Toegangseisen
Geen
Beschrijving
Wie de Britse dichter T.S.Eliot vroeg naar het verschil tussen goede en minder goede dichters, kreeg het volgende antwoord: 'Immature poets imitate; mature poets steal'. Oorspronkelijkheid, volgens velen de eerste eis die we aan kunst kunnen stellen, was voor hem dus geen mogelijkheid. De literatuurtheorie en filosofie lijken Eliot gelijk te geven: originaliteit is onmogelijk te bereiken aangezien zowel schrijvers en lezers doordrongen zijn van andere, oudere teksten. Modernistische auteurs aan het begin van de twintigste eeuw, zoasl Eliot, waren actief in discussie met die traditie via hun gedichten en romans. Literatuur uit de kolonies, zoals de Indische verhalen van Maria Dermout, verwees zelf naar minstens twee culturen tegelijk, zowel die van het 'moederland' als die van de inheemse cultuur. Weer heel anders ziet die oorspronkelijkheid er ten slotte uit bij postmoderne auteurs, die ervan doordrongen zijn dat alles wat we zeggen slechts een echo is van oudere woorden. In deze cursus bekijken we de ontwikkeling van het stelen, kopieren, na-apen en citeren in de moderne literatuur.
We gebruiken theorie over intertekstualiteit om vragen te beantwoorden als: 'waarom zouden schrijvers het werk van een ander gebruiken, wetende dat zulk 'overschrijven' tot het grootste taboe uit de literatuur behoort?' 'Waar ligt de grens tussen echo en plagiaat'? 'Wat is de invloed van invloed'? Deze vragen en andere stellen we in deze literair-historische en interpretatieve cursus. We onderzoeken met elkaar de vorm, maar vooral de functie van verschillende vormen van invloed, intertekstualiteit en plagiaat van 1900 tot heden.
Leerdoelen
Kun je in grote lijnen aangeven met welke methoden en benaderingen intertekstualiteit wordt onderzocht.
Kun je de lijn van argumentatie in de bestudeerde wetenschappelijke artikelen over intertekstualiteit en invloed begrijpen en reproduceren.
Kan je de historische ontwikkeling van intertekstuele strategieen van 1900-heden begrijpen en uitleggen.
Ben je in staat op basis van de theorie en aan de hand van een zelfgekozen casus een relevante onderzoeksvraag rondom intertekstualiteit en invloed te formuleren, en die met behulp van passende analysemethoden te beantwoorden.
Kun je je onderzoeksopzet op heldere wijze aan je medestudenten presenteren en de feedback van docent en medestudenten in de uitwerking ervan verwerken.
Kun je je zelfstandig uitgevoerde onderzoek helder schriftelijk presenteren in de vorm van een werkstuk
Ben je in staat medestudenten te voorzien van bruikbare feedback, volgens de in de cursus besproken feedbackrichtlijnen
Rooster
Dag en tijd waarop de cursus wordt aangeboden of een link naar het rooster op de opleidingswebsite. De link naar de roosterpagina kan door de onderwijsadministratie gevuld worden.
Zie Rooster
Onderwijsvorm
- Werkcollege
Studielast
Totale studielast voor de cursus: 140 uur.
Uren die aan het volgen van college worden besteed: 26.
Uren voor het voorbereiden van de werkcolleges: 84 (lezen romans en gedichten: 30, artikelen 40, maken opdrachten 14)
Voorbereiden van het referaat: 5 uur
Tijd voor het schrijven van een werkstuk: 25 uur
Toetsing
Toetsing
Weekopdrachten en peer feedback 30%
Referaat of lessen op een middelbare school: 20%
Werkstuk: 50%
Weging:
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers waarbij voor het werkstuk ten minste een 5,5 gehaald dient te worden.
Herkansing
Alleen het werkstuk kan worden herkanst.
Inzage en nabespreking
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Blackboard
Er is een Blackboardpagina voor de cursus aanwezig. Via Blackboard worden studenten op de hoogte gehouden van lopende zaken en ontvangen ze specifieke informatie over onderdelen van de cursus. Via Blackboard worden ook de weekopdrachten ingeleverd en van feedback voorzien. Verder kunnen studenten gebruik maken van het discussieforum. Zie Blackboard
Literatuur
We gebruiken in ieder geval de handboeken Literatuur in de Wereld en Draden in het donker.
Verder lezen we delen uit deze studies, die op de collegplank in de UB beschikbaar worden gemaakt:
Linda Hutcheon-* A theory of parody*, 1985.
Maaike Meijer: ‘Intertekstualiteit’,in: In tekst gevat, Amsterdam 1996, pp. 18-37.
B. Vervaeck: ‘Intertekstualiteit in de postmoderne roman’, in: Vervaeck: Het postmodernisme in de Nederlandse en Vlaamse roman, 1999. pp. 172-193.
Roland Barthes: ‘De dood van de auteur’. in: Het werkelijkheidseffect, Groningen 2004.
Mary Orr, Intertextuality. Debates and contexts. Polity, 2003.
Thomas Vaessens en Jos Joosten: Postmoderne poëzie in nederland en vlaanderen. Hoofdstuk 6: ‘Dirk van Bastelaere en het probleem van de oorspronkelijkheid’.
Jaap Goedegebuure,* De schrift herschreven. De bijbel in de moderne literatuur* Amsterdam, Amsterdam University Press 1993.
Dick Van Halsema: Echt nodig is het nu ook weer niet: over de noodzakelijke kennis van Cheops' bronnen, in: Dit Eene brein. Over JH Leopold, 1999, pp. 106-144.
Odile Heynders, ‘18 oktober 1977’. Dirk van Bastelaere en Gerhard Richter in dialoog met de geschiedenis.
Odile Heynders: Correspondenties. Gedichten lezen met gedichten. AUP, 2006.
Joost Zwagerman: 'Ondermijnen, over treffen, overdoen. Plagiaat als stijlfiguur'. in: Het vijfde seizoen.
*Primaire literatuur (nog niet volledig). Aanschaffen mag, voor de romans is dat wel handig. Denk hoe dan ook bij het kopen van boeken aan je lokale boekhandel (die verzendt immers net zo goed als bol.com) of aan boekwinkeltjes.nl. *
J.H.Leopold, Verzamelde gedichten.
Maria Dermout, De tienduizend dingen
Boelie van Leeuwen, Schilden van leem.
Hans Faverey, Verzamelde gedichten.
Arnon Grunberg, De Joodse messias.
Alfred Schaffer, Schuim
Dirk van Bastelare, Hartswedervaren.
Nina Weijers, De Consequenties
Voorbereiding:
Voor het begrijpen van intertekstualiteit en invloed is een zekere basis aan cultuurhistorische kennis nodig. Als je daaraan twijfelt, kan je overwegen in de zomervakantie de bestsellers te laten liggen en teksten te lezen als Metamorfosen van Ovidius, Het oude testament, of de Odyssee. Je zal je er niet mee vervelen!
Aanmelden
Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Niet van toepassing
Contact
Voor inhoudelijke informatie over deze cursus kun je contact opnemen met Prof.dr. Yra van Dijk.
Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur/neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 102C. Tel. 071-527 2144. mail: osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.
Opmerkingen
n.v.t.