Toegangseisen
Dit vak is geen keuzevak. Bijvakstudenten of gaststudenten mogen hier niet aan deelnemen.
Beschrijving
Strafrecht is publiekrecht: wanneer een strafbaar feit wordt gepleegd, treedt de overheid op ter bescherming van de rechtsorde. Dat impliceert dat de overheid ook in de plaats treedt van de getroffen burger, het slachtoffer. Daarbij kan de overheid vergaand in het leven van andere burgers ingrijpen, door bijvoorbeeld dwangmiddelen toe te passen en vrijheidsstraffen op te leggen. Strafrecht vraagt daarom uitdrukkelijk om rechtvaardigende theorieën en brengt steeds rechtspolitieke keuzes met zich. Daarbij moeten voortdurend afwegingen worden gemaakt tussen de belangen van de samenleving, van verdachten en van slachtoffers. Dit maakt strafrecht een moeilijk, maar ook een uitermate boeiend vak.
Het vak Inleiding strafrecht beoogt zowel een inleiding op het materiële strafrecht (de strafbare gedragingen) als het formele strafrecht (het strafproces) te bieden. Zodoende bereidt het vak u voor op de meer verdiepende strafrechtelijke vakken in het tweede jaar (materieel strafrecht) en het derde jaar (formeel strafrecht) van de bachelor. In dit vak nemen we een aantal dragende beginselen en uitgangspunten van het materiële en formele strafrecht als vertrekpunt en stellen van daaruit een aantal meer concrete thema’s en leerstukken aan de orde. Hiermee beoogt het vak niet alleen in te leiden op de strafrechtelijke vakken in het tweede en derde jaar van de bacheloropleiding, maar ook direct de nodige academische verdieping te bieden. Daarmee wordt u vanaf het begin van uw studie geconfronteerd met het ‘grote verhaal’ van het strafrecht en de belangrijke vraagstukken van dit rechtsgebied.
Thema’s die aan de orde zullen komen zijn onder meer het strafrechtelijk legaliteitsbeginsel, de legitimatie van het recht om te straffen, het strafrechtelijk sanctiestelsel, de voorwaarden voor strafbaarheid, de doelen van het strafproces, het opportuniteitsbeginsel en het daaruit voortvloeiende strafrechtelijk beleid, de (actieve) rol van de strafrechter en het rechterlijk beslissingsmodel van artikel 348 en 350 Sv. Ook zal nadrukkelijk aandacht worden besteed aan de plaats van het strafrecht ten opzichte van het bestuursrecht, het civiele recht en de criminologie, alsmede aan de plaats van het Nederlandse strafrecht binnen de Europese rechtsorde en de verhouding van ons strafrechtsstelsel tot dat van andere landen om ons heen.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Doel van het vak is het bieden van een introductie in het materiële en formele strafrecht teneinde u voor te bereiden op de strafrechtelijke vakken in het tweede en het derde jaar van de bachelor.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van het vak heeft de volgende kwalificaties verworven:
U kunt benoemen en beschrijven op welke dragende beginselen en uitgangspunten het materiële en formele strafrecht zijn gebaseerd en uit die beginselen en uitgangspunten implicaties afleiden voor concrete aspecten van het positieve recht.
U kunt een eenvoudige casus oplossen aan de hand van de verschillende normen van het strafrechtelijk sanctiestelsel.
U kunt uitleggen aan welke voorwaarden dient te zijn voldaan alvorens strafrechtelijke aansprakelijkheid kan worden aangenomen.
U kunt, aan de hand van de in een casus gegeven feiten en omstandigheden, beoordelen of aan de voorwaarden van een materieelrechtelijk leerstuk is voldaan.
U kunt benoemen welke waarden en belangen ten grondslag liggen aan en/of een rol spelen in het Nederlandse strafproces en daarin een vergelijking maken met andere (op het accusatoire procesmodel georiënteerde) strafrechtsstelsels.
U kunt, aan de hand van de in een casus gegeven feiten en omstandigheden, beoordelen of aan de voorwaarden voor de toepassing van strafvorderlijke bevoegdheden is voldaan.
