waar nodig aangevuld worden met artikelen uit boeken en tijdschriften.
Aanbevolen literatuur:
Chatterjee, Satis Chandra and Dhirendramohan M. Datta, An introduction to Indian philosophy. Calcutta, 1960.
Frauwallner, Erich. Geschichte der indischen Philosophie. Salzburg, 1953. [History of Indian philosophy / Introd. by Leo Gabriel; Transl. from original German into English by V. M. Bedekar. Vol. 1: The philosophy of the Veda and of the epic. The Buddha and the Jina. The Sāmkhya and the classical Yoga-system; Vol. 2: The nature-philosophical schools and the Vaiśeṣika system. The system of the Jaina. The materialism. Delhi 1973]
Wilhelm Halbfass. Tradition and reflection: explorations in Indian thought. New York 1990.
Hiriyanna, M. The essentials of Indian philosophy. London 1978.
Smart, Ninian. Doctrine argument in Indian philosophy. Leiden 1992.
Aanmelden
Aanmelden via uSis
Aanmelden Blackboard
Aanmelding voor A la carte en contractonderwijs
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van A la carte onderwijs willen volgen (zonder tentamen),
oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen
(met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Contact
Dr. N. Mohkamsing
tel.: 071-527 1699
Opmerkingen
In overleg met de docent kan de student met extra literatuur [of met kennis van Sanskriet ook bronteksten lezen] het aantal ec uitbreiden tot 10 ec.