Toegangseisen
Geen.
Beschrijving
Het vak Methoden en Technieken van de Rechtswetenschap biedt een introductie in de wetenschapsfilosofie en de methodologie van de rechtswetenschap, zowel in de traditionele juridische methoden als in de empirical legal studies. Allereerst biedt het vak een perspectief op de vraag wat wetenschap is. Oftewel: er wordt stilgestaan bij het ‘demarcatievraagstuk’ – hoe bakenen we wetenschap en wetenschappelijke kennis af ten opzichte van andere domeinen (niet-wetenschappelijke kennis)? Voordat we iets zinnigs over de positie van de rechtswetenschap binnen het geheel van wetenschappen kunnen zeggen, moeten we immers eerst weten wat wetenschap in algemene zin kenmerkt. Daarbij zal ook worden ingegaan op de ‘wetenschappelijkheid’ van de rechtswetenschap. Hoe verhoudt de rechtswetenschap zich tot andere wetenschappen? Tot slot zal nader worden bekeken wat de methoden en technieken van de rechtswetenschap zijn. Daarbij gaat het om de traditionele methoden binnen wat doctrinal research genoemd wordt (interpretatieleer), maar ook om de empirische bestudering van het recht in empirical legal studies.
Daarnaast wordt aandacht besteed aan praktische onderzoeksvaardigheden. Methoden en Technieken van de Rechtswetenschap sluit de leerlijn ‘Juridische kernvaardigheden’ af in het eerste jaar: dat betekent dat je bij het vak niet alleen kennis opdoet over wetenschap en onderzoeksmethoden, maar ook praktische onderzoeksvaardigheden leert. Het vak bouwt daarin voort op het vak Grondslagen van het Recht (Bachelor 1, blok 3) en verschaft de basis voor eigen onderzoek dat later in de bachelor wordt gedaan (met name de Bachelorscriptie in Bachelor 3). Binnen Methoden en Technieken van de Rechtswetenschap wordt aandacht besteed aan het opstellen van een voldoende afgebakende onderzoeksvraag en een bijbehorend toetsingskader (onderzoeksontwerp). Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het goed opbouwen en beargumenteren van een rechtswetenschappelijke bijdrage (onderbouwd (juridisch oordelen) in zowel woord (spreekvaardigheid) als geschrift (schrijfvaardigheid). Omdat het gaat om onderzoeksvaardigheden wordt er uitgebreid stilgestaan bij (academische) ethiek.
Leerlijn
Dit vak maakt binnen de opleiding Rechtsgeleerdheid deel uit van de leerlijn juridische kernvaardigheden. Kijk voor meer informatie op de website Leiden Law Skills. Binnen dit vak worden de volgende vaardigheden ontwikkeld:
Een onderzoeksontwerp opstellen / Onderbouwd (juridisch) oordelen / Schrijfvaardigheid / Spreekvaardigheid / Etisch bewustzijn.
Zie ook de kwalificaties en vaardigheden onder het kopje Leerdoelen.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Het vak Methoden en Technieken van de Rechtswetenschap is bedoeld om basale kennis bij te brengen over de methodische aspecten van de rechtswetenschap en inzicht te verschaffen in de verschillende soorten van wetenschap en met name in de plaats die de rechtswetenschap daarbinnen inneemt. Vragen over het verschil tussen empirisch en normatief onderzoek, het verschil tussen inductie en deductie en het onderscheid tussen verificatie en falsificatie komen hierbij aan de orde en dien je te kunnen beantwoorden en met voorbeelden te kunnen onderbouwen.
Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:
Je kunt verschillende antwoorden beschrijven op de vraag wat wetenschap is en daarbij een onderscheid maken tussen de verschillende soorten wetenschappen.
Je kunt enkele centrale noties en discussies uit de wetenschapsfilosofie en methodologie van de wetenschap beschrijven, uitleggen en met voorbeelden illustreren.
Je bent in staat te reflecteren op de wetenschappelijkheid van de rechtswetenschap en daarover een onderbouwd standpunt te verdedigen.
Je herkent de methoden en technieken die juristen hanteren bij wat doorgaans doctrinal research wordt genoemd en kunt deze zelfstandig toepassen.
Je herkent de methoden en technieken die juristen gebruiken binnen de empirical legal studies (ELS) en kunt reflecteren op de verhouding van ELS tot doctrinal research.
Leerdoelen voor de leerlijn 'Juridische kernvaardigheden'
Na afronding van het vak heeft u de volgende kwalificaties verworven:
Je kunt een passende onderzoeksvraag formuleren die voldoet aan de voorwaarden voor deugdelijk (rechts)wetenschappelijk onderzoek (onderzoeksontwerp).
