Toegangseisen
Geen.
Beschrijving
De Democracy Index (van The Economist) noteerde in 2022 de grootste neergang in democratie in de wereld sinds 2010. Binnen de Europese Unie zijn er zorgen over de democratie en rechtsstaat in Hongarije en Polen. In ons eigen parlement wordt inmiddels nadrukkelijk naar de Kamervoorzitter gekeken om grenzen aan het democratische debat te stellen – Kamervoorzitter Vera Bergkamp schreef er zelfs een notitie over. Hoe moeten we die uitdagingen voor democratie begrijpen? Kan een democratie zich beschermen tegen aantastingen van haar democratische principes? En mag een democratie zich daartegen verweren, of moet zij alle ideëen een gelijke kans geven?
In dit vak verdiepen we ons in de verdediging van democratie. Waar liggen de grenzen van democratische tolerantie? Dat levert politiek-filosofische (wat mag?), maar ook empirische vragen op (wat werkt?). Daarbij analyseren we ook hoe de begrenzing van die verdraagzaamheid juridisch vorm heeft gekregen in onder meer Nederland en Duitsland. En kijken we naar democratische tolerantie voor religieuze politiek.
Het vraagstuk van weerbare democratie (of ‘democratische zelfverdediging’) is interdisciplinair; het vak staat dan ook nadrukkelijk open voor studenten van buiten de Faculteit der Geesteswetenschappen, in het bijzonder de faculteiten Rechtsgeleerdheid en Sociale Wetenschappen (politicologie). Het onderwijs is kleinschalig: studenten en docenten verkennen samen en interactief de vraagstukken van democratische zelfverdediging.
Het vak wordt gedoceerd door Prof.dr. Bastiaan Rijpkema en Mr. Eva Polman in samenwerking met collega’s en gastdocenten. Rijpkema houdt zich in zijn onderzoek bezig met filosofische, juridische en historische vragen rondom weerbare democratie. Voor zijn onderzoek ontving hij de Prinsjesboekenprijs 2016 en de New Scientist Wetenschapstalent 2017. Polman doet promotieonderzoek naar de maatschappelijke kant van weerbare democratie bij de faculteiten Rechtsgeleerdheid en Geesteswetenschappen.
Leerdoelen
Na afronding van het vak:
hebben studenten kennis van de belangrijkste rechtvaardigingen voor weerbare democratie en het begrenzen van democratische tolerantie
hebben studenten kennis van de belangrijkste verdedigingen en kritieken van de weerbare democratie-gedachte
kunnen ze een beredeneerd standpunt innemen binnen de politiek en rechtsfilosofische discussie rondom weerbare democratie
hebben studenten inzicht in de instrumenten die aangewend (kunnen) worden ter verdediging van de democratie
kunnen studenten de opgedane kennis over democratieverdediging toepassen op actuele discussies
Rooster
De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.
Onderwijsvorm
Werkcollege, met mogelijk gastsprekers.
Toetsing en weging
Eindpaper (100%)
Herkansing
De Herkansing bestaat uit dezelfde toetsvorm als de eerste kans.
Inzage en nabespreking
Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Literatuurlijst
Bastiaan Rijpkema, Weerbare democratie: de grenzen van democratische tolerantie, Amsterdam: Nieuw Amsterdam 2015.
Overige literatuur wordt via Brightspace ter beschikking gesteld
Inschrijven
Inschrijven via My Studymap is verplicht.
Contact
Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).
Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Vrieshof
Opmerkingen
-