Toegangseisen
Dit vak is geen keuzevak. Bijvakstudenten of gaststudenten mogen hier niet aan deelnemen.
Beschrijving
Op 13 april 2012 oordeelde de Hoge Raad dat de Nederlandse rechter niet kon oordelen over een klacht van de Stichting Moeders van Srebrenica tegen de Verenigde Naties. De Moeders stelden dat de Verenigde Naties aansprakelijk waren voor de dood van 8.000 mannen na de val van de Bosnische enclave Srebrenica in juli 1995. Volgens de Hoge Raad was de Nederlandse rechter echter niet bevoegd om zich uit te spreken over het handelen van de Verenigde Naties omdat het internationaal publiekrecht dat verbiedt en Nederland aan deze regels gebonden is.
Dit arrest is zo maar een voorbeeld uit de tegenwoordige juridische praktijk en geeft aan hoe belangrijk het internationaal publiekrecht voor de Nederlandse rechtspraktijk is geworden. In toenemende mate worden op internationaal niveau, door staten en internationale organisatie, regels vastgesteld waar Nederland aan gebonden is en waar burgers of bedrijven een beroep op kunnen doen of aan gebonden zijn. Dan gaat het niet alleen om regels over de mogelijke aansprakelijkheid of immuniteit van internationale organisaties zoals de Verenigde Naties, zoals in het geval van het Srebrenica arrest van de Hoge Raad, maar ook over regels op het gebied van de internationale vrede en veiligheid (denk aan de interventies in Afghanistan, Irak en Libië), armoedebestrijding, milieubescherming en bescherming van mensenrechten. Deze regels vormen samen het internationaal publiekrecht.
Deze regels spelen niet alleen een rol voor de Nederlands rechter, maar worden ook door internationale rechtbanken en tribunalen gehandhaafd. Een aantal van deze internationale rechtbanken, zoals het Internationaal Gerechtshof en het Internationaal Strafhof, bevinden zich in Den Haag. Den Haag staat daarom ook wel bekend als ‘the Legal Capital of the World’ of ‘the City of Peace and Justice’.
Leiden kent een lange traditie van bestudering van het internationaal publiekrecht. Zo begon Hugo de Groot, één van de vaders van het internationaal publiekrecht, op elfjarige leeftijd aan een studie rechten in Leiden. En zo was Prof. Kooijmans, die op 13 februari 2013 overleed, hoogleraar internationaal publiekrecht aan de Universiteit Leiden voordat hij eerst Minister van Buitenlandse Zaken en later rechter in het Internationaal Gerechtshof werd.
Tijdens de studie rechtsgeleerdheid komen regels van internationaal publiekrecht in verschillende vakken aan de orde, zoals in het vak (Inleiding) Staats- en Bestuursrecht, het vak (Inleiding) Strafrecht en het vak (Inleiding) Europees recht. In twee Bachelor vakken wordt specifiek aandacht besteed aan het internationaal publiekrecht als rechtsgebied. In dit vak – Inleiding Internationaal Publiekrecht – bestudeert u het bijzondere karakter van de internationale rechtsorde en de beginselen die aan deze rechtsorde ten grondslag liggen. We bespreken, onder meer aan de hand van de actualiteit, de rol van staten, de Verenigde Naties en mensen in de internationale rechtsorde en we onderzoeken in hoeverre het internationaal publiekrecht invloed heeft op de rechtsmacht van Nederland. In het derde jaar zult u in het vak Internationaal Publiekrecht nader ingaan op een aantal klassieke en moderne deelgebieden van het internationaal publiekrecht, zoals het recht inzake het gebruik van geweld, het internationaal humanitair recht, het internationaal strafrecht, het internationaal economisch recht, het milieurecht, mensenrechten en het internationaal sociaal recht.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Het doel van het vak Inleiding Internationaal Publiekrecht is om u de basisbeginselen van het internationaal publiekrecht bij te brengen en de betekenis van het internationaal publiekrecht voor de Nederlandse rechtspraktijk.
In het derde jaar wordt deze basiskennis nader uitgewerkt in het vak Internationaal Publiekrecht. Ook geeft deze cursus voldoende basis om deel te nemen aan de keuzevakken Wereldrecht en Basics of International Humanitarian Law.
