Studiegids

nl en

Inleiding Rechtspsychologie

Vak
2015-2016

Toegangseisen

Dit vak is geen keuzevak. Bijvakstudenten en gaststudenten mogen hier niet aan deelnemen.
Alleen studenten van de opleiding criminologie, voor wie dit vak verplicht is, kunnen dit vak volgen.

Beschrijving

U wordt ingeleid in het vakgebied van de rechtspsychologie en de toepassing van rechtspsychologische inzichten in de praktijk. Zo wordt kennis verschaft over de menselijke cognitieve beperkingen bij waarnemen, herkennen, herinneren, en beslissen. Het gaat om processen en beperkingen, zoals tunnelvisie, die juist in de strafrechtelijke context van belang zijn en daar een bijzondere betekenis krijgen omdat beslissingen er sterk door beïnvloed kunnen worden. De aandacht gaat onder andere uit naar verschillende soorten redeneren die worden uitgelokt in strafrechtelijke context (bijvoorbeeld confirmation bias), naar de juiste procedures bij het verhoor van getuigen en verdachten, naar leugendetectie, naar de rol van getraumatiseerde slachtoffers, naar de diagnostische waarde van bewijs, en naar beslissingen over bewijs en straf.

Leerdoelen

Na afloop van dit vak kunt u:

  • basisbegrippen uit de rechtspsychologie benoemen en uitleggen;

  • basisbegrippen uit de rechtspsychologie in concrete strafrechtelijke casus toepassen;

  • de menselijke cognitieve beperkingen en denkeigenaardigheden benoemen die optreden bij waarnemen, herinneren en beslissen en deze toepassen op de strafrechtelijke opsporing, vervolging en berechting;

  • basaal rechtspsychologisch onderzoek interpreteren en samenvatten en de bevindingen vertalen naar de rechtspraktijk;

  • in groepsverband een zelfstandig experimenteel onderzoek verrichten naar factoren die samenhangen met suggestibiliteit van burgers en daarover (deels individueel) op heldere en correcte wijze schriftelijk rapporteren.

  • de bewijswaarde van in de rechtspraktijk gehanteerde bewijsmiddelen bepalen en deze evalueren.

Rooster

Kies voor propedeuse of bachelor en master.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges

  • Aantal à 2 uur: 5

  • Namen docenten: Dr. J.W. de Keijser

  • De hoorcolleges gaan dieper in op enkele onderwerpen uit de verplichte literatuur. De hoorcolleges zijn een aanvulling en geen vervanging van intensieve zelfstudie.

Werkgroepen

  • Aantal à 2 uur: 5

  • Namen docenten: prof. dr. J.W. de Keijser en B.M.C. van Hazebroek, MSc

  • De werkgroepen bestaan uit referaten, gevolgd door vragen en discussie, en uit het gezamenlijk uitvoeren van opdrachten. Vereiste voorbereiding door studenten: Per werkcollege worden (maximaal) drie referaten gehouden die aansluiten bij thema’s in de voor die week voorgeschreven literatuur. Ieder referaat wordt door een koppel van twee studenten verzorgd. Tijdens de werkgroepen wordt grondige voorbereiding van de opgegeven literatuur voorondersteld, ook bij diegenen die geen referaat houden. Iedere student dient voor aanvang van twee van de werkgroepen een uitgewerkte stelling in te leveren, die betrekking heeft op één van de inhoudelijke thema’s van de bijeenkomst. Studenten voeren in een van de weken ook een mini-experiment uit waarvan een beknopt (schriftelijk) verslag gemaakt wordt.

Toetsing

  • Tentamen: 3 uur

  • Nabespreking: 2 uur

Spreekuur

  • 1 uur in de week voor individuele vragen van studenten (zie Leidraad)

Toetsing

Toetsvorm(en)

  • Schriftelijk tentamen bestaande uit essayvragen.
    Het eindcijfer is het tentamencijfer mits aan de werkgroepverplichtingen naar behoren is voldaan.

  • De werkgroepen bestaan uit referaten, gevolgd door vragen en discussie, en uit het gezamenlijk uitvoeren van opdrachten. Vereiste voorbereiding door studenten: Per werkcollege worden (maximaal) drie referaten gehouden die aansluiten bij thema’s in de voor die week voorgeschreven literatuur. Ieder referaat wordt door een koppel van twee studenten verzorgd. Tijdens de werkgroepen wordt grondige voorbereiding van de opgegeven literatuur voorondersteld, ook bij diegenen die geen referaat houden. Iedere student dient voor aanvang van twee van de werkgroepen een uitgewerkte stelling in te leveren, die betrekking heeft op één van de inhoudelijke thema’s van de bijeenkomst. Studenten voeren in een van de weken ook een mini-experiment uit waarvan een beknopt (schriftelijk) verslag gemaakt wordt.

Inleverprocedures
Worden tijdig aangegeven via Blackboard.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, en hetgeen behandeld is tijdens hoorcolleges en werkgroepen.

Blackboard

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.

Literatuur

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:

  • Van Koppen, P.J., H. Merckelbach, M. Jelicic & J.W. de Keijser (Red.) (nieuwste druk).

  • Reizen met mijn Rechter: Psychologie van het Recht. Kluwer: Deventer. [Niet alle hoofdstukken zijn verplicht, zie voorts de Leidraad en Blackboard]

  • Enkele aanvullende artikelen via Blackboard.

Werkboek:

  • Via Blackboard.

Aanbevolen studiemateriaal

  • Als aanbevolen in separate hoofdstukken in handboek.

Aanmelden

De aanmelding verloopt via uSis. De aanmelding verloopt via uSis. Voltijd eerstejaars studenten die zijn ingedeeld in een tutorgroep door het Onderwijs Informatie Centrum (OIC), worden door het OIC aangemeld.

Deeltijdstudenten: Deeltijdstudenten dienen zich te melden bij het secretariaat (criminologie@law.leidenuniv.nl)

Contact

  • Spreekuur voor individuele vragen van studenten (vooraf melden via criminologie@law.leidenuniv.nl zie Leidraad)

  • Vakcoördinator: dr. J.W. de Keijser

  • Werkadres: Steenschuur 25, kamer C1.05

  • Bereikbaarheid: Op afspraak via het secretariaat

  • Telefoon: (071) 527 7462

  • E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut voor Strafrecht & Criminologie

  • Afdeling: Criminologie

  • Kamernummer secretariaat: C1.02

  • Openingstijden: maandag t/m vrijdag, van 09.00 – 12.30 uur

  • Telefoon secretariaat: (071) 527 74 62

  • E-mail: criminologie@law.leidenuniv.nl