Studiegids

nl en

Literatuur en politiek: de casus Zuid-Afrika

Vak
2019-2020

Toegangseisen

Ba diploma Nederlands, Literatuurwetenschap of taal- en cultuurstudies.

Beschrijving

'Moderne Nederlandse letterkunde' is niet beperkt tot alles wat er aan de Noordzee geschreven is. In de postkoloniale cursussen bestuderen we ook teksten uit het Caribisch gebied, uit voormalig Nederlands-Indie, en uit Zuid-Afrika.

In dat laatste land is het nu 25 geleden dat de eerste democratische verkiezingen zijn gehouden, in 1994. Tijdens de transitie naar een 'post-apartheid'-samenleving sprak men over het 'nieuwe Zuid-Afrika' en de 'rainbow nation'. Nu, vijfentwintig jaar later, wordt gesproken over een ‘post-transitie’ Zuid-Afrika. Alhoewel Zuid-Afrikanen meer burgerrechten hebben dan vroeger, zijn er ook hardnekkige problemen. Corruptie, machtsmisbruik, armoede, geweld, sociaaleconomische ongelijkheid, gebrekkige of afwezige dienstverlening, droogte, grondeigendomskwesties, en een disfunctionerend onderwijs- en huisvestingssysteem en gebrekkige gezondheidszorg is zomaar een greep uit de huidige ‘post-transitie’-problematiek in het land. Hoe hebben Zuid-Afrikaanse (woord)kunstenaars op de afgelopen, dynamische 25 jaar gereflecteerd en hoe hebben zij het proces van sociale en politieke ‘transitie’ geformuleerd en uitgebeeld? Welke kwesties komen in het cultureel archief van de afgelopen 25 jaar naar voren? Hoe zijn Zuid-Afrika en de Zuid-Afrikanen uitgebeeld in deze periode? Welke ingrijpende veranderingen hebben plaatsgehad, en welke ‘sticky institutions’ bleven aanwezig? Hoe worden identiteitskwesties naar voren en welke rol hebben de kunsten gespeeld bij het onderzoeken van bestaande en nieuwe sociale posities (denk bv aan de 'born frees') en relaties? Kunst, literatuur maar ook cinema dragen bij aan de onderhandeling over de culturele herinnering aan verzoening na een zwarte periode. "How to live in this strange place?" is de titel van een essay uit 2010 van de jonge filosofe, Samantha Vice. Onder dat motto gaan we onderzoeken wat literatuur en kunst betekenen in verband met blackness, whiteness, apartheid en het nieuwe Zuid-Afrika. Thema's zijn:

  • Nationalisme en de onvrede daarmee

  • Transnationale verbeeldingen

  • Herinnering en nostalgie

  • Trauma en herstel

  • Ras en ethniciteit

In het tweede blok zal de aandacht verschuiven van de theorie naar de praktijk. Naast het schrijven van een academisch werkstuk gaan we dan aan de slag met het verkennen van de relatie tussen bovenstaande thema's en de beroepspraktijk. Populariseren, redigeren, informeren en cureren behoren tot de mogelijkheden voor die opdrachten. We werken vanaf de breekweek samen met maatschappelijke partners voor wie we aan de slag gaan. Zo verken je in deze cursus wat jij als letterkundige kan bijdragen aan de maatschappij. Je Neerlandistische kennis en vaardigheden zal van nut blijken te zijn voor de maatschappelijke vraag die we gaan beantwoorden.

Leerdoelen

Na deze cursus:

Kun je in grote lijnen aangeven met welke benaderingen het politieke (postkoloniale) effect van literatuur wordt geanalyseerd.

Kun je de lijn van argumentatie in de bestudeerde wetenschappelijke artikelen over Zuid-Afrikaanse literatuur begrijpen, reproduceren en evalueren en contrasteren met andere theorie.

Ben je in staat op basis van de theorie en aan de hand van een zelfgekozen casus een relevante onderzoeksvraag rondom Zuid-Afrika 1994-heden te formuleren, en die met behulp van passende analysemethoden te beantwoorden.

Kun je je onderzoeksopzet op heldere wijze aan je medestudenten presenteren en de feedback van docent en medestudenten in de uitwerking ervan verwerken.

Kun je je zelfstandig uitgevoerde onderzoek helder schriftelijk presenteren in de vorm van een werkstuk
Ben je in staat medestudenten te voorzien van bruikbare feedback, volgens de in de cursus besproken feedbackrichtlijnen

Heb je geoefend met het in de (beroeps)praktijk brengen van je academische kennis en vaardigheden, en heb je kennis gemaakt met verschillende beroepsmogelijkheden voor na je studie.

Rooster

Zie Rooster

Onderwijsvorm

  • Werkcollege, plus gastcolleges van prof.dr.Margriet van der Waal in Amsterdam.

Studielast

Totale studielast voor de cursus: 280 uur.

  • Uren die aan het volgen van college en workshops worden besteed: 50

  • Uren voor het voorbereiden van de werkcolleges: 140 (lezen romans en gedichten: 70, artikelen 50, maken opdrachten 20)

  • Voorbereiden en uitvoeren van de maatschappelijke opdracht: 40 uur

  • Tijd voor het schrijven van een werkstuk: 50 uur

Toetsing

Toetsing

  • Weekopdrachten en peer feedback 30%

  • Werkstuk: 50%

  • Maatschappelijke opdracht 20%

Weging:

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers waarbij voor het werkstuk ten minste een 5,5 gehaald dient te worden.

Herkansing:

Alleen het werkstuk kan worden herkanst.

Inzage en nabespreking

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Blackboard

Er is een Blackboardpagina voor de cursus aanwezig. Via Blackboard worden studenten op de hoogte gehouden van lopende zaken en ontvangen ze specifieke informatie over onderdelen van de cursus. Via Blackboard worden ook de weekopdrachten ingeleverd en van feedback voorzien. Verder kunnen studenten gebruik maken van het discussieforum. Zie Blackboard

Literatuur

Het handboek Literatuur in de Wereld wordt bekend verondersteld.
Verder lezen we delen uit deze studies, die op de collegplank in de UB beschikbaar worden gemaakt:
Primaire teksten worden voor aanvang van het college bekend gemaakt, en sluit een selectie van toonaangevende culturele teksten in, onder andere: Country of my skull (Antjie Krog), Disgrace (JM Coetzee), Agaat (Marlene van Niekerk), Alfabet van die voëls (SJ Naudé), Coconut (Kopano Matlwa), Tjieng Tjang Tjerries (Jolyn Phillips), Wit issie ’n colour nie (Nathan Trantraal), Inxeba/The Wound (John Trengove), Five fingers for Marseille, beeldende kunst, poëzie en muziek.

**Aanschaffen mag, voor de romans is dat wel handig. Denk hoe dan ook bij het kopen van boeken aan je lokale boekhandel (die verzendt immers net zo goed als bol.com) of aan boekwinkeltjes.nl. **

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Niet van toepassing

Contact

Voor inhoudelijk vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Yra van Dijk.

Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse Taal en Cultuur/Neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 102C. Tel. 071 5272 2144. Het e-mail adres is: osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.

Opmerkingen

N.v.t.