Toegangseisen
Bachelor rechtsgeleerdheid (zie OER)
Beschrijving
Rechtsnormen zullen moeten worden toegepast. Die toepassing vindt plaats via processen van uitvoering (het formuleren van beleid, het uitoefenen van bevoegdheden door bestuursorganen en burgers, het sluiten van contracten, het nemen van beschikkingen, het in het leven roepen van bestuursorganen en -lichamen, het oprichten van rechtspersonen), maar zeer zeker ook via processen van handhaving (het treffen van maatregelen om nakoming van normen te bevorderen en het toepassen van bevoegdheden in reactie op niet-nakoming van normen). In dit vak komt aan de orde hoe in de rechtstaat uitvoering en handhaving op elkaar zijn betrokken, hoe rechtsbescherming wordt gerealiseerd en op welke wijze het bestuursrecht en strafrecht vaak gelijktijdig en geïntegreerd worden ingezet om handhavingsdoelen te effectueren. Hierbij wordt ook ingegaan op de vraag hoe het privaatrecht kan bijdragen aan de handhaving van publiekrechtelijke normen, alsmede op de vraag welke invloed het Europees recht (Europese Unie en EVRM) op de handhaving van normen heeft.
De integratie tussen de verschillende deeldisciplines komt aan de orde door hun complementaire, overlappende en concurrerende aspecten te laten zien. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan de coördinatie- en afstemmingsproblemen die de samenloop van rechtsdomeinen met zich kan brengen. Voorts wordt ingegaan op de vraag of en in hoeverre de overheid binnen de context van de verschillende rechtsdomeinen verplicht is tot handhaving over te gaan, alsmede op de consequenties van onrechtmatig overheidsoptreden binnen het proces van handhaving in de verschillende rechtsdomeinen.
Het perspectief van handhaving door de overheid wordt tot uitgangspunt genomen. Het gaat hierbij om handhaving van objectief publiekrecht, al dan niet via verwezenlijking van subjectieve rechten van individuele burgers. Het perspectief van die individuele burger, dat met name gericht is op verwezenlijking van zijn individuele rechten komt vooral aan de orde als uitwerking van het perspectief van de overheid en vanuit vergelijkend perspectief.
Leerdoelen
Doel van het vak:
In het vak Interactie tussen rechtssystemen – Rechtshandhaving krijgt u een ‘helicopter view’ op het recht. Het vak bouwt voort op de deeldisciplines van het recht uit de bacheloropleiding. Het vak beoogt u inzicht te geven in de grondslagen, samenhang en verschillen tussen de uiteenlopende deeldisciplines. Hiermee beoogt het vak u uit te dagen maatschappelijke en juridische vraagstukken integratief te benaderen.
Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:
U kunt aan de hand van een concreet handhavingsvraagstuk voorspellen of normen al dan niet spontaan zullen worden nageleefd of al dan niet succesvol kunnen worden gehandhaafd.
U kunt de belangrijkste kenmerken en instrumenten van de verschillende nationale handhavingsdomeinen (privaatrecht, bestuursrecht, strafrecht) onderscheiden, en de dynamiek tussen deze handhavingsdomeinen illustreren.
U kunt de factoren met betrekking tot de keuze welk(e) rechtsdomein(en) word(t/en) ingezet voor de handhaving van een bepaalde norm toepassen op een handhavingsvraagstuk.
U kunt de begrippen sfeerovergang en sfeercumulatie, en de implicaties daarvan voor de rechtspositie van de individuele burger, uitleggen mede in het licht van Europese verplichtingen.
U kunt een overzicht maken van overheidsbevoegdheden en -verplichtingen ten aanzien van publiekrechtelijke rechtshandhaving die voortvloeien uit bestuursrecht, strafrecht en Europees recht (EVRM en EU) en dit toepassen in een concrete casus.
U kunt vergelijken welke consequenties onrechtmatige rechtshandhaving binnen het bestuursrecht en het strafrecht heeft.
Rooster
Kies bachelor en master.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: prof. mr. J.H. Crijns, prof. mr. W.H. van Boom en mr. dr. P.C. Adriaanse (onder voorbehoud van wijzigingen)
Vereiste voorbereiding door studenten: bestuderen van de per week aangegeven stof.
Tussentijdse opdrachten (facultatief)
- Zie hierover nader onder ‘Toetsing’ – punt 2
Toetsing
Bij aanvang van het vak dient de student te kiezen uit twee varianten.
Toetsvorm(en)
- (Variant) 1. Schriftelijk tentamen in essayvorm
Bij deze variant 1 bestaat geen verplichting tot het verrichten van (tussentijdse) praktische oefeningen (zoals bedoeld in variant 2).
of
- (Variant) 2. Een (alternatief traject) bestaande uit (tussentijdse) schriftelijke opdrachten en een (eind-)opdracht
Bij variant 2 maken de studenten gedurende de onderwijsweken schriftelijke opdrachten die in moeilijkheidsgraad naar het eindtentamen toewerken. Deze opdrachten worden zowel door de medestudenten beoordeeld bij wijze van peer review (met behulp van Turnitin) als door de docenten, waarbij deze laatsten de kwalificatie voldoende/onvoldoende aan de opdrachten toekennen.
Na succesvolle voltooiing van drie van de vier opdrachten (die de status hebben van praktische oefeningen) bestaat het eindtentamen voor deze groep studenten uit een take home tentamen in de vorm van een essayopdracht of – indien zij daaraan de voorkeur geven – het schriftelijk tentamen van variant 1.
Studenten die dit traject – na eenmaal daarmee te zijn gestart – niet succesvol voltooien, kunnen enkel deelnemen aan het schriftelijk tentamen van variant 1.
Het hertentamen is in alle gevallen het schriftelijk hertentamen van variant 1.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens het hoorcollege.
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
- De voorgeschreven literatuur wordt via Blackboard bekend gemaakt en/of via Blackboard beschikbaar gesteld voor zover het open access bronnen betreft.
Werkboek:
Geen
Reader:
Geen
Aanmelden
Aanmelding voor variant 1, is niet nodig.
Aanmelding voor variant 2: middels inleveren van de eerste weekopdracht. Zie (overigens) Blackboard
Contact
Vakcoördinator: prof. mr. J.H. Crijns
Werkadres: Steenschuur 25, kamer C1.14
Bereikbaarheid: Per e-mail, en tijdens het spreekuur (zie Blackboard)
Telefoon: 071 – 527 7521
E-mail: j.h.crijns@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Strafrecht & Criminologie
Afdeling: Straf- en strafprocesrecht
Kamernummer secretariaat: C1.01
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur
Telefoon secretariaat: 071 527 7518
Opmerkingen
Dit vak is een optioneel verplicht vak voor alle afstudeerrichtingen van de Master Rechtsgeleerdheid. In plaats van dit vak kunnen studenten ook kiezen voor het vak Interactie tussen rechtssystemen – Rechtsvinding dat in dezelfde onderwijsperiode wordt aangeboden.
NB. Studenten die meerdere afstudeerrichtingen binnen de Master Rechtsgeleerdheid volgen dienen beide vakken te volgen.