Toegangseisen
De cursus is verplicht voor studenten in de educatieve MA Religie en Levensbeschouwing.
Studenten in de MA Religious Studies kunnen de cursus volgen als keuzevak (binnen de path Religion, Politics and Governance).
Studenten van de eenjarige MA Leraar VHO in Godsdienst en Levensbeschouwing zijn direct toelaatbaar en kunnen dit vak volgen als extracurriculair vak.
Andere studenten met een interesse in levensbeschouwelijk onderwijs kunnen in veel gevallen worden toegelaten om het vak te volgen als keuzevak of extracurriculair vak. Ze dienen hiervoor contact op te nemen met de docent en met hun eigen studieadviseur.
Beschrijving
In dit vak krijgen studenten een overzicht over het onderwijs over religie, levensbeschouwing en burgerschap in Nederland.
We beginnen met de wettelijke en organisatorische kaders van het Nederlandse onderwijs (po en vo) en kijken in het bijzonder naar de geschiedenis en huidige inrichting van het zogenaamde ‘duale stelsel’ van openbaar en bijzonder onderwijs. Een vergelijking over de grens laat zien dat de Nederlandse situatie, waarin de meerderheid van de scholen een religieuze signatuur heeft maar door publieke middelen bekostigd wordt, in internationaal opzicht uitzonderlijk is. In het grootste deel van de cursus onderzoeken we de inrichting van het onderwijs over religie, levensbeschouwing en burgerschap op Nederlandse middelbare scholen (met uitstapjes naar het primair onderwijs en de lerarenopleidingen). De geschiedenis van het onderwijs over religie en levensbeschouwing wordt geschetst (van catechese via ‘levensbeschouwing’ naar de opkomst van seculier religieonderwijs en ethiek/filosofie als alternatieve vakken), en studenten krijgen een beeld van de functies van de belangrijkste betrokken partijen (o.a. het ministerie van OC&W, de onderwijskoepels Verus en VOS/ABB, de docentenopleidingen op universitair, hbo- en pabo-niveau, het Expertisecentrum LERVO en de docentenvereniging VDLG). Ze maken ook kennis met onderzoek naar de wensen en verwachtingen van leerlingen en ouders. Verder kijken we naar de opkomst van burgerschapsvorming als een in toenemende mate centrale opdracht voor het onderwijs. We bespreken de uiteenlopende visies op burgerschapsvorming en reflecteren op de vraag of kennis van religie en levensbeschouwing en het vermogen om levensbeschouwelijke diversiteit te verdragen als onderdelen van goed burgerschap moeten worden gezien. Door het vak heen besteden we bijzondere aandacht aan de religiewetenschappelijke visie op onderwijs over religie, levensbeschouwing en burgerschap en vergelijken we de religiewetenschappelijke visie met andere vakvisies. In het laatste deel van de cursus maken studenten kennis met de belangrijkste lesmethodes over religie en levens-beschouwing op de Nederlandse markt. Ze voeren een klein onderzoek uit naar de kwaliteit en adequaatheid van een van de besproken lesmethodes.
Als onderdeel van de cursus is het mogelijk een dag mee te lopen met een docent Godsdienst/Levens-beschouwing op een middelbare school.
Deze cursus bestaat uit een BA-variant van 5 EC en een MA-variant van 10 EC. Masterstudenten volgen hetzelfde onderwijs als de bachelorstudenten, maar volgen hiernaast nog een extra sessies, lezen meer verplichte literatuur en worden geacht zelfstandig extra literatuur te zoeken. Bachelor- en masterstudenten worden verschillend getentamineerd.
Nota bene
Let op dat je bij de cursusinschrijving de juiste code gebruikt:
BA-studenten: 5072KRL3;
MA-studenten: 5074KRL10.
Leerdoelen
Na afronding van het vak
hebben studenten kennis van de geschiedenis en organisatie van het onderwijs over religie, levensbeschouwing en burgerschap in Nederland, en kunnen ze deze kennis relateren aan de algemene inrichting van het Nederlandse onderwijsbestel en aan relevante maatschappelijke ontwikkelingen, zoals verzuiling en culturele pluriformiteit;
hebben studenten inzicht in de belangrijkste Nederlandse en internationale pedagogisch-didactische vakvisies op het onderwijsgebied religie en levensbeschouwing;
kunnen de studenten positie innemen in het debat over de doelen van burgerschapsvorming, waaronder de plek van religie en levensbeschouwing in het burgerschapscurriculum;
kunnen studenten de inhoudelijke kwaliteit van bestaande lesmethodes over religie en levensbeschouwing kritisch en systematisch onderzoeken en evalueren, vanuit de principes van een religiewetenschappelijke vakvisie; en
kunnen de studenten reflecteren op de relevantie voor het voortgezet onderwijs van de stof uit de religiewetenschappelijke vakken die ze op de universiteit hebben gevolgd.
Transferable skills
Na afronding van het vak hebben de studenten hun vaardigheden verbeterd wat betreft
kritische analyse van beleidsdocumenten (van de nationale overheid, NGOs, en IGOs);
kritische analyse van onderwijsmateriaal;
leiden van discussies op academisch niveau; en
het formuleren van een beargumenteerde, wetenschappelijk gefundeerde eigen positie in een maatschappelijk debat.
Rooster
De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.
Onderwijsvorm
Werkcolleges
Bij deze cursus geldt een aanwezigheidsplicht. Studenten die meer dan twee sessies hebben gemist, kunnen het vak niet voltooien.
