Abracadabra: (on)geletterdheid in antieke religies

Toegangseisen

• Voor Geschiedenisstudenten: De propedeuse is voltooid en beide BA-Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond.

• Voor GLTC-studenten: propedeusecollege Oude Geschiedenis en Methodenblok behaald. Studenten GLTC kunnen dit vak voor 5 ECTS volgen.

• Voor OCMW-studenten: propedeusecollege Oude Geschiedenis en Seminar OCMW (1e jaar) behaald.

Beschrijving

Religie en tekst zijn ook in de oudheid onlosmakelijk met elkaar verbonden: bidden, vervloeken en danken gingen door middel van tekst. Zowel gesproken als geschreven teksten dienden om de goden te bereiken maar ook om rituelen correct uit te kunnen voeren. Wij bekijken de rol van teksten binnen religieuze rituelen. Orakelteksten, magische papyri, vervloekingstabletten, de gouden Orfische tabletten, votieven en ‘Hemelsbrieven’ zijn maar enkele van de primaire bronnen die we bestuderen. Hoe werkt tekst binnen deze rituelen?

De relatie tussen gesproken en geschreven tekst is maar één van de vragen die aan bod zullen komen. De nadruk zal bij dit college liggen op de functie van tekst binnen het religieus ritueel, en de status van de tekst. Die status loopt van mensenwerk tot tekst die als het geopenbaarde woord van de bovennatuur zelf wordt beschouwd. Wie spreekt of schrijft, hoe, en met welk doel? De nalatenschap van de oudheid op dit vlak is nog steeds zeer actueel.

Entreetoets over W.V. Harris, Ancient Literacy (Cambridge, MA) 3-34 (hoofdstuk 1). Dit boek is via de catalogus van de UB online beschikbaar.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen <n.b.: aan="" afstudeerrichting.="" algemene="" de="" en="" leerdoelen="" niets="" s.v.p.="" specifiek="" van="" voor="" wijzig=""></n.b.:>

De student kan:

1. een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
   a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
   b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
   c. een wetenschappelijk debat analyseren;
   d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.
2. een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van syllabus Themacolleges, en daarbij:
   a. een realistische planning hanteren;
   b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
   c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
   d. feedback geven en ontvangen;
   e. aanwijzingen van de docent verwerken.
   3. reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.
3. bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.
4. bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.
5. participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

7. De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Seminar behoort;
   • bij de afstudeerrichting Oude Geschiedenis: van de Griekse-Romeinse oudheid, met nadruk op de periode 400 v.C. – 400 n.C.; sociaaleconomische structuren, de antieke stad, mentaliteitsgeschiedenis, antieke religie, cultuurcontact.
8. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht voor begrippen die te maken hebben met geletterdheid.
   • bij de afstudeerrichting Oude Geschiedenis: voor antieke teksten en archeologische bronnen; bronnenkritiek en contextualisering; acculturatietheorie.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

De student:

9. Heeft inzicht in historische debatten over religie en de rol van tekst daarin.
10. Heeft inzicht in historische debatten over geletterdheid, meer specifiek in de Oudheid.
11. Heeft kennis van de bronnen die belangrijk zijn voor de bestudering van antieke religie en kan die relateren aan de meer abstracte thema’s die in het college worden besproken.

Rooster

Zie Rooster Geschiedenis

Onderwijsvorm

• Werkcollege

Studielast

Totale studielast 10 EC x 28 uur = 280 uur

• Bijwonen college: 26 uur

• Voorbereiden college: 42 uur

• Maken opdracht(en): 15 uur

• Schrijven werkstuk (inclusief bestuderen literatuur): 197 uur

Studenten GLTC kunnen dit vak volgen voor 5 ECTS. De docent stelt voor deze studenten een aangepast programma vast.

Toetsing

• Werkstuk (ca. 7200 woorden, inclusief noten en bibliografie; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
  Getoetste leerdoelen: 1-5, 7-11

• Entreetoets
  Getoetste leerdoelen: 7, 8, 10

• Mondelinge presentatie
  Getoetste leerdoelen: 3-5

• Participatie
  Getoetste leerdoelen: 6

• Opdracht 1 (Heuristieke opdracht 1)
  Getoetste leerdoelen: 3-5

• Opdracht 2 (Heuristieke opdracht 2)
  Getoetste leerdoelen: 3-5

Weging

Werkstuk: 60%
Entreetoets: 10%
Referaat: 20%
Opdracht 1: 5%
Opdracht 2: 5%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Deadlines

Voor de deadline voor het inleveren van de werkstukken zie overzicht deadlines

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Voor de deadline zie overzicht deadlines

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor:

• het ter beschikking stellen van studiemateriaal

• het stellen van tussentijdse vragen aan docent of medestudenten

• selectie primaire bronnen ter discussie.

Literatuur

Literatuur wordt op college bekend gemaakt en hoeft niet aangeschaft te worden.

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing.

Contact

Dr. K. Beerden

Opmerkingen

Geen