Toegangseisen
Geen.
Aanbevolen: Introduction to Buddhism (Silk en Blezer, 5 ECTS, 100).
Beschrijving
Bijna overal waar boeddhisme zich vestigt, verovert het voor zijn monniken en rituele specialisten een aanzienlijke plaats in de oeroude niche van dienstverlening rond sterven en dood; hoe komt dat eigenlijk? Wat zijn de sociologische, economische en misschien ook speciale doctrinaire achtergronden van deze match? Is er misschien een speciale affiniteit tussen boeddhisme en dood en vergankelijkheid? Wat zegt dit over de relatie tussen ontwikkelingen in religieuze doctrines en praktijken enerzijds en de economie van rituele dienstverlening anderzijds? Wat bepaalt de ontwikkeling van zulke toegepaste rituele systemen en leersystemen eerst en vooral: zijn zij vooral wijsgerig en ideologisch gedreven of zijn zij eerst en vooral vraag- en ‘markt’-gestuurd?
De collectieve boeddhistische expertise op dit gebied is stellig meer dan indrukwekkend. Denk bijvoorbeeld maar aan de uitgebreide en vaak ook zeer technische Tibetaanse literatuur rond sterven, dood en tussenstaten. Het is inmiddels een kleine bibliotheek vol en dit materiaal fietst dwars door alle Tibetaanse tradities heen en heeft diepe sporen achtergelaten in hun belangrijkste leersystemen.
We bekijken, meer in den brede, naar het palet aan expertise dat boeddhistische tradities op het gebied van sterven, dood en funeraire riten in de loop der tijd in verschillende regio’s ontwikkeld hebben. Wat zijn daarbij de belangrijkste boeddhistische coping en marketing strategieën?
Wat zijn de existentiële en culturele aannames die onder de boeddhistische rituelen en doctrines rond sterven en dood liggen, zoals: karma & reïncarnatie; speculaties over tussenstaten; visualisatie van meerdere rijken van wedergeboorte of van verheven of transcendente bestaansrijken? Wat is de rol van karma, ritueel, inzicht, meditatie, of geloof, bij het bepalen van een wedergeboorte of bij het vinden van bevrijding daarvan?
Wat uit deze boeddhistische expertise is inzetbaar in huidige hospice settings en in de praktijk van arts en verpleger?
Als dit nog niet genoeg vragen zijn, neem dan vooral uw eigen ongebreidelide nieuwsgierigheid en vragen mee.
Leerdoelen
Kennis van de belangrijkste vormen van het boeddhistische denken rond sterven en dood en vertrouwdheid met het palet aan rituele diensten op dat gebied.
Kennis van de belangrijkste boeddhistische achtergronden van dat denken, zoals geloof in karma, reincarnatie, constituenten van de conventionele persoon, de betsaansrijken, de mogelijkheid van verlossing e.d.
Besef van de bredere ideeëngeschiedenis van het boeddhistische denken over sterven en dood en van de daarin besloten liggende aannames en culturele uitgangspunten.
Inzicht in de rituele economie rond sterven en dood en meer in den brede in het verband tussen doctrinaire en filosofische explicaties en de achterliggende sociologische realiteiten.
Vaardigheid in het uitwerken van cultuurhistorische en cultuurfilosofische analyse maar ook cultuurvergelijkingen met betrekking tot gebruiken en denken rond sterven en dood.
Selectief leren lezen in omvangrijk en divers primair & secundair materiaal; bijv. het extraheren van relevante delen uit artikelen & hoofdstukken die vanuit diverse perspectieven zijn geschreven en het hanteren van het onderscheid tussen doctrinaire & narratieve primaire bronnen en secundaire analyse & beschouwing daarop.
Leren stellen van wetenschappelijke vragen en academisch schrijven & spreken.
Rooster
Zie de website
Onderwijsvorm
Werkcollege.
Toetsing
Voorbereiden van de verplichte literatuur; aan het begin van ieder werkcollege door iedereen een samenvatting van de leesstof met kritische vragen (1 A4); en referaten door aan te wijzen deelnemers. Afsluitend tentamen of een werkstuk van 1500-2500 woorden (5 ECTS). Het essay is gebaseerd op het tijdens werkcollege besproken materiaal en, in overleg, ook nieuwe leesstof en bronnenmateriaal (optionele uitbreiding naar 10 ECTS: een essay van 4000–6000 woorden plus extra leesmateriaal).
Actieve deelname 20%, referaat 20%, tentamen/paper 60% 5 ECTS; of paper 80% etc. bij 10 ECTS.
Blackboard
Ja.
Literatuur
Wordt nader aangekondigd.
Aanmelden
De manier waarop de (verschillende groepen) studenten zich moeten aanmelden.
Aanmelden A la carte en contractonderwijs
Aanmelden voor A la Carte
Aanmelden voor Contractonderwijs
Contact
Zie de site van het LIAS
Opmerkingen
In een notendop:
BA werkcollege, tweede semester, bij voorkeur 2e jaar.
5 (of 10 ECTS), niveau 200, voertaal Nederlands (evt. Engels).
Referaat en schriftelijk tentamen of essay (eventueel verzwaard).
Eventuele lacunes kunnen opgelost worden via een pensum.