Toegangseisen
Verplicht differentiatievak voor Bachelorstudenten Pedagogische Wetenschappen met differentiatie Onderwijsstudies.
Keuzevak voor studenten Pedagogische Wetenschappen en andere Bachelorstudenten.
Beschrijving
Wat gebeurt er, in het brein, wanneer een individu zich nieuwe informatie of vaardigheden eigen probeert te maken en wanneer aanpassing aan veranderende omstandigheden nodig is? We bespreken de cognitieve processen die een rol spelen bij onderwijs- en leeractiviteiten binnen en buiten school. Tevens bespreken we welke hersenstructuren en -processen daarbij een rol spelen. Hierbij wordt een ‘life-long learning’ perspectief gehanteerd: leren vindt plaats door kinderen, adolescenten en volwassenen met en zonder leerproblemen. Dit betekent dat leren en functioneren zowel in traditioneel onderwijs als in niet-traditionele settings zoals op de werkplek, in de thuissituatie, in de sociale omgeving tijdens spontaan leren, enz. plaatsvindt. De cursus richt zich verder op de implicaties voor de manieren waarop leren georganiseerd en gestimuleerd kan worden, en op de vraag hoe leeromgevingen zo effectief mogelijk op individuele verschillen kunnen inspelen.
In deze cursus nemen we het fenomeen ‘leren’ onder de loep. De term ‘leren’ houdt in dat een individu informatie van buitenaf verwerkt, opneemt in zijn of haar mentale kennisrepresentaties, en die representaties vervolgens gebruikt om gedrag aan te sturen. Hoe simpel dat ook klinkt, hieraan ligt een complex aan cognitieve processen ten grondslag. Sommige van deze processen zijn automatisch, andere staan onder controle van het indvidu. In de cursus komen concepten zoals geheugen en executief functioneren, intelligentie en sociale cognitie ter sprake. Daarbij staan recente inzichten uit de neurowetenschappen over hoe het ontwikkelende brein deze processen mogelijk maakt centraal.
Op het gebied van de hersen- en de cognitiewetenschap is in de afgelopen jaren veel fundamentele kennis verworven die potentieel van groot belang is in de praktijk van het onderwijs. Kennis over het goed functioneren van de hersenen – en van mogelijke problemen in dat functioneren – zal in toenemende mate een rol gaan spelen in de inrichting van en beleidsvorming over het onderwijs, in traditionele zowel als niet-traditionele settings.
Diverse nationale en internationale rapporten benadrukken het belang van de relatie tussen cognitieve neuroscience en leren en onderwijs (e.g. Jolles et al, 2005, Leer het brein kennen; de Jong et al. 2008, Explorations in learning and the brain; Byrnes 2006, Some ways in which neuroscience can be relevant to education). Daarbij kunnen – zo stellen deze rapporten – pedagogen en andere onderwijsspecialisten van cruciaal belang zijn omdat zij immers beschikken over de kennis van onderwijs en leren.
Onderwerpen die in deze cursus ter sprake komen:
1. Basisprincipes van leren en kennisverwerving
2. Ontwikkelingsgerelateerde en andere individuele verschillen in leren
3. Cognitieve-neurologische aspecten van leren
Leerdoelen
Eindtermen:
1. Vakinhoud
1.1 De bachelor heeft kennis van en inzicht in fundamentele begrippen en theorieën uit de pedagogische en aangrenzende wetenschappen.
1.2 De bachelor heeft kennis van de geschiedenis en ontwikkeling van de pedagogische wetenschappen.
Methoden en technieken van onderzoek
2.1 De bachelor heeft basiskennis van en inzicht in de gangbare methoden en technieken van pedagogisch onderzoek, met inbegrip van de hoofdfases van wetenschappelijk onderzoek.Academische Vaardigheden
3.1 Het verzamelen van wetenschappelijke literatuur, kritisch bezien ervan, vaststellen van de relevantie en samenvatten van de kern.Professioneel Gedrag
4.2 Is in staat om met begeleiding kennis van het vakgebied te verdiepen en verbreden
Rooster
Onderwijsvorm
Per college: 45 minuten hoorcollege en 45 minuten artikel (review)bespreking.
Gastsprekers, video, opdrachten, presentaties.
Toetsing
Schriftelijk tentamen.
Blackboard
Tijdens deze cursus wordt gebruik gemaakt van Blackboard.
Literatuur
- Ward, J. (2015). The Students Guide to Cognitive Neuroscience (3rd ed.). New York, NY: Psychology Press.
Aanvullende literatuur wordt op Blackboard bekend gemaakt minimaal twee weken voor aanvang van de cursus.
Aanmelden
Onderwijs
Het is verplicht om je voor ALLE hoorcolleges en werkgroepen apart in te schrijven via uSis. Zonder geldige inschrijving in uSis kan men niet deelnemen aan onderwijs. Op de website over vakinschrijving vind je de inschrijfperiodes en verdere informatie over de procedure.
Tentamens
Het is verplicht om je voor ieder tentamen in uSis apart aan te melden. Dat geldt ook voor deeltentamens van een vak. Dit kan tot uiterlijk 10 kalenderdagen voorafgaand aan het tentamen. Zonder geldige inschrijving in uSis kan men niet deelnemen aan het tentamen. Meer informatie vind je in de Tentamenregeling FSW.
Contact
Neem bij vragen over de cursus contact op met Linda van Leijenhorst.