Toegangseisen
Propedeuse Geesteswetenschappen
Beschrijving
We hebben het tegenwoordig graag over ‘nieuwe media’, maar zijn er niet altijd al nieuwe media geweest? In de 19de eeuw was fotografie nieuw, en van grote invloed op realisme in de roman en in de schilderkunst. Zo had ook de uitvinding van de telegraaf zijn uitwerking op de modernistische poezie.
In deze cursus bestuderen we die wisselwerking tussen literatuur en nieuwe media. Dat doen we op twee niveaus. Ten eerste kijken we naar de invloed van de dragers van teksten op de betekenis van die teksten. Wat gebeurt er eigenlijk als je in Leiden een gedicht leest dat op de muur geschilderd is? Is het dan nog steeds dezelfde leeservaring als wanneer je hetzelfde gedicht in een bundel hebt gelezen? We zijn gewend om bij ‘literatuur’ nog steeds vooral aan een specifiek medium te denken: het boek. Op papier gedrukte teksten zijn echter maar één mediale verschijningsvorm van literatuur. Andere vormen zijn bijvoorbeeld een muurschildering, maar ook een krantenfeuilleton of poetry-slam. Bovendien staat geschreven literatuur zelf weer op verschillende wijzen in verband met andere media als film, televisie en internet. In deze cursus leer je om deze verbanden te analyseren. We kijken naar de manieren waarop de ‘dragers’ van informatie, zoals een handschrift of een iPad, de betekenis bepalen die we aan teksten geven (McLuhans beroemde ‘the medium is the message’).
Ten tweede kijken we naar media in de ruime betekenis van het woord: de technologische omgeving van de mens, en hoe daar in literatuur op gereflecteerd of soms op vooruitgelopen wordt. Zowel literatuur als technologie ontstaan in een dynamische culturele omgeving waar allerlei maatschappelijke, economische, politieke en esthetische factoren een rol spelen. We gaan uit van een wisselwerking tussen cultuur en techniek.
Leerdoelen
De student(e)
verwerft kennis van en inzicht in de beginselen en basisconcepten van de mediatheorie, en de betrekking van deze concepten op de literatuur.
kan de concepten en methodes uit de mediatheorie en de literatuurtheorie inzetten bij de analyse van mediale aspecten van Nederlandse literatuur.
beheerst het instrumentarium en de vaardigheid om mediale transformaties van en in literatuur te analyseren en te interpreteren, net als de culturele en tekstuele effecten van deze transformaties.
kan een academische discussie opwerpen, voeren, leiden en samenvatten
kan onderzoeksvoorstellen van mede-studenten evalueren.
kan wetenschappelijke bevindingen omzetten naar een lesmodel voor de middelbare school.
Rooster
Onderwijsvorm
Werkcollege 3 uur
Studielast
Totale studielast voor de cursus: 140 uur.
uren die aan het volgen van college worden besteed: 42 uur.
tijd voor het bestuderen van de verplichte literatuur; 42 uur
voorbereiden college en discussie 1x: 16 uur
tijd voor het schrijven van een werkstuk: 40 uur (inclusief inlezen / onderzoek)
Toetsing
Tweewekelijkse opdrachten: 40%
Referaat: 20%
Werkstuk: 40 %
Het gemiddelde cijfer moet een 5,5 of hoger zijn.
Herkansing: alleen het werkstuk kan worden herkanst.
Blackboard
Blackboard wordt gebruikt voor:
studiehandleiding
voor mededelingen
voor het inleveren van opdrachten en werkstukken
Literatuur
Dijk, Y. van: ‘ Medium’, in: F.M. Essink, G.E.H.I. Franssen & J.A.T. Rock (red.), Literatuur in de wereld: handboek moderne letterkunde (Nijmegen: Vantilt 2013).
De rest van de literatuur wordt in het college bekend gemaakt.
Aanmelden
Inschrijven via uSis is verplicht. Algemene informatie over uSis is te vinden op Nederlands en English
Let op: studenten die geen Nederlands studeren dienen eerst contact op te nemen met de studiecoördinator voor goedkeuring.
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Niet van toepassing
Contact
Voor inhoudelijke vragen: Prof. dr. Y. van Dijk
Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur/Neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 101A. Tel. 071 5272 2604. Het e-mail adres is: osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.