Je kunt een adequaat beoordelingskader formuleren voor een onderzoeksvraag over een (rechts)wetenschappelijk onderwerp (onderzoeksontwerp).
Je kunt een passende methodologie kiezen die adequaat is voor het beantwoorden van een onderzoeksvraag over een (rechts)wetenschappelijk onderwerp (onderzoeksontwerp).
Je kunt een rechtswetenschappelijk stuk schrijven met een correcte indeling, een heldere argumentatiestructuur en zonder spel- en grammaticafouten (schrijfvaardigheid).
Je kunt correct naar veelvoorkomende (juridische) bronnen verwijzen volgens de Leidraad voor Juridische Auteurs (nieuwste druk) (schrijfvaardigheid).
Je kunt een korte mondelinge presentatie geven over een (rechts)wetenschappelijk of wetenschapsfilosofisch onderwerp en passend reageren op eventuele vragen over deze presentatie (spreekvaardigheid).
Je bent je bewust over ethische dillema’s die op kunnen komen tijdens het doen van (rechts)wetenschappelijk onderzoek (academische ethiek).
Rooster
Zie MyTimetable.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 6
Namen docenten: mr. dr. B.R. Rijpkema
Vereiste voorbereiding door studenten: het bestuderen van de voorgeschreven teksten.
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 6
Namen docenten: mr. dr. A.J. Kwak, mr. dr. G. Molier, mr. Itai Siegel, mr. Femke Klaver, mr. Roeland Spruyt, mr. Mees van Rees.
Vereiste voorbereiding door studenten: het bestuderen van de voorgeschreven teksten en het schriftelijk voorbereiden van opdrachten.
Het is voor zowel tutorgroepstudenten als niet-tutorgroepstudenten verplicht om ingeschreven te staan voor een werkgroep in verband met het beoordelen van en krijgen van feedback op de ingeleverde paperopgaven.
Toetsing en weging
Toetsvorm(en)
Tijdens het vak wordt drie keer een paperopgave afgenomen in de vorm van een paper (500, 800, 1000 woorden). De stof getoetst in paperopgave 1 kan ook terugkomen in paperopgave 2. Paperopgave 1 en 2 zijn derhalve deeltoetsen. De stof getoetst in paperopgave 1 en 2 kan ook terugkomen in paperopgave 3. Het gecombineerde cijfer (respectievelijk 25%, 25% en 50%) vormt samen het eindcijfer van het vak. Deelname aan de tussentoets is een voorwaarde voor toelating tot paperopgave 3. Er kan dus niet worden deelgenomen aan paperopgave 3 indien niet is deelgenomen aan paperopgave 1 en/of paperopgave 2.
Wanneer je deel wilt nemen aan de herkansing van het vak moet je:
alle drie de papers ingeleverd te hebben;
gemiddeld minimaal het cijfer 4 hebben gehaald.
De tussentoets is niet afzonderlijk herkansbaar. Het resultaat van de tussentoets telt alleen mee voor de eerste tentamenkans. De herkansingsopgave telt derhalve voor 100%. De herkansing bestaat uit het schrijven van een groot paper (1200 woorden). De opdracht wordt bekend gemaakt nadat de cijfers van de eerste kans gepubliceerd zijn.
Indien het vak niet binnen het studiejaar wordt afgesloten met een voldoende, komen eventueel behaalde tussentoetscijfers aan het einde van het studiejaar te vervallen.
Examenstof Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens het hoorcollege en de werkgroep.
Literatuurlijst
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
P. Cliteur & A. Ellian, A New Introduction to Legal Method, Routledge: Oxfordshire 2022. Let op: eBooks zijn door het ontbreken van paginanummers niet toegestaan.
Artikelen en geselecteerde hoofdstukken (zie Brightspace voor meer informatie)
Werkboek:
- De werkgroepvragen worden per week op Brightspace gepubliceerd
Inschrijven
Inschrijving voor het onderwijs en het tentamen verloopt in principe via MyStudymap. Heb je geen toegang tot MyStudymap (gaststudent) of ben je propedeusestudent, kijk dan hier onder het tabblad Rechtsgeleerdheid voor meer uitleg over de inschrijfprocedure in jouw situatie.
Contact
Vakcoördinator: mr.dr. M. Klos BSc
Werkadres: KOG, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden, kamer A3.26
Telefoon: 071 - 527 19 65
E-mail: mtrechtswetenschap@law.leidenuniv.nl (t.a.v. Michael Klos & Tessa van Buchem)
Instituut/afdeling
Instituut: Metajuridica
Afdeling: Encyclopedie van de rechtswetenschap
Kamernummer secretariaat: KOG, kamer A3.19
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 09.00 - 16.30 uur
Telefoon secretariaat: 071 - 527 75 48
E-mail: encyclopedie@law.leidenuniv.nl