Studiegids

nl en

Biodiversiteit Plant en Fylogenie

Vak
2019-2020

Toegangseisen

n.v.t.

Contact

Coördinator: Dr. M. Stech
Email: michael.stech@naturalis.nl

Beschrijving

In deze cursus maak je kennis met de enorme diversiteit en variatie van planten, ‘protisten’ (wieren en andere een- of meercellige eukaryotische organismen), en schimmels. Naast het verwerven van een globaal overzicht van de diversiteit aan organismen, hun levenscycli en evolutionaire geschiedenis, is dit blok vooral ook bedoeld om goed te leren waarnemen. Je wordt getraind om morfologische en anatomische kenmerken gericht waar te nemen, vast te leggen d.m.v. tekenopdrachten, en te interpreteren in het licht van de positie van de organismen in de Tree of Life.
De beschrijving en interpretatie van de kenmerken is niet los te zien van het begrijpen van het ontstaan van biologische variatie en diversiteit. Daarom wordt in dit deel van het blok ingegaan op de belangrijkste concepten, processen en methoden van taxonomie, verwantschap en evolutie. Deze zullen worden uitgelegd aan de hand van voorbeelden uit de groepen organismen die in dit deel worden behandeld. Ook wordt ingegaan op het begrip biodiversiteit en het belang ervan voor ons mensen.

Leerdoelen

Doelstellingen:

  1. Het verkrijgen van een basaal overzicht van biodiversiteit, zowel taxonomisch, morfologisch, anatomisch als qua levenscycli;
  2. Het verkrijgen van een elementair begrip van fylogenie reconstructie, fylogenetische concepten (soort, taxon, monofylie, homologie, apomorfie, kenmerkevolutie) en interpretatie van verwantschapsschema’s;
  3. Het verkrijgen van inzicht in de Stamboom van het Leven in relatie met enkele grote fylogenetische lijnen en ‘key innovations’, bijvoorbeeld degene die te maken hebben met de overgang van water naar land en toename in complexiteit;
  4. Het begrijpen van de basale evolutionaire processen en principes van de evolutietheorie, zowel op kleine als op grote schaal;
  5. Het kunnen leggen van verbanden tussen de patronen van biodiversiteit en variatie en de evolutionaire processen die deze variatie genereren;
  6. Het verkrijgen van basisvaardigheden voor (a) het doen van (gerichte) waarnemingen, het vastleggen, interpreteren en communiceren van deze waarnemingen met geannoteerde tekeningen, en (b) het gebruik van classificaties en taxonomische namen.

Eindtermen:

  • Kennis van belangrijke takken van de Tree of Life, hun levenscycli en morfologische karakteristieken

  • Kennis van belangrijke evolutionaire stappen en trends

  • Inzicht in de reconstructie en de interpretatie van de Tree of Life

Rooster

Zie rooster BLOK 4

Onderwijsvorm

-Hoorcolleges en practica vormen een integraal geheel en zijn op elkaar afgestemd. De rijk geïllustreerde hoorcolleges worden altijd gegeven voorafgaand aan het corresponderende practicum en vormen de belangrijkste vorm waarin kennis wordt overgedragen, waarin volop ruimte is voor interactieve discussies. De practica, uitgevoerd aan de hand van opdrachten en vragen, vormen een verplicht onderdeel van dit blok. In de practica worden zowel microscopische preparaten als levend of gedroogd materiaal bestudeerd om vertrouwd te raken met de verscheidenheid aan levende organismen. De practicumopdrachten worden in een voorcollege aan het begin van elk practicum toegelicht. Zij moeten zelfstandig worden uitgevoerd en vormen een onderdeel van de toetsing. Voorts bevatten de practica ook theoretische opdrachten over de diverse groepen organismen en hun plaats in de Tree of Life. Deze opdrachten zijn vooral bedoeld om kennis beter te verwerven en toe te kunnen passen. Je wordt zelf geacht de opgedane kennis te toetsen met behulp van de oefenstof op de Campbell website.
De (verplichte) excursie naar de Hortus is een integraal en belangrijk onderdeel voor het leren waarnemen en dient tevens ter illustratie van de verschillende hoofdgroepen van de landplanten aan de hand van levend materiaal.

Toetsing

Het cijfer wordt opgebouwd uit de resultaten van drie deeltentamens over (1) de biodiversiteit van landplanten, (2) de anatomie van zaadplanten, en (3) de biodiversiteit van protisten en fungi. Vragen over de theorie van fylogenie en evolutie zijn onderdeel van het eerste en derde deeltentamen.

Blackboard

De website van Campbell wordt gebruikt voor oefenstof en zelftoetsing.
Alle colleges en voorcolleges van de practica worden via Blackboard ter beschikking gesteld.

Literatuur

De relevante hoofdstukken in 'Biology' van Campbell & Reece 11e editie, syllabus en practicumhandleiding.

Aanmelden

Via Usis en enrollen in Blackboard