U kunt uitleggen op welke manier strafrechtelijk beleid in de Nederlandse strafrechtspleging zijn uitwerking heeft.
U kunt in een casus, aan de hand van het beslissingsmodel van artikel 348/350 Sv, bepalen tot welke einduitspraak de rechter moet komen.
U kunt het strafrecht relateren aan andere rechtsdomeinen en wetenschapsgebieden.
Rooster
Kies voor propedeuse of bachelor en master.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: prof. mr. J.H. Crijns
Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van de per onderwijsweek voorgeschreven studiestof.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 6
Namen docenten: mr. dr. W. Geelhoed, mr. dr. M.J. Dubelaar, mr. K. Oosterhof e.a.
Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van de per onderwijsweek voorgeschreven studiestof en voorbereiding van de per onderwijsweek aangegeven opdrachten. De aard van deze opdrachten kan per week verschillen: het kan gaan om het oplossen van een casus, om het mondeling presenteren van een arrest, het houden van een requisitoir of een pleidooi, debatteren etc. Doorgaans zullen de opdrachten voorafgaand aan de werkgroep via Blackboard moeten worden ingeleverd. Studenten die de voorgeschreven opdracht niet hebben ingeleverd, niet voldoende zijn voorbereid op de werkgroep en/of die niet voldoende actief participeren in de werkgroep, worden uitgesloten van deelname aan de werkgroep.
Responsiebijeenkomst in werkgroepverband
Aantal à 2 uur: 1
Namen docenten: mr. dr. W. Geelhoed, mr. dr. M.J. Dubelaar, mr. K. Oosterhof e.a.
Vereiste voorbereiding door studenten: Bestudering van de totale hoeveelheid voorgeschreven studiestof.
Tijdens deze bijeenkomst kunnen vragen over de stof worden gesteld en wordt aandacht besteed aan en geoefend voor het tentamen.
Inloopspreekuur
Aantal à 1 uur: 7
Namen docenten: werkgroepdocenten
Vereiste voorbereiding door studenten: geen, het betreft een mogelijkheid op individuele basis vragen voor te leggen aan de docent over onderdelen van de studiestof die u niet goed begrijpt.
Toetsing
Tentamen: 3 uur
Nabespreking: 2 uur
Toetsing
Toetsvorm(en)
Schriftelijk tentamen bestaande uit 30-40 meerkeuzevragen en een of meer essayvragen. Bij de berekening van het cijfer tellen de meerkeuzevragen mee voor 80% en de essayvraag of -vragen voor 20%.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens hoorcollege.
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
N. Jörg, C. Kelk en A.H. Klip, Strafrecht met mate, laatste druk, Deventer: Kluwer
F.A.J. Koopmans, Het beslissingsmodel van 348/350 Sv, laatste druk, bewerkt door F.W. Bleichrodt e.a., Deventer: Kluwer
De in het werkboek bekend te maken arresten. Hiertoe kan worden aangeschaft de laatste druk van de arrestenbundel M. Bosch, Arresten strafrecht/strafprocesrecht, Deventer: Kluwer. Het is studenten echter ook toegestaan de voorgeschreven arresten zelf te downloaden uit Kluwer Navigator.
Wetteneditie 2014-2015, Kluwer, Sdu of Ars Aequi
Werkboek:
- Werkboek Inleiding strafrecht 2014-2015 (mogelijk alleen op Blackboard te publiceren)
Aanbevolen studiemateriaal
- Wordt nader bekendgemaakt.
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis. Voltijd eerstejaars studenten, die gestart zijn vanaf september 2014, worden aangemeld door het Onderwijs Informatie Centrum.
Contact
Vakcoördinator: Mw. mr. K Oosterhof
Werkadres: Steenschuur 25, kamer C1.14
Bereikbaarheid: tijdens spreekuur (zie Blackboard) en via e-mail
Telefoon: 071 527 7521
E-mail: k.oosterhof@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Strafrecht en Criminologie
Afdeling: Straf- en strafprocesrecht
Kamernummer secretariaat: C1.02
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur
Telefoon secretariaat: 071 527 3506
E-mail: p.noordeloos@law.leidenuniv.nl