Toetsing en weging
Toetsing
Toetsing in dit vak bestaat uit zes deeltentamens:
- Wekelijkse opdrachten (studenten maken minstens 7 van de 11 opdrachten). De wekelijkse opdrachten worden beoordeeld als voldaan/niet voldaan.
- Mondelinge contributies in de klas, waaronder het leiden van de discussie van de literatuur in een van de sessies. Dit deeltentamen wordt becijferd en telt voor 10 % mee in het eindcijfer.
- Synopsis over de vakvisies voor religie en levensbeschouwing (max 2500 woorden). Dit deeltentamen wordt becijferd en telt voor 25 % mee in het eindcijfer.
- Burgerschapspaper (max 2000 woorden). Dit deeltentamen wordt becijferd en telt voor 20 % mee in het eindcijfer. Let op: Om het Burgerschapspaper te kunnen inleveren, is het een voorwaarde dat de Synopsis tijdig is ingeleverd.
- Lesmateriaalonderzoeksrapport (max 2000 woorden). Dit deeltentamen wordt becijferd en telt voor 20 % mee in het eindcijfer. Let op: Om het Lesmateriaalonderzoeksrapport te kunnen inleveren, is het een voorwaarde dat de Synopsis tijdig is ingeleverd.
- Toepassingspaper (max 2500 woorden). Dit deeltentamen wordt becijferd en telt voor 25 % mee in het eindcijfer. Let op: Om het Lesmateriaalonderzoeksrapport te kunnen inleveren, is het een voorwaarde dat de Synopsis tijdig is ingeleverd.
Weging
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde van de vijf deelcijfers voor Mondelinge contributies in de klas (10 %), Synopsis over vakvisies (25 %), Burgerschapspaper (20 %), Lesmateriaalonderzoeksrapport (20 %) en Toepassingspaper (25%). Om het vak te halen dienen studenten een voldoende (5,5) te halen als gewogen gemiddelde EN een voldaan te halen voor de wekelijkse opdrachten.
Herkansing
Wekelijkse opdrachten
Er is geen herkansing mogelijk voor de wekelijkse opdrachten (maar studenten hoeven slechts een voldoende te halen van 7 van de 11 opdrachten).
Synopsis over vakvisies
Voorwaarden: studenten hebben de wekelijkse opdrachten voldaan, zijn aanwezig en actief geweest tijdens de colleges, hebben tijdig de Synopsis en het Lesmateriaalonderzoeksrapport ingeleverd, hebben een onvoldoende behaald voor de Synopsis en hebben een onvoldoende behaald voor het hele vak.
Vorm van herkansing: Studenten leveren een nieuwe versie in van dezelfde opdracht bij de herkansingsdeadline.
Burgerschapspaper
Voorwaarden: studenten hebben de wekelijkse opdrachten voldaan, zijn aanwezig en actief geweest tijdens de colleges, hebben tijdig de Synopsis en het Burgerschapspaper ingeleverd, hebben een onvoldoende behaald voor de Burgerschapspaper en hebben een onvoldoende behaald voor het hele vak.
Vorm van herkansing: Studenten leveren een nieuwe versie in van dezelfde opdracht bij de herkansingsdeadline.
Lesmateriaalonderzoeksrapport
Voorwaarden: studenten hebben de wekelijkse opdrachten voldaan, zijn aanwezig en actief geweest tijdens de colleges, hebben tijdig de Synopsis en het Lesmateriaalonderzoeksrapport ingeleverd, hebben een onvoldoende behaald voor het Lesmateriaalonderzoeksrapport en hebben een onvoldoende behaald voor het hele vak.
Vorm van herkansing: Studenten leveren een nieuwe versie in van dezelfde opdracht bij de herkansingsdeadline.
Toepassingspaper
Voorwaarden: studenten hebben de wekelijkse opdrachten voldaan, zijn aanwezig en actief geweest tijdens de colleges, hebben tijdig de Synopsis ingeleverd, hebben een onvoldoende behaald voor de Toepassingspaper en hebben een onvoldoende behaald voor het hele vak.
Vorm van herkansing: Studenten leveren een nieuwe versie in van dezelfde opdracht bij de herkansingsdeadline.
Mondelinge contributies
Voorwaarden: studenten hebben de wekelijkse opdrachten voldaan, zijn aanwezig geweest tijdens de colleges, hebben tijdig de Synopsis en het Lesmateriaalonderzoeksrapport ingeleverd, hebben een onvoldoende behaald voor Mondelinge contributies en hebben een onvoldoende behaald voor het hele vak.
Vorm van herkansing: Studenten krijgen een vervangende opdracht en leveren deze in bij de herkansingsdeadline.
Inzage en nabespreking
Feedback op de papers (incl. de becijfering) wordt de studenten individueel meegedeeld via Brightspace. Ook het cijfer voor de mondelinge bijdragen wordt bekendgemaakt in Brightspace.
Literatuurlijst
Een nadere specificatie van de literatuur die tijdens de cursus wordt gebruikt, volgt in de uiterlijk anderhalve week voorafgaand aan het eerste college in de cursusmodule in Brightspace ter beschikking gestelde syllabus.
Inschrijven
Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis vind je op de website
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
N.v.t.
Contact
Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).
Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Herta Mohr
Opmerkingen
Volg je de educatieve MA Religie en Levensbeschouwing en heb je al de BA-variant van dit vak afgerond? Dan volg je het vak niet opnieuw, maar kan je kiezen tussen een religiewetenschappelijke of vakdidactische zelfstudie.