Studiegids

nl en

Inleiding in de pedagogische en onderwijswetenschappen 2A

Vak
2018-2019

Toegangseisen

N.v.t.

Beschrijving

De pedagogische wetenschappen omvatten een breed scala aan specialisaties en werkvelden die in dit onderdeel aan de orde komen. Theorieën en hun relatie met onderzoek en praktijk op de verschillende deelgebieden zullen aan bod komen. In het eerste deel (A) van Inleiding in de Pedagogische en Onderwijswetenschappen 2 zijn dat:

  • Onderwijswetenschappen: leren door kinderen en onderwijs aan kinderen. We gaan in op vragen die gaan over: Wat gebeurt er in de hersenen tijdens leren? Kloppen de claims die worden gemaakt op basis van hersenonderzoek wel? Hoe leren kinderen taal en rekenen? Wat is de relatie tussen instructie in de klas en leren? Kinderen motiveren, hoe doe je dat? Differentiëren, is dat altijd een goed idee?

  • Gezinspedagogiek: opvoeding en ontwikkeling in verschillende specifieke contexten. Welke factoren spelen een rol bij de opvoeding door ouders? Hoe beïnvloeden broers en zussen elkaars ontwikkeling? Wat zijn gevolgen van kindermishandeling? Mogen jonge kinderen al op de iPad? Hoe beïnvloedt het kinderdagverblijf de ontwikkeling van kinderen? Hoe kan het problematisch functioneren van gezinnen worden behandeld in een forensische context? Wat zijn de negatieve gevolgen van internationale adoptie?

Het vak is verdeeld in twee delen.

Onderwijswetenschappen

Onderwijswetenschappen biedt inzicht in hoe individuen leren, wat de mentale processen zijn die daarbij een rol spelen en hoe die processen (kunnen) worden beïnvloed. Door te begrijpen hoe leerlingen leren, kan de onderwijspraktijk zich beter richten op en aanpassen aan de unieke kenmerken van leerlingen. Hierbij komt ook de neurologische basis van leren ter sprake.

Gezinspedagogiek

De Gezinspedagogiek richt zich op de wetenschappelijke bestudering van de normatieve ontwikkeling van kinderen in verschillende specifieke opvoedingscontexten. Hieronder valt het opvoedingsgericht handelen in het gezin en gezinsondersteunende of aanvullende instellingen, maar ook de invloed van de maatschappij en cultuur op de ontwikkeling van kinderen. De rol van de gezinspedagoog is niet het diagnosticeren of het behandelen van leer- of gedragsproblemen maar het geven van voorlichting en opvoedingsondersteuning aan gezinnen en opvoeders en het adviseren van beleidsmakers op basis van wetenschappelijke kennis. Binnen de specialisatie Gezinspedagogiek ligt de nadruk op het empirisch onderzoek waarbij ouders en kind bestudeerd worden vanuit zowel een intercultureel als een gedragsperspectief.

Leerdoelen

De doelstelling van dit onderdeel is tweeledig. Allereerst dienen studenten tijdens dit onderdeel basiscompetenties (waaronder het verwerven van wetenschappelijk gefundeerde kennis) met betrekking tot de maatschappelijke aandachtsgebieden van de pedagogische wetenschappen te verwerven (in deel A zijn dat de werkvelden Onderwijswetenschappen en Gezinspedagogiek). Dit zijn competenties waarover elke student en afgestudeerde dient te beschikken, ongeacht de keuze van specialisatie en die helpen deze keuze beter te onderbouwen.

Het tweede doel is het aanleren van bepaalde onderzoeksvaardigheden zoals het analytisch en kritisch kunnen nadenken (over pedagogische vraagstukken) en het wetenschappelijke schrijven. Door het maken van opdrachten en het schrijven van papers worden rapportagevaardigheden geoefend. Studenten leren een probleemstelling scherp te formuleren, een argumentatie op te bouwen, te verwijzen naar relevante theoretische kennis en een samenhangend geheel te construeren. Als afgestudeerd pedagoog zullen studenten in de latere beroepspraktijk zich schriftelijk op een zakelijke en wetenschappelijk gefundeerde manier moeten kunnen uitdrukken.

Rooster

Hoorcolleges Tentamens

Onderwijsvorm

Hoorcolleges.

Vragen kunnen tijdens de hoorcolleges en de online discussieforumsessies worden gesteld.

Voor dit vak wordt een paper geschreven. Studenten worden voor het schrijven van de paper ingedeeld bij Onderwijswetenschappen of voor Gezinspedagogiek, hierbij wordt indien mogelijk rekening gehouden met individuele voorkeuren. Op Blackboard zal hier meer informatie over te vinden zijn.

Toetsing

  • Verwerkingsopdrachten

  • Paper

  • Multiple choice vragen

De tentamenvragen tellen voor 50% mee voor het eindcijfer en het cijfer voor de paper telt eveneens voor 50% mee, waarbij geldt dat voor elk onderdeel minimaal een 5,5 behaald dient te zijn. Ook de verwerkingsopdrachten moeten voldoende zijn gemaakt voor het behalen van dit vak.

Verwerkingsopdrachten en deelresultaten kunnen alleen herkanst worden bij een cijfer lager dan 5.5.

Blackboard

Van de studenten wordt verwacht dat zij voor de start van het vak en tijdens het vak regelmatig Blackboard raadplegen.

Literatuur

  • De Bruyckere, P., Kirschner, P., & Hulshof, C. (2016). Jongens zijn slimmer dan meisjes – 35 mythes over leren en onderwijs. Culemborg: Lannoo Campus. ISBN 978 90 82 542202

  • Van IJzendoorn, M.H., & Van Rosmalen, L. (red.) (2016; derde, volledig herziene druk). Pedagogiek in beeld. Inleiding in de pedagogische studie van opvoeding, onderwijs en hulpverlening. Houten: Bohn, Stafleu, Van Loghum.

  • Wetenschappelijke artikelen worden op Blackboard bekend gemaakt.

Aanmelden

Onderwijs

Het is verplicht om je voor ALLE hoorcolleges en werkgroepen apart in te schrijven via uSis. Zonder geldige inschrijving in uSis kan men niet deelnemen aan onderwijs. Op de website over vakinschrijving vind je de inschrijfperiodes en verdere informatie over de procedure.

Tentamens

Het is verplicht om je voor ieder tentamen in uSis apart aan te melden. Dat geldt ook voor deeltentamens van een vak. Dit kan tot uiterlijk 10 kalenderdagen voorafgaand aan het tentamen. Zonder geldige inschrijving in uSis kan men niet deelnemen aan het tentamen. Meer informatie vind je in de Tentamenregeling FSW.

Contact

Docenten van dit vak zijn dr. Marian Hickendorff (Onderwijswetenschappen-deel) en dr. Sheila van Berkel (Gezinspedagogiek-deel). Vragen kun je stellen via het email-adres: ipo2a@fsw.leidenuniv.nl