Toegangseisen
Propedeuse en de cursus Groepsdynamica met een voldoende behaald.
Beschrijving
Basis
In elk sociaal verband – een gezin, een sportclub, een professionele organisatie – worden gedachten, gevoelens en gedrag sterk bepaald door anderen. Wat anderen van ons denken, hoe wij over anderen denken en wat wij van hen leren, stuurt onze voorkeuren, emoties en gedragingen. Deze cursus laat zien hoe dat in zijn werk gaat. Thema’s die aan de orde komen zijn onder andere:
attributieprocessen (hoe trekken mensen conclusies over het gedrag van anderen en zichzelf)
attitudes (attitudevorming en -verandering, zoals bijvoorbeeld uitgewerkt in voorlichting en reclame)
schema’s bij de beoordeling van personen (bijvoorbeeld stereotypering, het toeschrijven van kenmerken op basis van groepslidmaatschap en discriminatie als mogelijk gevolg daarvan)
besluitvorming (impulsief, automatisch, beredeneerd)
emoties in sociaal gedrag.
Specialisatie
Er zijn vier thema’s waarin studenten zich kunnen specialiseren:
Attitudes: hoe komt een attitude tot stand, waardoor wordt hij onderbouwd, hoe belangrijk zijn attitudes voor het bepalen van gedrag, hoe kunnen attitudes worden veranderd? Deze vragen zijn van groot belang om bijvoorbeeld te begrijpen hoe voorlichting en reclame werken. Wat kun je daarvan verwachten, wat niet?
Stereotypering: mensen zijn razendsnel in het indelen van anderen in een categorie. Ze schrijven anderen op grond van die categorie ook allerlei eigenschappen toe. Wanneer treedt dat met name op en wanneer zijn oordelen meer individueel bepaald? Wat voor gevolgen heeft dat voor de bejegening van anderen? Gebeurt dat bewust, onbewust, en is het te sturen? Leidt het automatisch tot discriminatie, en wat is daar de impact dan weer van op de personen waarop de discriminatie gericht is?
Leiderschap en macht: Het succes van teams, afdelingen en organisaties staat of valt met de vraag of hun leiders (coaches, chefs, directeuren) hun werk goed doen. Maar welke criteria moet je precies aanleggen om te bepalen of een leider goed is: de teamsfeer of de prestaties of allebei? Worden goede leiders geboren of kan iedereen het leren om goed leiding te geven? Wat is het verband tussen leiderschap en macht? En wat doen goede leiders eigenlijk en wat doen ze juist niet?
Emoties: Emoties bieden inzicht in de subjectieve beleving en betekenis die mensen aan bepaalde sociale situaties geven. Emoties kunnen ook gedrag sturen: Als men bijvoorbeeld een probleem heeft veroorzaakt in de organisatie waarin men werkt, leidt dit dan tot schaamte en terugtrekgedrag of juist tot gevoelens van schuld en pogingen tot reparatie? Of ligt het er maar aan? En waaraan dan?
Leerdoelen
Via colleges en literatuurstudie verwerven studenten kennis over theorieën en empirische bevindingen op het gebied van de cognitieve sociale psychologie en van de onderzoeksmethoden binnen dit vak. In de werkgroep zullen studenten een thema verder uitdiepen door het kritisch lezen van artikelen en het schrijven van een onderzoeksvoorstel.
Studenten leren hun analyses mondeling te presenteren in de werkgroep en er schriftelijk over te rapporteren aan vakgenoten. De cursus is dus gericht op kennisverwerving maar ook op integratie/verdieping en toepassing van kennis.
Rooster
Beoordeling en Beïnvloeding (2013-2014):
Onderwijsvorm
Tijdens de 9 hoorcolleges worden de studenten ingeleid in de grondslagen van het brede onderwerp “Beoordeling en beïnvloeding” aan de hand van de basisliteratuur. De hoorcolleges worden afgesloten met een “mid term” multiple choice tentamen. Na deze hoorcolleges worden de studenten ingedeeld in werkgroepen (van maximaal 15 personen) die in zes verplichte bijeenkomsten nader ingaan op een thema.
Het programma van de werkgroepen zal bestaan uit een intensieve kennismaking met de literatuur en vooral de toepassing daarvan: de vaardigheid om iets te doen met zulke kennis voor het oplossen van een probleem. Dat kan een maatschappelijk probleem zijn of een theoretisch probleem, in ieder geval een kwestie waarvoor een gedegen analyse aan een voorstel tot verandering gekoppeld is, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Deelnemers schrijven hierover een paper.
Werkgroepen
N.B. Inhoud van werkgroepen volgt nog.
Studenten dienen bij inschrijving voor deze cursus direct een keuze te maken voor een van de vier specialisaties/thema’s. Er wordt zoveel als mogelijk rekening gehouden met de voorkeur van iedere student.
Hoewel je je dus voorafgaande aan het semester al inschrijft voor een werkgroep start deze werkgroep pas in het tweede blok, na de collegeserie.
Toetsing
Het eindcijfer is het gemiddelde van de cijfers voor het tentamen en het individueel geschreven paper, waarbij voor beide onderdelen minimaal een 4 moet worden gehaald. Het tentamen toetst de kennis over de collegestof en de basisliteratuur. Actieve participatie tijdens de werkgroepen zal meewegen in het cijfer voor het werkstuk.
De Faculteit Sociale Wetenschappen heeft per 1 januari 2006 het systeem Ephorus ingevoerd dat docenten kunnen gebruiken om werkstukken van studenten systematisch op plagiaat te controleren. Zie ook fraude .
Blackboard
Informatie op blackboard.leidenuniv.nl
Literatuur
Basisdeel: Fiske, S. T. & Taylor, S. E. (2013). Social Cognition: From Brains to Culture (2nd edition). London: Sage.
Specialisatie: literatuur wordt bekend gemaakt in de werkgroep.
Aanmelden
Cursus
Inschrijving voor de cursus is verplicht. Bij het inschrijven voor de werkgroepen geldt ‘wie het eerst komt, die het eerst maalt’. Als een bepaalde werkgroep vol is, kun je de werkgroep alleen op een ander moment doen. Informatie over inschrijven voor deze cursus vind je in de inschrijfwijzer
Keuzevakstudenten
Schrijf je voor elk keuzevak Psychologie apart in. Studeer je aan de Universiteit Leiden, maar ben je geen psychologiestudent? Of ben je een student van een andere Universiteit/ Hogeschool en wil je in Leiden bij Psychologie een keuzevak volgen? Raadpleeg eerst de informatie over de keuzevakken
Tentamen
Inschrijving voor een tentamen is verplicht. Studenten kunnen zich vanaf 100 tot 10 kalenderdagen voor een tentamen inschrijven in uSis. Wie zich niet inschrijft, kan niet meedoen aan het tentamen
Contact
Dr. Daan Scheepers
E-mail: scheepersdt@fsw.leidenuniv.nl