Toegangseisen
De inhoud van de website literatuurgeschiedenis.nl wordt bekend verondersteld.
Beschrijving
De ‘Nederlandse’ Middeleeuwen, Gouden Eeuw en Verlichting vormen een dynamische periode met ingrijpende veranderingen op politiek, religieus en cultureel gebied. Een middeleeuwse lappendeken van kleine territoria (de laghen landen bi der see) met een gemeenschappelijke taal kwam vanaf de late veertiende eeuw steeds meer in handen van de Franstalige Bourgondische hertogen en kreeg vervolgens te maken met de Spaans-katholieke overheersing. Tegen dit laatste kwam een aantal gewesten in opstand. Deze opstand mondde uit in de Nederlandse Republiek, die grote groepen migranten opnam en die op handelsgebied in korte tijd uitgroeide tot een wereldmacht.
Dit alles ging gepaard met ingrijpende culturele ontwikkelingen, die zich voltrokken in een internationale context. Vanaf de twaalfde eeuw raakte het Middelnederlands in gebruik als cultuurtaal. Eerst waren het edellieden, daarna vooral burgers die de kracht van literatuur ontdekten, als sociaal en individueel vermaak en als middel om zich tot God te verhouden, kennis over te dragen of zich te emanciperen. Literatuur was daarnaast ook een medium voor propaganda en maatschappijkritiek. Een tijd van handschriftenproductie veranderde in een tijd van overvloedig drukwerk in aanzienlijke oplagen. Wat lazen en schreven mensen tussen pakweg 1150 en 1800? Wat hebben ze gezongen, wat zagen ze op toneel en in de schouwburg?
Het college geeft in twee blokken een overzicht van de Nederlandse literatuur en cultuur tot 1800, met aandacht voor schrijvers, teksten, bijzondere genres en stromingen. In het eerste blok maak je kennis met de Middelnederlandse literatuur en de historische en culturele context waarbinnen deze ontstond en functioneerde. Daarna volgt een tweede blok, waarin deze lijn wordt doorgetrokken voor de Gouden Eeuw en de Verlichting. De stof van de hoorcolleges (2 uur per week) wordt in de werkcolleges (1 uur per week) uitgewerkt en toegelicht aan de hand van representatieve teksten en tekstfragmenten. Je maakt praktisch kennis met de Universiteitsbibliotheek. Bij het college hoort tevens een bezoek aan de Bijzondere Collecties van deze bibliotheek.
Leerdoelen
Na afloop van dit college kun je: (1) Kennis over de belangrijkste schrijvers, teksten, genres en stromingen van de historische Nederlandse literatuurgeschiedenis reproduceren en deze globaal in chronologische volgorde plaatsen. [a ii] (2) Op elementair niveau historische Nederlandse literatuur lezen, analyseren en interpreteren binnen de historische en culturele context van ontstaan en functioneren. [b ii] (3) Mythologische en bijbelse verhalen en thema’s uit de vaderlandse geschiedenis herkennen en interpreteren in de historische Nederlandse literatuur. [b ii] (4) De voornaamste bibliografische hulpmiddelen (bibliografieën, handboeken, catalogi, vaktijdschriften en websites) van de historische Nederlandse letterkunde inhoudelijk karakteriseren. [a vii]
Rooster
Onderwijsvorm
Hoorcollege
Werkcollege
Excursie
Zelfstandige literatuurstudie
Studielast
Bijwonen college: 3 uur p.w. x 13 = 39 uur
Voorbereiden college: 1 uur p.w. x 13 = 13 uur
Bestuderen literatuur: 68 uur
Voorbereiding voor toetsing: 2 deeltentamens à 8 uur = 16 uur
Toetsing: 2 deeltentamens à 2 uur = 4 uur
Totale studielast 5 EC x 28 uur = 140 uur
De te bestuderen literatuur voor blok 1 (Middeleeuwen) is aanzienlijk minder dan voor blok 2 (Gouden Eeuw en de Verlichting): na week 13 heb je nog voldoende tijd tot je beschikking om de (rest van de) literatuurlijst voor Gouden Eeuw en Verlichting te bestuderen.
Toetsing
Toetsing
Twee schriftelijke deeltentamens (beide met een combinatie van essayvragen en korte open vragen) over de collegestof en de gelezen literatuur van het eerste blok (in de breekweek) resp. het tweede blok (aan het eind van het eerste semester).
Weging
Beide deeltentamens bepalen voor 50% het eindcijfer. Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers.
Herkansing
Als het eindcijfer na het tweede deeltentamen onvoldoende is, komen beide deelcijfers te vervallen en volgt een herkansing over de gehele collegestof en alle gelezen literatuur. Als het eindcijfer na de herkansing nog altijd onvoldoende is, moet het college in het daaropvolgende jaar opnieuw worden gevolgd.
Nabespreking tentamen
De nagekeken deeltentamens en de herkansing worden op een nader af te spreken tijdstip ter inzage gelegd. Bij eventuele vragen kun je je wenden tot de coördinator van het college.
Blackboard
Via Blackboard word je op de hoogte gehouden van lopende zaken en ontvang je cursusmateriaal en specifieke informatie over onderdelen van de cursus.
Literatuur
Aan te schaffen:
Bart Besamusca (ed.), Jeesten van rouwen ende van feesten. Een bloemlezing uit de Lancelotcompilatie. Hilversum: Verloren, 1999.
James C. Kennedy, Een beknopte geschiedenis van Nederland. Vertaling Simone Kennedy-Doornbos. Amsterdam: Prometheus, 2017.
Ilja Leonard Pfeijffer, De Griekse mythen. Amsterdam: Prometheus, 2013.
Tijdens het eerste werkcollege dien je het volgende boek te hebben gelezen: W.P. Gerritsen en Soetje Oppenhuis de Jong (ed.), De reis van Sint Brandaan. Een reisverhaal uit de twaalfde eeuw. Vertaling Willem Wilmink. Amsterdam: Uitgeverij Prometheus/Bert Bakker, 1994. Het boek is digitaal raadpleegbaar via: DBNL.
Aanmelden
Inschrijven via uSis is verplicht.
Eerstejaars studenten worden aan het begin van het jaar in werkgroepen ingedeeld.
Voor reguliere hogerejaars bachelor- en masterstudenten geldt dat zij verplicht zijn zich tijdig in te schrijven via uSis voor de hoorcolleges en de werkgroepen.
Voor alle andere studenten geldt dat de inschrijving verloopt via de studiecoördinator
Algemene informatie over uSis vind je op de website
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs
n.v.t.
Contact
Voor inhoudelijke vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Dr. G. Warnar.
Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur/Neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 102C. Tel. 071-5272 2144. Mail:osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.
Opmerkingen
n.v.t.