Prospectus

nl en

Insolventierecht

Course
2024-2025

Toegangseisen

Bachelor Rechtsgeleerdheid (OER).

Beschrijving

De schuldenaar is met zijn gehele vermogen aansprakelijk voor zijn schulden, aldus het beginsel van het verhaalsrecht ex art. 3:276 BW. Maar wat nu als de schuldenaar betalingsproblemen voorziet of reeds in betalingsonmacht verkeert?

Binnen het insolventierecht kennen we verschillende mogelijkheden om met deze problematiek om te gaan: het buitengerechtelijk akkoord, de WHOA, de surseance van betaling, het faillissement en de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen.

In het vak insolventierecht ligt de nadruk op het faillissement. Verschillende aspecten komen aan de orde zoals het doel van het faillissement, de positie van de schuldenaar alsmede de taken en bevoegdheden van andere betrokkenen, waaronder de curator en de rechter-commissaris. Verder komen enkele belangrijke insolventierechtelijke leerstukken aan bod, zoals de faillissementspauliana, verrekening en aansprakelijkheid van curatoren en de positie van separatisten. Denk ook aan de rangorde van faillissements- en boedelschuldeisers en de gevolgen van het faillissement op bestaande overeenkomsten.

De gevolgen van insolventie beperken zich vaak niet tot het Nederlandse rechtsgebied, daarom wordt stilgestaan bij Europese en internationale instrumenten en regelingen. De laatste jaren is het insolventierecht in binnen- en buitenland in een stroomversnelling geraakt door diverse wetswijzigingen. Hoewel de Nederlandse Faillissementswet van 1893 de afgelopen decennia nog verrassend flexibel is gebleken, streeft de wetgever in het wetgevingsprogramma Herijking faillissementsrecht ernaar het Nederlandse insolventierecht (meer) toekomst zeker te maken. Daarbij wordt in het bijzonder gekeken naar mogelijkheden voor herstructurering. Deze ontwikkelingen worden mede belicht tegen de achtergrond van de Europese/internationale ontwikkelingen.

Gelet op de vele rechtsgebieden die bij insolventie samenkomen, kan het insolventierecht worden gezien als de lakmoesproef voor de jurist in de praktijk waarmee de houdbaarheid van tal van privaatrechtelijke constructies wordt getest. Zodoende is het vak bij uitstek geschikt voor de afrondende fase van de rechtenstudie. Gezien de beperkte hoeveelheid college-uren, zal het vak noodzakelijkerwijze niet het volledige insolventierecht kunnen bestrijken maar komt een aantal onderwerpen aan bod. Na een succesvolle afronding van het vak heeft de student een globale kennis van dit interessante rechtsgebied.

Leerdoelen

Het vak insolventierecht beoogt inzicht te geven in de theorie en praktijk van de verschillende insolventieprocedures, in het bijzonder het faillissement. Studenten maken kennis met de conflicterende belangen van betrokken partijen en welke op basis van wet, rechtspraak en praktijk het sterkst staan, dit zowel in een nationale als ook internationale context. Na afloop van het vak zijn studenten in staat mee te denken met een juridisch adviseur dan wel een curator door (voor)genomen stappen te beoordelen in de afzonderlijke stadia van het insolventieproces.

Na afronding van het vak kan de student:
-de systematiek en grondslagen van de faillissementswet, in het bijzonder met betrekking tot een faillissement, verwoorden en toelichten en daarnaast in een internationale context plaatsen;

  • wetgeving en rechtspraak op het gebied van het faillissementsrecht toepassen en analyseren, in het bijzonder met betrekking tot de positie van curator, rechter, rechter-commissaris, verschillende categorieën schuldeisers, schuldenaar en leerstukken betreffende de reconstructie van de boedel, de gevolgen voor wederkerige overeenkomsten en de rangorde van boedel- resp. faillissementsschuldeisers;

  • casusposities op het gebied van het insolventierecht – en in het bijzonder de Faillissementswet en de Wet Homologatie Onderhands Akkoord – op basis van literatuur, wetgeving en jurisprudentie uitleggen, beoordelen en oplossen;

  • de positie van de curator en rechter-commissaris waarderen, de verschillende categorieën schuldeisers benoemen, hun onderlinge verhoudingen analyseren en de gevolgen voor alle bij een faillissement betrokkenen vergelijken;

  • inzicht geven in de strategiebepaling wat betreft redding/reorganisatie dan wel liquidatie van de onderneming, mede in het licht van werknemersbescherming en medezeggenschap;

  • de verschillende manieren waarop de boedel kan worden gereconstrueerd – in het bijzonder de faillissementspauliana, de Peeters/Gatzenvordering en de bestuurdersaansprakelijkheid – onderscheiden en toepassen;

  • de gevolgen van een faillissement voor wederkerige contracten duiden en toepassen;

  • de positie van de verschillende schuldeisers schetsen en een rangorde van zowel boedelschuldeisers als faillissementsschuldeisers opstellen en hun onderlinge positie vaststellen en de gevolgen daarvan beoordelen;

  • de grote lijnen van de aanpak van de schuldenproblematiek via de schuldsaneringsregeling natuurlijke personen duiden en toepassen;

  • de actuele ontwikkelingen in het insolventierecht in Nederland en Europa uitleggen;

  • het faillissementsrecht in een internationale context toepassen en internationale rechtsmacht bepalen.

Rooster

Zie MyTimetable.

Onderwijsvorm

Seminars

  • Aantal à 3 uur: 10

  • Namen docenten: Prof.mr. R.D. Vriesendorp en mr. J.C.M. Verboom

  • Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de te behandelen stof en uitwerking van casusposities voorafgaand aan de bijeenkomsten.

Toetsing en weging

Toetsvorm(en)

  • Schriftelijk tentamen (open vragen). Het kan voorkomen dat het hertentamen mondeling wordt afgenomen.

Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens alle bijeenkomsten van het vak en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.

Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8 e.v. OER). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen op het reguliere herkansingsmoment. Kijk voor meer informatie op de website > tab ‘Rechtsgeleerdheid’ > ‘Voldoende herkansen’.

Literatuurlijst

Verplicht studiemateriaal

Literatuur:

  • R.D. Vriesendorp, Insolventierecht, Deventer: Kluwer (laatste druk).

  • Zie ook Brightspace en het werkboek voor aanvullende verplichte literatuur.

Werkboek:

  • Wordt gepubliceerd op Brightspace.

Inschrijven

Inschrijving voor het onderwijs en het tentamen verloopt in principe via MyStudymap. Heb je geen toegang tot MyStudymap (gaststudent) of ben je propedeusestudent, kijk dan hier onder het tabblad Rechtsgeleerdheid voor meer uitleg over de inschrijfprocedure in jouw situatie. 

Contact

  • Vakcoördinator: mr. J.C.M. Verboom

  • Werkadres: Kamerlingh Onnes Gebouw, Steenschuur 25, 2311 ES Leiden

  • Bereikbaarheid: telefonisch en per e-mail

  • Telefoon: 071 – 527 7235 / 7401

  • E-mail: ondernemingsrecht@law.leidenuniv.nl

Instituut/afdeling

  • Instituut: Instituut voor Privaatrecht

  • Afdeling: Ondernemingsrecht

  • Kamernummer secretariaat: B2.43

  • Bereikbaarheid: maandag t/m vrijdag 9.00-17.00 uur

  • Telefoon secretariaat: 071 527 7235 / 7401

  • E-mail: ondernemingsrecht@law.leidenuniv.nl

Opmerkingen