Eindkwalificaties (eindtermen van het vak)
Na afronding van dit vak heeft u kennis en inzicht verworven ten aanzien van:
De aard van het internationaal publiekrecht en de ontwikkeling en karakteristieken van de internationale rechtsorde.
De verhouding tussen het internationaal publiekrecht en het Nederlands recht en de doorwerking van het internationaal publiekrecht in de Nederlandse rechtsorde.
De bronnen van het internationaal publiekrecht.
De deelnemers aan de internationale rechtsorde ofwel de subjecten van het internationaal publiekrecht.
De ontstaansgeschiedenis, doeleinden, verantwoordelijkheden en het functioneren van de Verenigde Naties.
De reikwijdte van de rechtsmacht van staten, in het bijzonder Nederland, en de beperkingen die het internationaal publiekrecht hieraan stelt.
De regels van internationaal publiekrecht ten aanzien van verdragen.
De regels van internationaal publiekrecht ten aanzien van aansprakelijkheid voor schending van internationaal publiekrecht.
De wijze van geschillenbeslechting op internationaal niveau.
Daarnaast heeft u de volgende vaardigheden verworven:
U bent in staat om de bronnen van regels van internationaal publiekrecht te identificeren en te analyseren.
U bent in staat om Nederlandse wetgeving, verdragen, resoluties en besluiten van internationale organisaties te vinden, te analyseren en de verbindendheid ervan op waarde te schatten.
U bent in staat om jurisprudentie van Nederlandse rechters en jurisprudentie van internationale rechters te lezen en uit te leggen.
U bent in staat om schriftelijk en gestructureerd antwoord te geven op vragen over theorie en praktijk van het internationaal publiekrecht onder verwijzing naar relevante rechtsregels en interpretatie van deze rechtsregels door nationale en internationale rechters en literatuur en u bent in staat om uw antwoord mondeling toe te lichten.
U bent in staat om een eenvoudige casus aan de hand van relevante rechtsregels van internationaal publiekrecht, op te lossen dan wel te bepleiten.
U bent in staat om de actualiteit te analyseren aan de hand van het internationaal publiekrecht en u kunt deelnemen aan een debat over internationale en nationale politiek.
Rooster
Kies voor propedeuse of bachelor en master.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: Prof. dr. N.J. Schrijver
Vereiste voorbereiding door studenten: lezen voorgeschreven literatuur
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: worden nader bekendgemaakt
Vereiste voorbereiding door studenten: maken voorgeschreven weekopgaven
Toetsing
Tentamen: 3 uur
Nabespreking: 2 uur
Toetsing
Toetsvorm(en)
Een schriftelijk tentamen, bestaande uit meerkeuzevragen en één open/casusvraag. Bij de berekening van het cijfer tellen de meerkeuzevragen mee voor 80% en de open/casusvraag voor 20%.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het werkboek en hetgeen behandeld is tijdens de hoorcolleges, de werkgroepen en tijdens eventuele andere onderwijsvormen.
Blackboard
Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
N.J. Schrijver, Internationaal publiekrecht als wereldrecht, Den Haag: Boom Juridische uitgevers, laatste druk.
Elementair Internationaal Recht, Collegemateriaal 2013, Den Haag: TMC Asser Press 2013.
Overige literatuur zal in de reader bekend worden gemaakt.
Reader:
- Inleiding Internationaal Publiekrecht
Aanbevolen studiemateriaal
- Zie Blackboard
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis. Voltijd eerstejaars studenten, die gestart zijn vanaf september 2013, worden aangemeld door het Onderwijs Informatie Centrum.
Contact
Vakcoördinator: Dr. Erik V. Koppe
Werkadres: Steenschuur 25, kamer B1.29
Bereikbaarheid:
Telefoon:
E-mail: e.v.koppe@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Publiekrecht
Afdeling: Internationaal Publiekrecht
Kamernummer secretariaat: B1.21
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur.
Telefoon secretariaat: 071-527 7578
E-mail: volkenrecht@law.leidenuniv.nl