Toegangseisen
Toegelaten tot HC Law.
Beschrijving
Op 28 juni 2016 hadden verkiezingen plaats voor twee niet-permanente zetels in de VN-Veiligheidsraad voor de periode 2017-2018. Deze Raad is het machtigste orgaan van de VN, bedoeld om de internationale vrede en veiligheid te bewaren. De raad kan onder meer sancties opleggen, vredestroepen inzetten en beleid beïnvloeden.
Voor de groep van westerse landen waren twee, felbegeerde, zetels beschikbaar en drie kandidaten. Zweden werd meteen in de eerste ronde verkozen. De strijd tussen Italië en Nederland bleef na vijf stemrondes onbeslist. Daarop hebben beide regeringen voorgesteld en is er een akkoord bereikt om de termijn te splitsen: Italië in 2017, Nederland in 2018.
Dit vak handelt over de positie van gekozen, niet-permante leden van de 15 leden tellende Veiligheidsraad in het algemeen en die van Nederland in het bijzonder.
Wat zijn hun mogelijkheden en beperkingen om een bijdrage te leveren aan vrede en veiligheid, respect voor mensenrechten en duurzame ontwikkeling?
In hoeverre kunnen de “Elected-10” (E-10) gezamenlijk optreden ten opzichte van de Permanente Vijf (P-5)?
In hoeverre zullen de EU-lidstaten (inclusief Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk) hun beleid coördineren?
Wat is het beleid van Nederland geweest in de vijf perioden dat het eerder lid was van de Veiligheidsraad (1946, 1951-1952, 1965-1966, 1983-1984, 1999-2000)? Zijn hierin ‘constanten’ aan te duiden?
Hoe om te gaan met de voortdurende discussies over de effectiviteit, de samenstelling, de verantwoordingsplicht, de transparantie en de legitimiteit van de Veiligheidsraad, waaronder de samenstelling van de Permanente Vijf en hun vetorecht?
Op welke wijze spelen internationaal recht, de idee van de rechtsstaat en mensenrechten een rol in de debatten en de resoluties van de Veiligheidsraad?
Welke rol zou de Veiligheidsraad bij de bestrijding van klimaatverandering moeten spelen?
Met welke agenda zou Nederland de Raad kunnen binnentreden in 2018?
Onderwijsvorm
Een algemene inleiding van professor Schrijver in week 1 en opdrachten en presentaties van de deelnemers in de daarop volgende weken. Daarnaast is er een gastcollege en een excursie naar het ministerie van Buitenlandse zaken en het parlement in Den Haag.
De voertaal is Nederlands en soms Engels.
Aanwezigheid verplicht.
Toetsing
Opdrachten en presentaties.
Periode
Week 1 (5 oktober, 18.00-20.00): De oprichting van de VN en de taak van de Veiligheidsraad binnen de VN
College Prof. N.J. Schrijver
Onderwerpen:
Oprichting VN in 1945 als opvolger van de Volkenbond en de rol van Nederland hierbij
De doelstellingen van de VN
De organen van de VN
Positie van Nederland bij de VN en specifiek de Veiligheidsraad
De taken en bevoegdheid van de Veiligheidsraad
o Handhaving internationale vrede en veiligheid Het handelen namens lidstaten De verplichting beslissingen uit te voeren
o Hoofdstuk VI
o Hoofdstuk VII Interpretatie artikel 39 Maatregelen onder art. 40-42De Veiligheidsraad en niet-leden van de VN
Week 2 (Vrijdag 13 oktober, 17.00-19.00): De samenstelling van de Veiligheidsraad en de positie van de Veiligheidsraad binnen het internationale politieke en publiekrechtelijk systeem
College Prof. N.J. Schrijver
Onderwerpen:
De verklaring voor de oorspronkelijke samenstelling van de Veiligheidsraad
De achtergrond van het vetorecht
De uitbreiding van de Veiligheidsraad naar 15 leden in de jaren ‘60
De rol van niet-leden van de Veiligheidsraad bij beslissingen die hen aangaan
De begrenzing van de macht van de Veiligheidsraad/staatssoevereiniteit
Klachtprocedures en rechterlijke beoordeling van VR-beslissingen
Resoluties van de Veiligheidsraad en gebruik geweld (Commissie-Davids)
De rol van de Veiligheidsraad bij verwezenlijking van de rechten van de mens
Week 3 (19 oktober, 17.00-19.00): mogelijk gastcollege Peter van Walsum
Week 4 (9 november, 17.00-19.00): De taken van de Veiligheidsraad en de Nederlandse bijdrage daaraan
Presentaties van studenten
Tijdens deze bijeenkomst staan we stil bij enkele belangrijke taken van de Veiligheidsraad. De presentaties en papers gaan in op de bevoegdheid van de Veiligheidsraad onder het VN-Handvest om deze taak uit te voeren, de manier waarop de Veiligheidsraad de taak in de praktijk invult en op de Nederlandse bijdrage aan de taak.
