Studiegids

nl en

Arm, oud, ziek: opbouw & aanpassing van de verzorgingsstaat

Vak
2013-2014

Toegangseisen

BSA norm en beide propedeuse Themacolleges behaald.

Beschrijving

De gemiddelde Nederlander bereikt anno 2013 een leeftijd van zo’n 80 jaar, waarvan het overgrote deel in goede gezondheid wordt doorgebracht. Tevens behoren de Nederlanders tot de welvarendste mensen op aarde. De verzorgingsstaat heeft er in belangrijke mate aan bijgedragen dat de risico’s van het bestaan (armoede, werkloosheid, ouderdom, ziekte en invaliditeit) duurzaam werden afgedekt. Dit werkcollege bekijkt hoe deze ontwikkeling vorm heeft gekregen in de 19e en 20e eeuw.
Het college besteedt aandacht aan de lange historische wortels van de sociale zekerheid vóór 1940. De Nederlandse situatie wordt in vergelijkend perspectief geplaatst. Hoe verliepen de ontwikkelingen in andere West-Europese landen, de Verenigde Staten, en in de ‘global South’? We kijken zowel naar de ‘verzorgers’ als de ‘verzorgden’. Hoe was het om arm, oud, of ziek te zijn? Op welke wijze veranderde de verzorgingsstaat de beleving van de risico’s van het bestaan?
Tijdens de decennia van snelle economische groei in de jaren vijftig en zestig is de verzorgingsstaat in verschillende geïndustrialiseerde landen tot volle wasdom gekomen. Deze kwam er echter niet overal hetzelfde uit te zien. Een genereuze verzorgingsstaat zoals bijvoorbeeld in Zweden contrasteert met het veel soberder ingerichte ‘Angelsaksische model’ in het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten. Kenmerkend was in ieder geval de bemoeienis van de centrale overheid. Vanaf de economische crisis van de jaren zeventig en tachtig werden van de meeste regelingen de toelatingseisen verscherpt en het uitkeringsniveau versoberd. Ook deze aanpassingen verschilden van land tot land. Onder druk van recessie en vergrijzing staan ook nu de voorzieningen van de verzorgingsstaat weer volop in de aandacht.

Leerdoelen

  • Het verkrijgen van kennis van de economische en sociale geschiedenis van verzorgingsstaat in de 20e eeuw.

  • Het ontwikkelen van inzicht in economisch beleid en het beleid met betrekking tot de sociale voorzieningen.

  • Het ontwikkelen van onderzoeksvaardigheden op het gebied van economische en sociale geschiedenis (incl. archiefonderzoek).

Rooster

Zie rooster Geschiedenis.

Onderwijsvorm

Werkcollege

Studielast

  • Bijeenkomsten 2 uur x 13 weken = 26 uur.

  • Bijeenkomsten voorbereiden (ca 42 pp) = 6 uur x 13 weken = 78 uur.

  • Referaat voorbereiden = 8 uur.

  • Overige opdrachten (discussiebijdragen BB etc) = 12 uur.

  • Materiaal voor werkstuk zoeken en bestuderen = 76 uur.

  • Werkstuk schrijven = 80 uur.

  • Totaal 280 uur (10 EC).

Toetsing

  • Referaat, mondelinge presentatie (10%).

  • Participatie in de discussie (incl. opdrachten) (20%).

  • Werkstuk circa 6.000 woorden (70%).

Aanvullende eis: Alle onderdelen dienen voldoende te zijn.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor het ter beschikking stellen van studiemateriaal, samenvattingen, discussiestellingen, discussiefora, en het stellen van tussentijdse vragen aan docent of medestudenten.

Literatuur

De lijst met te lezen artikelen wordt bij de aanvang van het college bekend gemaakt.

Aanmelden

Aanmelden via uSis.

Contact

Email: Dr. F. Schipper.