Studiegids

nl en

Economische Theorie van Politiek

Vak
2019-2020

Beschrijving

Het doel van deze cursus is om studenten te introduceren in de economische theorie van politiek (‘public choice’ of ‘rational choice theory’) om daarmee inzicht te krijgen in collectieve besluitvorming. Deze theorie is gebaseerd op een analytische methode die, eenmaal toegepast, baanbrekende inzichten over politiek en bestuur heeft opgeleverd. Denk aan het onmogelijkheidstheorema van Arrow, Ostrom’s werk over instituties die problemen rondom ‘common pool resources’ kunnen voorkomen of de theorie van Olsen over collectieve actie. Dat heeft geleid tot een verandering in ons denken over de mogelijkheden van collectieve actie, het functioneren van politiek, de rol van instituties en het verloop van beleidsprocessen. Deze cursus presenteert de bouwstenen van deze theorie en gaat in op verschillende toepassingen zoals de analyse van stemprocessen, samenwerking en de vormgeving van instituties, inclusief de effecten van die instituties op gedrag. De deelnemers leren de noodzakelijke vaardigen om deze theorie in eigen analyses en onderzoek toe te passen

Leerdoelen

  • Studenten kunnen de logica en belangrijke vraagstukken van de economische theorie van politieke besluitvorming uitleggen;

  • Studenten hebben voldoende vaardigheden om op basis van deze theorie een kritische analyse te maken van een concreet besluitvormingsproces in de publieke sector;

  • Studenten kunnen belangrijke onderdelen van de economische theorie van politieke besluitvorming (bijvoorbeeld de effecten van verschillende stemprocedures, de effecten van politieke instituties, de logica van coalitievorming) toepassen op besluitvormingsprocessen in de publieke sector.

Rooster

Op de openingspagina Bestuurskunde vind je aan de rechterzijde van de E-gids doorlinkmogelijkheden naar de website en de roosters, uSis and Blackboard.

Onderwijsvorm

Hoorcolleges, werkcolleges en twee simulatiespelen

De werkgroepen zijn verplicht. Indien iemand een werkgroep zonder geldige reden mist, moet een vervangende opdracht worden gemaakt. Bij meer absentie is een verzoek bij de Examencommissie nodig.

Studielast

  • Hoorcolleges: 14 uur (7 hoorcolleges van 2 uur)

  • Werkcolleges: 16 uur (5 werkgroepbijeenkomsten van 2 uur en twee simulaties van circa 3 uur)

  • Zelfstudie en voorbereiding: 110 uur (voorbereiding colleges, bestudering van de literatuur, voorbereiding voor de opdrachten/games en eindwerkstuk)

Toetsing

Het eindcijfer bestaat uit een ‘take-home’-werkstuk (60% van het eindcijfer) in combinatie met opdrachten in het kader van twee simulaties (elk 20% van het eindcijfer). Het cijfer wordt alleen gegeven wanneer je een voldoende hebt gehaald voor alle drie wekelijkse multiple-choice toetsen die zullen plaatsvinden in de eerste drie weken van de cursus (beoordeling: Pass/Fail).

Verder worden de meeste hoorcolleges met een Kahoot-quiz afgesloten. Dat zijn 8 vragen over de stof van het hoorcollege. De winnaar van de quiz krijgt een halve punt (0,5) extra voor zijn of haar ‘take-home’-werkstuk. Je kunt alleen één keer het winnen van deze quiz laten meetellen.

‘Take-home’-werkstuk: Het werkstuk analyseert op een kritische wijze een actueel en concreet besluitvormingsdossier. Voor deze opdracht kun je uit een beperkt aantal dossiers kiezen waarbij per dossier een specifieke vraag centraal staat.

Oefeningen en reflectiepapers: De oefeningen richten zich op collectieve besluitvorming en beleidsvoorbereiding (20% voor de beoordeling van elke oefening). Voor iedere oefening maakt de student een reflectieverslag aan de hand van een aantal vragen die bij de oefening zijn vermeld. Het reflectiepaper is kort en maximaal 750 woorden. De beoordeling heeft plaats aan de hand van een beoordelingsmatrix.

Multiple-choice toetsen: Gedurende de eerste drie weken van de cursus moet er aan het eind van iedere week een multiple-choice toets worden gemaakt (in totaal 3 weektoetsen). Elke weektoets komt na het tweede college in een week beschikbaar: zie ook het programma van de cursus. Bij een onvoldoende score kan deze toets worden herhaald. Een voldoende score voor de weektoets, inclusief de herhaling, levert een ‘pass’ op; een onvoldoende score, ook na herhaling, leidt tot een ‘fail’. Studenten met een ‘fail’ hebben voor de gehele stof nog 1 keer de mogelijkheid een herhaaltoets te doen. Bij een ‘fail’ na deze herkansing volgt geen beoordeling van deze cursus.

Herkansing en compensatie: Het eindwerkstuk is 60% van het eindcijfer en moet voldoende zijn. In het geval van een onvoldoende moet de student het eindwerkstuk herkansen. Meer informatie over deelname aan tentamens vind je in de Regels & Richtlijnen.

De twee oefeningen: de cijfers van beide oefeningen (in groepsvorm) tellen elk voor 20% mee in het eindcijfer. In het geval van een onvoldoende kan dit cijfer met de andere cijfers voor de cursus worden gecompenseerd. De mogelijkheid van herhaling is er niet (vanwege de vorm van het spel). In het geval van ‘no show’ bij de oefeningen wordt geen beoordeling gegeven; deelname is verplicht!

Blackboard

Meer informatie, de indeling van de cursus en de toetsen zijn op de Blackboard pagina van de cursus te vinden.

Literatuur

  • Shepsle, K.A. (2010) Analyzing Politics: Rationality, Behavior, and Institutions, New York/London: Norton (2nd or later edition).

Naast het boek van Shepsle werken we in de werkgroepen met een aantal voorbeeldstudies die de verschillende ‘tools’ van de economische theorie van politiek illustreren. Deze studies zijn dus vooral bedoeld om te leren hoe je bijvoorbeeld de ruimtelijke theorie van voorkeuren of speltheorie kunt gebruiken. Dat is vooral belangrijk voor je werkstuk.

Aanmelden

Schrijf je in uSis in voor elk vak en de werkgroepen. Doe dit op tijd (voor de start van de cursus): sommige vakken en werkgroepen kennen namelijk een limiet. In uSis zie je je persoonlijk rooster en worden de cijfers ingevoerd. Inschrijven in uSis kan vanaf vier weken voor de start van het vak.

Schrijf je ook in voor elk vak in Blackboard. In Blackboard zet de docent informatie over het vak.

Contact

Prof.dr. B. Steunenberg: b.steunenberg@fgga.leidenuniv.nl