Toegangseisen
Deze cursus is uitsluitend toegankelijk voor bachelorstudenten Filosofie. De propedeuse dient te zijn behaald, alsmede ten minste 10 EC van de verplichte onderdelen van het tweede jaar, waaronder Philosophy of Mind.
Bovenstaande toegangseisen zijn ook van toepassing voor contractstudenten.
Beschrijving
Wie kent er Socrates eigenlijk? Bij nader inzien is zijn figuur raadselachtiger dan vermoed. Is hij de grote rationalist, die aan de wieg staat van wat wij tegenwoordig ‘wetenschap’ noemen? Of is hij juist een geheimzinnige mysticus die zich beroept op een voor anderen ontoegankelijk daimonion? Is hij een tragische individualist die elk denken in en over gemeenschap of politiek frustreert? Of is hij juist de grote motor achter elke politieke filosofie? Wie zich nooit in de wijsgerige Socratesreceptie heeft verdiept, zal verbijsterd zijn over de kennelijke rijkdom van zijn persoon en zijn optreden, dat telkens weer opnieuw de filosofische bezinning heeft aangezwengeld.
In dit college zullen we ons richten op enkele van de meest markante benaderingen van Socrates: die van de joodse Verlichtingsdenker Mendelssohn, die van Hegel en Kierkegaard, en ten slotte die van de 20e-eeuwse existentiefilosoof Karl Jaspers, van politiek filosoof Leo Strauss, en van Jacques Derrida. En passant komen er, door het prisma van ‘Socrates’, belangrijke momenten uit de geschiedenis van de Westerse filosofie aan bod. Uiteraard zullen we ook een aantal cruciale Platoonse dialogen zelf bestuderen.
De studenten zullen worden aangemoedigd om voor zichzelf zoveel mogelijk niet op college te bespreken dialogen te lezen, en tevens zich te oriënteren op de artistieke verwerking van Socrates, met name in de literatuur en schilderkunst.
Leerdoelen
Doelstelling
Door middel van een behandeling van de centrale figuur van Socrates de filosoof, beoogt deze cursus inzicht te geven in de oorsprong en aard van de filosofie zelf: bestaat ze in een vaardigheid, een handeling, een bereidheid, of een attitude?
Tevens beoogt deze cursus te trainen in het nauwkeurig lezen en herlezen van de Platoonse dialogen, zo mogelijk in de grondtekst, zonder genoegen te nemen met clichés.
Ten slotte wil deze cursus indirect bijdragen aan het verwerven van een gedegen kennis van enkele grondpatronen in de Moderne filosofie (Verlichting, Idealisme, existentiefilosofie, hermeneutiek/politieke filosofie, postmodernisme, e.d.)
Eindtermen
De student die de cursus succesvol heeft afgerond heeft kennis van:
de manier waarop de figuur van Socrates naar voren komt in enkele rond Socrates gecentreerde Platoonse dialogen;
enkele cruciale Socratesinterpretaties uit de moderne filosofie;
de wijsgerige problemen en keuzes die gemoeid zijn met het vormen van een Socratesbeeld op basis van de Platoonse dialogen.
De student die de cursus succesvol heeft afgerond is in staat om :
recht te doen aan de ambiguïteit van de figuur van Socrates, en daarmee aan die van de filosofie zelf;
enkele verschillende wijsgerige strategieën te onderscheiden waarmee de figuur van Socrates is gerecipieerd in de moderne filosofie;
zelf een enigszins beargumenteerde en gemotiveerde positie in te nemen ten aanzien van de aard van de filosofie, op basis van een gedegen wijsgerige reflectie op de figuur van Socrates.
Rooster
- BA Filosofie, BA3 – BA Plus-traject of Standaardtraject
Onderwijsvorm
- Werkcollege
Voor deze cursus geldt een aanwezigheidsplicht.
Studielast
Totale studielast voor de cursus: 10 EC x 28 uur = 280 uur
Bijwonen colleges: 13 × 3 uur = 39 uur
Wekelijkse voorbereiding op colleges en opdrachten: 60 uur
Eindpaper (incl. onderzoek en inlezen): 181 uur
Toetsing
Wekelijkse opdrachten: 30%
Eindpaper: 60%
Participatie aan het college: 10%
Aanwezigheid bij het college is vereist. Wie meer dan 4 bijeenkomsten mist, om welke reden ook, kan het college niet afronden.
Weging
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers.
Herkansing
Herkansingen voor de afzonderlijke deeltentamens worden niet aangeboden. Voor de cursus wordt één herkansing aangeboden, bestaande uit een herschreven eindpaper. Het cijfer voor het herschreven eindpaper vervangt alle eerder behaalde deelcijfers. Een student die niet aan de praktische opdrachten heeft voldaan heeft geen toegang tot het hertentamen. Een voldoende eindresultaat voor de cursus kan niet worden herkanst.
Nabespreking tentamen
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Blackboard
Blackboard wordt gebruikt voor:
Het beschikbaar stellen van alle praktische en inhoudelijke informatie betreffende het college.
Het inleveren van opdrachten en papers. Alle opdrachten dienen via Blackboard te worden ingediend, de papers eveneens via Turnitin.
Studenten dienen zich in te schrijven op de bij deze cursus behorende Blackboardmodule.
Daarnaast is inschrijving voor de cursus via uSis verplicht (zie onder).
Literatuur
Verplichte literatuur
Kierkegaard, Over het begrip ironie, Amsterdam, Boom (of: The Concept of Irony, with Continual Reference to Socrates, Princeton, PUP, 1989.
The Rebirth of Classical Political Rationalism. An Introduction to the Thought of Leo Strauss. Essays and Lectures by Leo Strauss, selected and introduced by Thomas L. Pangle, Chicago, UCP, 1989.
Karl Jaspers, Socrates - Boeddha - Confucius - Jezus - De maatgevende mensen, Utrecht, Bijleveld, 1999 (of: Die massgebenden Menschen: Sokrates, Buddha, Konfuzius, Jesus, München, Piper, 1964.
Jacques Derrida, Khôra, Paris, Galilée, 1993 (trans. ‘Chora’, in: On the Name, Stanford, SUP, 1995).
Deze en overige teksten zullen zoveel mogelijk ook via de collegeplank in de UB en via Blackboard beschikbaar worden gemaakt.
Aanbevolen literatuur
Het verdient sterke aanbeveling voorafgaand aan het college zelfstandig de volgende Platoonse dialogen te hebben gelezen: Apologie, Krito, Phaedo.
Tevens valt te denken aan de volgende romans:
John Steinbeck, The Moon is Down (Ned. De vliegenvanger)
Mary Renault, The Last of Wine
Aanmelden
Inschrijven voor cursus en tentamens via uSis is verplicht.
Studenten wordt geadviseerd voor de registratie in uSis het studieactiviteitsnummer te gebruiken. Dit nummer kan worden gevonden in het college- en tentamenrooster onder de kolom "Act.nr".
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Studeren à la carte: niet van toepassing.
Contact
Opmerkingen
Niet van toepassing.