Vredesmissies: de bevoegdheid van de Veiligheidsraad en de deelname van Nederland
Sancties ingesteld door de Veiligheidsraad en de implementatie daarvan in Nederland
De VR en non-proliferatie van massavernietigingswapens
De VR en het ISH en de Nederlandse inspanning om straffeloosheid tegen te gaan
De VR en het IGH: wie heeft het laatste woord?
Het vetorecht van de permanente leden van de VR
Week 5 (16 november, 17.00-19.00): De rol en positie van niet-permanente leden in de Veiligheidsraad
Presentaties van studenten
In deze week staan de wat meer procedurele onderwerpen centraal en met name de positie van niet-permanente leden in de Veiligheidsraad. Ook recente voorstellen tot hervorming van de Veiligheidsraad komen aan de orde. De papers en presentaties hebben het VN-Handvest als uitgangspunt: wat wordt hierin geregeld over de rol en taak van niet-permanente en permanente leden? Ook wordt gekeken naar de interpretatie van deze bepalingen in de praktijk die deels afwijkt van de letterlijke bepalingen in het VN-Handvest.
De taakverdeling/samenwerking tussen AV en VR
De verkiezing van niet-permanente leden van de VR
De rol van niet-permanente leden van de VR
Voorstellen tot uitbreiding van de VR
Besluitvorming in de VR en voorstellen tot hervorming van de werkwijze van de VR
Week 6 (23 november, 17.00-19.00): Nederland in de Veiligheidsraad
Presentaties van studenten
Tijdens de bijeenkomst van deze week staan we stil bij het Nederlandse beleid tijdens de eerdere termijnen in de Veiligheidsraad. De papers en presentaties gaan in op de accenten die Nederland tijdens die periodes legde en op de rol die Nederland kon spelen gedurende de termijn, bijvoorbeeld door onderwerpen op de agenda te zetten, voorstellen in te dienen, of door de keuzes die tijdens het Nederlandse voorzitterschap werden gemaakt.
Nederland in de VR in 1946
Nederland in de VR in 1951-1952
Nederland in de VR in 1965-1966
Nederland in de VR in 1983-1984
Nederland in de VR in 1999-2000
Nederland en Italië in de aanloop naar de zetel in de Veiligheidsraad
Week 7 (30 november, 17.00-19.00): Enkele thema’s waarvoor Nederland en Italië zich willen inspannen gedurende hun termijn
Presentaties van studenten
Tijdens deze laatste bijeenkomst gaan we in op enkele thema’s waar Nederland en Italië zich gedurende hun termijn voor willen inzetten. Papers en presentaties gaan in op de rol van de Veiligheidsraad met betrekking tot deze thema’s en de onderwerpen/kansen waar Nederland (en ook Italië) zich binnen deze onderwerpen op kunnen richten.
De Veiligheidsraad en conflictpreventie en na-oorlogse vredesopbouw (peacebuilding)
De Veiligheidsraad en de bescherming van burgers gedurende een gewapend conflict
De Veiligheidsraad en klimaatverandering
De Veiligheidsraad en de rule of law
Week 8 (7 december, 17.00-19.00): Eventuele uitloop van presentaties en afsluiting van het vak
Er zal ook een eventueel een excursie naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken plaatsvinden; verdere info volgt.
Aanmelden
Via uSis.
Minimum en maximum aantal deelnemers
Minimaal 11, maximaal 22