Keizers, Keizerinnen en Tegenkeizers: Keizerlijke legitimatie in de drie eerste eeuwen van het Romeinse Keizerrijk

Toegangseisen

Geschiedenisstudenten: de BSA-norm is behaald en beide Themacolleges zijn met een voldoende afgerond.

Voor GLTC-studenten: propedeusecollege Oude Geschiedenis en Methodenblok behaald.

Voor OCMW-studenten: propedeusecollege Oude Geschiedenis en Seminar OCMW (1e jaar) behaald.

Beschrijving

Elk Romeins burger kon keizer worden. Een keizerlijke kandidaat hoefde niet van een nobel geslacht af te stammen, noch moest hij in Rome geboren zijn. Vanaf de start van het keizerrijk bleek de keizerlijke machtsbasis meer afhankelijk te zijn van drie grote maatschappelijke groepen: de Romeinse senaat, de Romeinse legers en het Romeinse volk. Elke groep had de macht om een keizer uit te roepen, te erkennen of zelfs te verwerpen. Op de achtergrond ontwikkelde de keizerlijke familie rondom de keizer, die vervolgens ook een vooraanstaande rol ging spelen in de keizerlijke legitimiteit. Enerzijds stonden de keizerinnen en hun kroost voor de toekomstige voorspoed van het rijk, anderzijds kon een keizer zijn regering legitimeren als bloedverwant of adoptiezoon van de vorige keizer. Voor deze historische processen en ontwikkelingen zal het werkcollege ook steunen op de gedoceerde stof van het Kerncollege “Grenzen van de Macht”. Daarnaast werden de keizers in de derde eeuw steeds kwetsbaarder voor muitende soldaten of voor een staatsgreep door hun generaals. Tijdens het Romeinse rijk werden er zo tientallen keizerlijke kandidaten uitgeroepen tot keizer. Sommigen van deze tegenkeizers waren succesvol en schopten het effectief tot Romeins keizer. De meerderheid van deze keizerlijke kandidaten kon echter de wensen van de achterban niet waarmaken en werd vaak na enkele maanden, of soms zelfs na enkele dagen, door de eigen manschappen vermoord.

In dit college zullen onderwerpen zoals keizerlijke legitimiteit, de domus Augusta en domus divina, Romeins erfenissenrecht, adoptie, et cetera worden uitgelegd en bediscussieerd. Deze onderwerpen zullen vervolgens aan de hand van case studies over verschillende keizers, keizersdynastieën, en tegenkeizers geïllustreerd worden.

Het college sluit aan bij het Kerncollege (KC) ‘Grenzen van de Macht’ maar staat ook open voor studenten die dit college niet volgen.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen
De student kan:

• 1. een gezamenlijke opdracht succesvol uitvoeren;
• 2. een onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
     a. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
     b. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
     c. een wetenschappelijk debat analyseren;
     d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen
• 3. reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd;
• 4. een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van syllabus Themacolleges, en daarbij;
     a. een realistische planning hanteren;
     b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
     c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
     d. feedback geven en ontvangen;
     e. aanwijzingen van de docent verwerken.
• 5. participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

• 6. De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort, meer specifiek:
  • bij de afstudeerrichting Oude Geschiedenis van de Griekse-Romeinse oudheid, met nadruk op de periode 400 v.C.-400 n.C; sociaaleconomische structuren; de antieke stad; mentaliteitsgeschiedenis; antieke religie; cultuurcontact;
• 7. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting.
     Met speciale aandacht:
  • bij de afstudeerrichting Oude Geschiedenis voor antieke teksten en archeologische bronnen; bronnenkritiek en contextualisering; acculturatietheorie;

Leerdoelen, specifiek voor dit college
De student:

• 8. verwerft kennis van de politieke-militaire verhoudingen in de Romeinse wereld;
• 9. verwerft inzicht in Romeinse familiale structuren en de rechtsregels er rond.

Rooster

Zie Rooster Geschiedenis

Onderwijsvorm

• Werkcollege

Studielast

Totale studielast 10 ect x 28 uur = 280 uur:

• College-uren: 2 uur p.w. x 13 weken: 26 uur;

• Voorbereiding en presentatie van groepsopdrachten adhv primaire en secundaire literatuur: 34 uur;

• Lezen voor voorgeschreven literatuur ter voorbereiding van het college: 70 uur

• Schrijven van werkstuk (incl. inlezen en onderzoek): 150 uur.

Toetsing

Toetsing

Bij de toetsing van dit werkcollege worden de volgende zaken gewogen:

• Werkstuk (6000 woorden, gebaseerd op literatuurstudie, incl. noten en bibliografie)
  Getoetste leerdoelen: 2-4; 6-9.

• Mondelinge presentatie van eigen onderzoek (referaat)
  Getoetste leerdoelen: 3-4; 6-9

• Mondelinge groepspresentatie van een literatuuranalyse omtrent de politieke-militaire verhoudingen of de familiale structuur in het Romeinse keizerrijk.
  Getoetste leerdoelen: 1, 3-4; 8 of 9.

• Participatie waarbij de voorgeschreven literatuur kan toegepast worden
  Getoetste leerdoelen: 5-9

• Weging*

Werkstuk: 60%
Referaat: 15%
Mondelinge groepspresentatie van literatuuranalyse: 15%
Participatie: 10%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers in combinatie met de aanvullende eis dat het cijfer op het werkstuk altijd voldoende moet zijn.

Deadlines
Voor het inleveren van de werkstukken geldt de aangegeven deadline

Herkansing
Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de aangegeven deadline

Blackboard

Bij dit college wordt intensief gebruik gemaakt van Blackboard voor:

• het collegeschema;

• het ter beschilling stellen van studiemateriaal (zoals secundaire literatuur, overzichten van primaire bronnen en databanken);

• verdeling van de mondelinge presentaties.

Literatuur

Wordt via Blackboard bekend gemaakt.

Aanmelden

Via uSis

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

Contact kan opgenomen worden met de docent: mw. M.J. Groen-Vallinga MA – Huizingagebouw k. 0.12.

Opmerkingen

Voertaal: Nederlands, daarnaast worden er tijdens het college artikels gelezen in het Engels en het Duits. Voorkennis van Latijn is niet vereist.