Toegangseisen
Geen
Beschrijving
Bestaat God, en kun je daar iets van weten? Is er leven na de dood? Wat zijn de belangrijkste waarden die het leven richting geven? Geloven christenen dat de Bijbel letterlijk waar is? En zo niet: waarom lezen ze hem dan? Is het mogelijk om gelovig te denken, of wordt de filosofie daar alleen maar minder van?
In de module Christelijke filosofie en levenskunst komen deze vragen aan de orde aan de hand van teksten van christelijke, joodse en humanistische denkers, onder andere: Augustinus, Kierkegaard, Levinas, Dooyeweerd en Ferry. Het college zet in bij het boek Apprendre à vivre (Parijs 2006; vertaling Beginnen met filosofie, 2007) van de Franse filosoof en ex-onderwijsminister Luc Ferry. Ferry herleest de geschiedenis van de filosofie sinds het Griekse denken als een zoektocht naar heil en levenskunst. Het christelijk geloof maakt nadrukkelijk deel uit van die filosofische geschiedenis. Ferry stelt zelfs dat het geloof in een leven na dit leven het mooiste geschenk is dat het christendom aan de westerse cultuur gegeven heeft. Hij beschouwt het alleen als ongeloofwaardig. Maar waarom is dit transcenderend perspectief dan toch zo aantrekkelijk en invloedrijk geweest? Ferry zoekt het antwoord in de liefde : het geloof in een hiernamaals is een ander woord voor de liefde die we koesteren voor degenen die ons na staan. Voor een humanist als Ferry is de vraag naar levenskunst dus beslissend verbonden met transcendentie, dat wil zeggen: met de vraag naar iets dat de grenzen van het eindige bestaan overschrijdt.
In dit gecombineerde hoor- en werkcollege brengen we Ferry’s perspectief op levenskunst in gesprek met teksten van denkers als Augustinus, Kierkegaard, Levinas, Dooyeweerd en McGrath. Hoe denken zij over heil? Welke plaats geven zij aan transcendentie (Kierkegaard, Dooyweerd), aan liefde (Augustinus), het oneindige (Levinas, De Boer) en het hiernamaals (McGrath)?
Leerdoelen
Doelstellingen en eindtermen worden bij aanvang van de cursus op Blackboard geplaatst.
Rooster
Zie Rooster BA Wijsbegeerte 2010-2011
Tijdstip en locatie van deze collegereeks worden zo spoedig mogelijk bekend gemaakt.
Onderwijsvorm
Gecombineerd hoor-/werkcollege
Toetsing
Mondeling tentamen
Paper
Blackboard
De teksten die worden besproken kunnen van Blackboard worden opgehaald.
Literatuur
De eerste titel (Luc Ferry, Beginnen met filosofie) is verplicht en moet worden aangeschaft. Daarnaast zullen gedeelten van de onderstaande literatuur verplicht zijn. Alle overige teksten zullen als fotokopie of als pdf beschikbaar worden gesteld.
Luc Ferry, Beginnen met filosofie. Met andere ogen kijken naar je leven (Amsterdam 2007). (vertaling van Apprendre à vivre , Parijs 2006).
Aurelius Augustinus, Belijdenissen [ Confessiones ], ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Wim Sleddens O.S.A., Budel 2009. (capita selecta, met name uit Bk I en IV).
Sören Kierkegaard, Wijsgerige kruimels & Het begrip angst , vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien door J. Sperna Weiland, Baarn 1995 (capita selecta).
Emmanuel Levinas, “Een godsdienst van volwassenen” en “Is de ontologie fundamenteel?” in: Het menselijk gelaat. Essays van Emmanuel Levinas , gekozen en ingeleid door Ad Peperzak (Baarn 1987, 7e druk).
Herman Dooyeweerd, “Inleiding tot een transcendentale kritiek van het wijsgerig denken” en Marcel Verburg, “Inleiding” in Herman Dooyeweerd, Grenzen van het theoretisch denken . Uitgegeven, ingeleid en van aantekeningen voorzien door Marcel E. Verburg, Baarn 1986.
Theo de Boer, “Vertoog en verhaal” uit De God van de filosofen en de God van Pascal. Op het grensgebied van filosofie en theologie , ’s Gravenhage 1989.
Alister E. McGrath, “The Consolation of Heaven” en “Journey’s End: Heaven as the Goal of the Christian Life” in: Alister E.McGrath, A Brief History of Heaven , Oxford 2003.
Aanmelden
Inschrijving via uSis, zie aanmeldingsprocedure
Aanmelden voor Toehoorderschap via: e.klumper@phil.leidenuniv.nl
Aanmelden voor Contractonderwijs via: e.klumper@phil.leidenuniv.nl
Informatie
Opmerkingen
Dit gecombineerde hoor- en werkcollege is interessant voor studenten in de filosofie, theologie, godsdienstwetenschappen, psychologie, antropologie en geschiedeniswetenschap en en is ook toegankelijk hen die als contractstudent of toehoorder een keuzemodule wijsbegeerte willen volgen.