Toegangseisen
Geen. Deze cursus staat open voor alle geïnteresseerde studenten.
Beschrijving
“De Bijbel is, kortgezegd, het invloedrijkste boek aller tijden. De Bijbel is niet alleen het meest verkochte boek ooit, maar prijkt ieder jaar opnieuw bovenaan de lijst van bestsellers. […] Meer dan enig ander boek heeft de Bijbel een stempel gedrukt op literatuur, politiek, entertainment en cultuur. Zijn invloed op de wereldgeschiedenis heeft zijn weerga niet en lijkt op geen enkele manier te verminderen.” Preekt hier een paus of dominee voor eigen parochie? Nee, deze zinnen zijn ontleend aan een artikel uit het niet-religieuze Time Magazine in maart 2007.
Zelfs in het hedendaagse Nederland, sinds een aantal decennia één van de meest ontkerkelijkte landen van Europa, vliegen exemplaren van nieuwe Bijbelvertalingen als warme broodjes over de toonbank. Nog altijd bezoeken duizenden Nederlandse kinderen ‘scholen met de Bijbel’, zenden op de Nederlandse publieke televisiekanalen twee zendgemachtigden uit die zich oorspronkelijk als ‘omroep met de Bijbel’ afficheerden, weet een expositie over de Nederlandse ‘Bijbelgordel’ tienduizenden mensen naar het museum Catharijneconvent in Utrecht te trekken, en stemmen honderdduizenden Nederlandse kiesgerechtigden op één van de politieke partijen die zich door de Bijbel laten inspireren.
Tegelijkertijd lijkt de ‘Bijbelse geletterdheid’ in landen die cultuurhistorisch gezien tot de invloedssfeer van het christendom behoren, steeds verder af te nemen; zo ook in Nederland. Uit een enquête uit 2010 bleek dat een ruime meerderheid van de Nederlanders niet weet dat Pasen Bijbelse wortels heeft. Tussen 1996 en 2017 is het aantal Nederlanders dat regelmatig de Bijbel ter hand neemt, gehalveerd: van één op de drie naar één op de vijf.
Soms zorgt de Bijbel zelfs voor controverse. Zo mocht in 2014 een exemplaar van de Bijbel in de Tweede Kamer niet langer op de tafel van de Kamervoorzitter blijven staan. En discussies over het al dan niet bestaan van een op de Bijbel gegrondveste ‘joods-christelijke traditie’ leiden steevast tot verhitte gemoederen.
De Bijbel is, kortom, een boek dat de tongen in beweging houdt – of eigenlijk een serie boeken, die niet van de ene dag op de andere ‘uit de lucht’ zijn komen vallen. De Bijbel kent een lange ontstaansgeschiedenis, waarvan zijn gevarieerde inhoud de sporen draagt. Bovendien zijn allerlei verschillende manuscripten van Bijbel(passages) in omloop en leidt de (her)ontdekking van oude handschriften tot nieuwe inzichten. Zowel de context waarin Bijbelteksten zijn geschreven, als de context waarin een Bijbellezer leeft, heeft invloed op de interpretatie van deze teksten.
In het eerste blok van deze cursus staat de Bijbel zélf centraal, vanuit een niet-confessioneel, Bijbelwetenschappelijk perspectief. Achtereenvolgens behandelen we de inhoud van het Oude en Nieuwe Testament, het ontstaan, het auteurschap en de datering van Bijbelteksten, de zogeheten ‘apocriefe’ boeken van de Bijbel, de Bijbel in relatie tot andere ‘heilige boeken’, en Bijbelse hermeneutiek.
In het tweede blok richten we ons, aan de hand van een aantal historische en hedendaagse casussen, op de socioculturele impact van de Bijbel. Thema’s die de revue passeren, zijn: de Bijbel in het geloofsleven, de Bijbel en wetenschap, de Bijbel in kunst en cultuur, de Bijbel en ethiek, de Bijbel en de inrichting van de maatschappij, en de Bijbel en politiek.
Leerdoelen
Na voltooiing van deze cursus hebben de studenten
een overzicht ontvangen van de ontstaansgeschiedenis en canonisering van het Oude en Nieuwe Testament;
in beknopte vorm kennisgemaakt met de inhoud van het Oude en Nieuwe Testament en (enkele) apocriefe Bijbelboeken;
inzicht verworven in belangrijke Bijbelwetenschappelijke thema’s en dilemma’s;
inzicht verworven in belangrijke hermeneutische en exegetische modellen en theorieën die bij Bijbelstudie kunnen worden gehanteerd;
kennis opgedaan van de Bijbel in relatie tot (enkele) andere heilige geschriften;
aan de hand van een select aantal voorbeelden inzicht verworven in de wijze waarop de Bijbel zijn doorwerking heeft gevonden in de loop van de wereldgeschiedenis, de (wereld)literatuur, kunst en cultuur, wetenschap, maatschappij-inrichting en politiek;
aan de hand van een zelfgekozen onderwerp geleerd te reflecteren op de impact die de Bijbel op een specifiek deelgebied door de tijd heen of vandaag de dag heeft (gehad);
de vaardigheid opgedaan alle behandelde literatuur en collegestof in eigen woorden samen te vatten en aan een kritisch, met geloofwaardige argumenten onderbouwd eigen oordeel te onderwerpen.
Transferable skills
Na voltooiing van deze cursus hebben de studenten
hun schrijfvaardigheid in academisch Standaardnederlands verder ontwikkeld;
hun discussie- en onderzoeksvaardigheden verder ontwikkeld;
hun historisch-heuristische en -hermeneutische vaardigheden in het algemeen verder ontwikkeld;
hun Bijbelse geletterdheid vergroot (waardoor zij Bijbelse thematiek en beeldspraak in het dagelijks leven beter kunnen herkennen);
geleerd hoe/dat het verleden doorwerkt in het heden.
Rooster
De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.
Onderwijsvorm
Werkcollege
Toetsing en weging
Toetsing
Aanwezigheid en participatie ter college (10%)
Tussentijdse schrijfopdracht na blok 1 (40%)
Eindwerkstuk na blok 2 (50%)
Weging
Het eindcijfer voor deze cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers van de voornoemde drie opdrachten. Om voor de cursus te slagen, dient het gewogen gemiddelde eindcijfer minstens een 5,5 (=6) te bedragen.
Herkansing
De student van wie het gewogen gemiddelde eindcijfer lager dan een 5,5 bedraagt, wordt na afloop van de cursus de kans geboden de opdracht die het laagst is becijferd, te herkansen. Concreet betekent dit dat de student in kwestie ófwel een nieuwe tussentijdse schrijfopdracht dient te maken ófwel een tweede versie van het eindwerkstuk dient in te leveren.
Inzage en nabespreking
Feedback op de opdrachten (incl. de becijfering) wordt de studenten individueel meegedeeld via Brightspace.
Literatuurlijst
Een lijst met literatuur die ter voorbereiding op de colleges gelezen dient te worden, wordt uiterlijk anderhalve week vóór aanvang van de cursus via de cursusmodule in Brightspace beschikbaar gesteld.
Inschrijven
Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website.
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.
Contact
Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).
Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Vrieshof.