Toegangseisen
Geen, maar het verdient wel aanbeveling om ‘MNL 1. Hoe werkt literatuur? Analyse en interpretatie’ gevolgd te hebben of ten minste tegelijkertijd te volgen.
Beschrijving
Na de inleidende cursus Hoe werkt literatuur? Analyse en interpretatie, waarin we ons concentreerden op de methode van close reading, gaan we in de meer gevorderde cursus Benaderingen van literatuur uitgebreid in op het hoe en waarom van verschillende benaderingswijzen in de literatuurwetenschap.
We bestuderen hoe de literatuurstudie de afgelopen jaren veranderd is: op grond van welke opvattingen over teksten, de betekenis(sen) ervan en de relatie tussen kunst en maatschappelijke ontwikkelingen? Concreet bespreken we chronologisch de verschillende benaderingen en bijbehorende kernbegrippen, waarbij we een theoretische en een literaire tekst nauwkeurig analyseren. Dat levert bijvoorbeeld de volgende onderzoeksvragen in de werkcolleges op: wat voor effect hebben de stereotiepe man-vrouw verhoudingen in Tommy Wieringa’s boekenweekgeschenk Een mooie jonge vrouw? Welke sociaal-maatschappelijke stemmen zijn met elkaar in dialoog in de roman Menuet van Louis Paul Boon uit 1955? En hoe dwingt de roman Het omgekeerde van een mens van Lieke Marsman ons om de veranderende relatie tussen mens en natuur te overdenken?
Voor het beantwoorden van deze en andere vragen over de werking van literaire teksten bestaan er verschillende benaderingen in de literatuurtheorie. Voor de vraag over Een mooie jonge vrouw kunnen we bijvoorbeeld terecht bij de feministische literatuurtheorie; de meerstemmigheid van Menuet kan worden geanalyseerd vanuit een Bakhtiniaanse intertekstualiteitsbenadering; en de mens-natuur-relatie bij Marsman vanuit het Ecocriticism. In wekelijkse hoorcolleges maak je kennis met deze en andere belangrijke literatuur- en cultuurtheoretische stromingen vanaf het begin van de 20e eeuw. In de werkcolleges leer je ingewikkelde theoretische teksten te bestuderen en in eigen woorden te parafraseren. Aan de hand van weekopdrachten bekijken we vervolgens hoe de verschillende tekstbenaderingen praktisch vorm krijgen en oefen je je interpretatievaardigheden.
Leerdoelen
Aan het eind van de cursus:
kun je een historisch overzicht schetsen van de belangrijkste cultuurtheorieën en benaderingen van literatuur van de 20ste eeuw
ben je in staat de belangrijkste inzichten en sleutelbegrippen uit de gelezen theoretische teksten te reproduceren
ben je in staat zelfstandig literatuur te analyseren volgens de uitgangspunten van de behandelde benaderingen van literatuur en kun je daarover ook schriftelijk rapporteren
kun je je eigen interpretaties van literaire teksten relativeren en beargumenteren
ben je op grond van kennismaking met de diverse benaderingen in staat historische interpretaties te evalueren en binnen de behandelde benaderingen te plaatsen
ben je in staat een onderzoeksopzet te ontwerpen over een eigen casus binnen een van de gepresenteerde benaderingen.
Rooster
Onderwijsvorm
Hoorcollege
Werkcollege
Zelfstandige literatuurstudie
De cursus wordt gegeven in de vorm van hoor- en werkcolleges. Tijdens ieder hoorcollege verdiep je je in één benadering. Dat gebeurt met behulp van theoretische teksten die je voorafgaand aan het hoorcollege bestudeert. Tijdens het hoorcollege wordt de benadering systematisch uiteengezet en van historische context en concrete voorbeelden voorzien.
Tijdens de werkcolleges wordt de theorie nader bestudeerd en ingezet bij het lezen en interpreteren van een roman, gedicht of novelle. Ter voorbereiding maak je wekelijks een weekopdracht, die je steeds vooraf inlevert via Blackboard. Om deel te kunnen nemen aan het werkcollege moet je de weekopdracht hebben ingeleverd. Om deel te kunnen nemen aan de tussen- en eindtoest moet je alle weekopdrachten hebben voldaan.
Studielast
140 uur:
13 uur hoorcollege
26 uur werkgroep
50 uur zelfstudie ter voorbereiding op werkgroep
12 uur werkstuk
35 uur voorbereiden tentamen
4 uur tentamen
Toetsing
1) Weekopdrachten (waarvan twee becijferd, elk 10%) en onderzoeksopzet (30%)
2) Tussen- en eindtoets (gezamenlijk 50%)
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de twee deelcijfers, die allebei tenminste een 5,5 moeten zijn.
Alleen de toets kan worden herkanst. Dit gebeurt middels één herkansing in juni waarbij de stof van beide tentamens wordt getoetst. Bij het behalen van een onvoldoende voor het totaal van beide toetsen, moet dus de stof van beide tentamens in zijn geheel worden herkanst.
Herkansing
Alleen de tentamens kunnen worden herkanst. Dit gebeurt middels één herkansing in juni waarbij de stof van beide tentamens wordt getoetst. Bij het behalen van een onvoldoende voor één van beide tentamens, moet dus de stof van beide tentamens in zijn geheel worden herkanst.
Weging
Zie hierboven
Nabespreking tentamen
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Blackboard
Via Blackboard worden studenten op de hoogte gehouden van lopende zaken en ontvangen ze specifieke informatie over onderdelen van de cursus.
Literatuur
In deze cursus maken we gebruik van een handboek Lezen in Verwondering (Sanders&Sintobin (red.), Vantilt 2014) en Literatuur in de wereld, en een selectie van primaire en secundaire teksten. We veronderstellen Lessen in literatuur van Frans-Willem Korsten en Literair Mechaniek van Erica van Boven en Gillis Dorleijn bekend.
Primaire titels die zeker op het programma zullen staan zijn:
Louis Paul Boon, Menuet, 1955.
Hugo Claus, De verwondering, 1962.
Wim Hofman, Zwart als inkt, 1997.
Lieke Marsman, Het tegenovergestelde van een mens, 2017
Peter Verhelst, Tongkat. Een verhalenbordeel, 1999.
Aanmelden
Voor reguliere hogerejaars bachelor- en masterstudenten geldt dat zij verplicht zijn zich tijdig in te schrijven via uSis voor de hoorcolleges en de werkgroepen.
Voor alle andere studenten geldt dat de inschrijving verloopt via de studiecoördinator
Algemene informatie over uSis vind je op de website
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Contact
Voor inhoudelijk vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Dr. E.A. Op de Beek.
Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur/Neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 102C. Tel. 071 5272 2144. Het e-mail adres is: osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.