Toegangseisen
Bachelor Rechtsgeleerdheid (zie OER).
Beschrijving
In veel moderne rechtstheoretische benaderingen van de grondslagen van het privaatrecht wordt uitgegaan van de staat en het politieke perspectief, waarin de distributieve rechtvaardigheid voorop staat. Dit komt bij uitstek naar voren in de utilistische traditie waarvan John Stuart Mill een belangrijke vertegenwoordiger is. De traditionele benadering echter die op Aristoteles teruggaat en tot aan de late Scholastiek gangbaar was, kiest als uitgangspunt voor het individu en zijn directe sociale, morele verhoudingen met zijn naasten en anderen, en bouwt van daaruit, op basis van zowel distributieve als commutatieve gerechtigheid, als ook de billijkheid, de normatieve infrastructuur van samenleving en staat op.
In deze cursus zullen wij, na een inleiding tot deze verschillende benaderingen in de eerste twee weken de fundamentele materieelrechtelijke begrippen en beginselen van eigendom, contract en aansprakelijkheid onderzoeken in de lijn van de traditionele, aristotelische benadering en zien hoe deze verschillen van de moderne, utilistische benadering. Daarbij worden klassieke werken van Aristoteles (Ethica) en John Stuart Mill (On Liberty, Utilitarianism and other essays) integraal bestudeerd als de filosofische basis van deze benaderingen.
Daarbij zal volgens rooster (vanaf week 3) groepsreferaten gehouden worden over één van de aan de orde zijnde begrippen die week volgens Nederlands privaatrecht (hetzij eigendom, hetzij contract, hetzij aansprakelijkheid), welke de student later individueel in het essay eventueel kan uitwerken. Per week twee groepsreferaten van twee groepen van ongeveer vijf studenten.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Verkrijgen van inzicht in de grondslagen van het privaatrecht, in het bijzonder de rechtsfiguren en –begrippen eigendom, contract en aansprakelijkheid, in het licht van inzicht in de verschillen tussen de moderne en de traditionele benadering.
Verkrijgen van inzicht in de betekenis van Aristoteles’ denken zoals neergelegd in de Ethica, en van Mills inzichten verwoord in On Liberty, Utilitarianism and other essays, voor de grondslagen van het (civiele) recht.
Verwerven van een kritische houding ten aanzien van civielrechtelijke noties en hun toepassing in hedendaagse lastige casusposities, in het licht van inzicht in de verschillen tussen de moderne en de traditionele benadering.
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende vaardigheden verworven:
Student heeft inzicht verworven in de grondslagen van het privaatrecht, in het licht van inzicht in de verschillen tussen de moderne en de traditionele benadering.
Student heeft inzicht verworven in de betekenis van Aristoteles denken en Mills inzichten voor de grondslagen van het (civiele) recht.
Student heeft een kritische houding verworven ten aanzien van civielrechtelijke noties, in het licht van inzicht in de verschillen tussen de moderne en de traditionele benadering.
Rooster
Zie de opleidingspagina van de website.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Geen.
Werkgroepen
Aantal à 4 uur per week: Combinatie van hoor- en werkcollege gedurende 5 weken
Docent(en): mr. dr. B.C. Labuschagne
Vereiste voorbereiding van studenten: Studenten dienen iedere week de voorgeschreven literatuur te hebben bestudeerd, mede ter voorbereiding van discussie.
Iedere student houdt één keer een groepsreferaat, volgens rooster dat vanaf week 3 geldt, in een groep van ongeveer 5 studenten. Het onderwerp van het referaat wordt bij voorkeur nader uitgewerkt in een essay dat aan het eind getoetst wordt aan het geheel van de stof in een mondeling individueel tentamen. De student is ook vrij om een geheel eigen, ander onderwerp te kiezen, mits dit geschiedt in samenspraak met de docent.
Inzet Blackboard: Informatie over het vak, vraag en antwoord, etc.
Toetsing
Toetsvorm(en):
Referaat en bijdrage aan de discussie (20%)
Essay 2500-3000 woorden (50%) – hier bestaat een herkansingsmogelijkheid voor, in onderling overleg
Individueel mondeling tentamen over het essay en de stof als geheel (30%) – hier bestaat een herkansingsmogelijkheid voor, in onderling overleg
Deelcijfers kunnen onderling gecompenseerd worden en zijn geldig gedurende het academisch jaar
Inleverprocedures
Zie Blackboard
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens het onderwijs.
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruikgemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
Allan Beever, Forgotten Justice, Oxford University Press 2013, (hardcover) ISBN: 9780199675487 (ook online beschikbaar via de catalogus van de bibliotheek) <https://global.oup.com/academic/product/forgotten-justice-9780199675487?q=forgotten%20justice&lang=en&cc=nl>
Aristoteles, Ethica, Historische Uitgeverij Groningen 1999 e.v., (hardcover) ISBN: 9789065540058
John Stuart Mill, On Liberty, Utilitarianism and Other Essays, Oxford University Press (paperback) ISBN: 9780199670802
Eigen rechtsgeleerd literatuuronderzoek t.b.v. referaat en essay
Aanbevolen studiemateriaal
James Gordley, Foundations of Private Law, Oxford, 2007.
G.E. Langemeijer / E.J. Schrage, De gerechtigheid in ons burgerlijk vermogensrecht, Zwolle 1994
P.G.J. van den Berg, Rechtvaardigheid en privaatrecht, Arnhem 2000
D.J. van der Kwaak, Een theorie van het privaatrecht, Deventer 2015
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis.
Contact
Vakcoördinator: mr. dr. B.C. Labuschagne
Werkadres: KOG, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden, kamer A3.37
Bereikbaarheid: kantooruren
Telefoon: 071 – 527 7540
Instituut/afdeling
Instituut: Metajuridica
Afdeling: Encyclopedie en Filosofie van het recht
Kamernummer secretariaat: KOG, A3.19
Openingstijden: maandag tot en met donderdag van 09.00 - 16.30 uur en vrijdag van 09.00 - 13.00 uur
Telefoon secretariaat: 071 – 527 7548