Studiegids

nl en

Afscheid van domineesland: christendom in Nederland sinds 1813

Vak
2016-2017

Toegangseisen

Met het oog op de te lezen college-/tentamenstof, is beheersing van de Nederlandse taal vereist.

Beschrijving

‘Eén Nederlander: een theoloog, twee Nederlanders: een kerk, drie Nederlanders: een kerkscheuring.’ Dit gezegde vat kernachtig samen waardoor Nederlandse protestanten zich tot diep in de twintigste eeuw lieten kenmerken: godsdienstijver en een sterke versplintering als gevolg van die godsdienstijver. Onder protestanten staan oude geloofszekerheden tegenwoordig echter lang niet meer zo vast en manifesteert zich juist een tendens om oude scheidslijnen uit te wissen.

Nederlandse katholieken hadden aan het begin van de negentiende eeuw nog een achtergestelde positie, golden een eeuw later als de ‘trouwste dochters en zonen van Rome’ en laten zich vandaag de dag in meerderheid weinig gelegen liggen aan de officiële kerkleer.
Wat zijn de achterliggende oorzaken van de hierboven geschetste ontwikkelingsgang van het protestantse en katholieke christendom in Nederland in de negentiende en twintigste eeuw?

In deze cursus reflecteren wij op deze overkoepelende vraag aan de hand van een geschiedkundig overzichtswerk en aanvullende teksten van historische figuren die beeldbepalend zijn geweest in de ontwikkeling van het christendom in Nederland in de laatste twee eeuwen. Het christendom analyseren wij niet alleen in zijn institutionele (kerkelijke) verschijningsvorm, maar ook als factor in de politiek, als invloed op de inrichting van de maatschappij en als kracht in het culturele leven. Ons startpunt is 1813, het jaar waarin de fundamenten zijn gelegd van Nederland als zogeheten natiestaat, van Nederland zoals wij het nu kennen.

Leerdoelen

Na afronding van deze cursus hebben de studenten:

  • inzicht verworven in de ontwikkelingsgang van het christendom als kerkelijk, politiek, maatschappelijk en cultureel fenomeen in Nederland in de laatste twee eeuwen;

  • voldoende kennis verworven om die ontwikkelingsgang op hoofdlijnen te schetsen;

  • geleerd hoe zij verbanden moeten leggen tussen verschillende historische verschijnselen;

  • elementaire kennis verworven van methodologie in de geschiedwetenschap;

  • de vaardigheid ontwikkeld een historisch onderzoekje op te zetten en schriftelijk uit te werken.

Rooster

Zie roosterpagina Religiewetenschappen

Onderwijsvorm

  • Werkcollege
    Aanwezigheid is verplicht.

Studielast

Totale studielast: 5 × 1 EC (28 uur) = 140 uur

  • Bijwonen colleges: 13 × 2 uur = 26 uur

  • Lezen college-/tentamenstof (incl. voorbereiden tentamens): 70 uur

  • Werken aan paper: 40 uur

  • Tentamens: 2 × 2 uur = 4 uur

Toetsing

  • Schriftelijk tentamen, bestaande uit één essayvraag, na blok 1 (35%)

  • Schriftelijk tentamen, bestaande uit enkele korte open (invul)vragen, na blok 2 (35%)

  • Paper (30%)

Weging

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers. Om te slagen, moet het gewogen gemiddelde eindcijfer ten minste een 5,5 zijn.

Herkansing

De herkansing bij zowel het eerste als het tweede schriftelijk tentamen bestaat uit een vervangend schriftelijk tentamen.
Een met een onvoldoende beoordeeld paper komt alleen in aanmerking voor een herkansing, in de vorm van een vervangende opdracht, indien het gewogen gemiddelde van de totale cursus lager dan 5,5 bedraagt.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor:

  • Blackboard wordt gebruikt voor het aanbieden van de PowerPoint-dia’s die deel uitmaken van de college-/tentamenstof. Daarnaast verschijnt praktische informatie over de cursus op Blackboard en dienen de studenten hun werkstukken via Blackboard in te leveren.

Literatuur

  • J. van Eijnatten en F.A. van Lieburg, Nederlandse religiegeschiedenis (Hilversum 2005), 250-374.

  • Per college dienen alle studenten daarnaast aanvullende literatuur te lezen, die t.z.t. wordt aangekondigd en beschikbaar wordt gesteld op de collegeplank in de UB.

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.