Omschrijving
Tijdens het vak Beleid 1 hebben we gekeken hoe beleid op de agenda wordt geplaatst en hoe beleid wordt gevormd. Beleid 2 gaat over de uitvoering – oftewel implementatie – van beleid.
De colleges bestaan uit twee delen. In het eerste deel van de colleges (colleges 1-5) wordt het gat tussen ‘beleid-op-papier’ en ‘beleid-in-de-praktijk’ zichtbaar gemaakt. We gaan na welke factoren bepalen of, in welke mate, en op welke wijze eenmaal vastgesteld beleid ook daadwerkelijk wordt uitgevoerd. Daartoe behandelen enkele centrale onderwerpen uit de theorie over beleidsuitvoering, waaronder: top-down versus bottom-up benaderingen, de keuze van beleidsinstrumenten, de rol van grote uitvoeringsorganisaties, en het leerstuk van de ambtelijke beleidsvrijheid. In dit eerste deel zal je duidelijk worden dat er tussen beleidsbesluit en beleidsuitkomst een groot gat gaapt (de zogenaamde “wet van de onbedoelde gevolgen”), waarin falen, bewuste manipulatie, en onvoorziene gebeurtenissen een rol spelen. We besteden uitgebreid aandacht aan de politieke, ambtelijke, en maatschappelijke mechanismen die tot onbedoelde gevolgen van beleid kunnen leiden.
We eindigen echter niet op deze pessimistische noot. In het tweede deel van de colleges (colleges 6 en 7) behandelen we verschillende moderne benaderingen van beleidsuitvoering. Er is veel in beweging in de wereld van het beleid, een reeks van ontwikkelingen die wel wordt samengevat met de slogan: “from government to governance”. Beleid wordt niet langer ‘top-down’ uitgevoerd door hiërarchisch georganiseerde overheden (government), maar is het resultaat van de gezamenlijke inspanningen en strategieën van een groot aantal beleidsactoren – politici, burgers, ambtenaren, belangenorganisaties, de media, enzovoort – in beleidsnetwerken (governance). Deze ontwikkeling gaat gepaard met veranderende relaties tussen staat en internationale gemeenschap, staat en maatschappelijk middenveld, en staat en burger. Centraal in dit tweede deel van de colleges staan de implicaties die de verplaatsing van beleid naar beleidsnetwerken heeft voor de inrichting van het openbaar bestuur, en de rol van ambtenaren, maatschappelijke organisaties, en burgers in het beleidsproces. Verschillende opvattingen over openbaar bestuur – de klassieke Weberiaanse bureaucratie, New Public Management, en Public Value Management – worden hierbij met elkaar vergeleken.
Leerdoelen
Aan het eind van de cursus is de student in staat om:
beleidsimplementatie te plaatsen in het totale beleidsproces en de problemen die rond beleidsimplementatie bestaan te identificeren
bestaande bestuurskundige theorieën over beleidsimplementatie te onderscheiden en te begrijpen
deze theorieën te vergelijken en aan te wenden voor de beantwoording van praktische managementvraagstukken in actuele implementatieprocessen
een wetenschappelijk paper van goede kwaliteit te schrijven over een actuele casus
Rooster
Hoorcollege: Woe 3/4 t/m 15/5 van 9-11 uur in SB45
Werkgroepen:
wg 1: 15/4, 29/4,13/5 van 11-14 uur in 1A11, muv 15/4 NNB
wg 2:18/4, 2/5, 16/5 van 15-18 uur in 1A37
wg 3: 18/4 en 16/5 van 15-18 in 1A11, 29/4 van 14-17 uur in 1A11
wg 4: 18/4, 2/5, 16/5 van 15-18 uur in 1A15Tentamen: Woe 29/5 van 13-16 uur in USC
Hertentamen: woe 26/6 van 13-16 uur in USC
Onderwijsvormen
De cursus bestaat uit 7 hoorcolleges en 3 werkcolleges. Aanwezigheid bij de werkcolleges is verplicht.
Toetsing
Het eindcijfer wordt als volgt bepaald:
2 individuele papers. Elk paper telt voor 20%. Minimumcijfer voor elk paper is een 5,5
Schriftelijk tentamen. Het tentamen telt voor 60%. Minimumcijfer is een 5,5.
Het eindcijfer totaal moet minimaal een 6 zijn. Indien een student gemiddeld een onvoldoende staat voor de werkgroepspapers, dan kan de student het paper met het laagste cijfer herkansen. Indien een student een onvoldoende heeft voor het tentamen, dan kan deze herkanst worden.
De collegestof behoort ook tot de tentamenstof voor zover vastgelegd in sheets, handouts en andere informatiedragers.
Studiemateriaal
Collegestof
De literatuur uit de hoorcollege reader
De literatuur opgenomen in de electronische reader (beschikbaar op Blackboard)
Howlett, M., Ramesh, M., Perl, A. (2009) Studying Public Policy: policy cycles and policy subsystems, Oxford: University Press.
Maynard-Moody,S., Musheno, M. (2003) Cops, Teachers, Counselors. Stories from the Front Lines of Public Service, University of Michigan Press.
Blackboard
Docenten maken gebruik van Blackboard.
Inschrijven
Via USIS
Contactinformatie
Dr. Jelmer Schalk
j.schalk@fsw.leidenuniv.nl
Wouter G. Broekema, MSc.
w.g.broekema@fsw.leidenuniv.nl