Toegangseisen
Bachelordiploma in een van de geesteswetenschappelijke opleidingen.
Beschrijving
In de cursus Vertaalwetenschap leer je literaire vertalingen met het Nederlands als bron- of doeltaal theoretisch en met een open oog voor de (vertaal)praktijk te benaderen en taal- en cultuurverschillen te analyseren. Vertaalwetenschap wordt in verband gebracht met het begrip ‘wereldliteratuur’ en met de theorie van Cultural Transfer. De inleidende colleges gaan over de geschiedenis en theorievorming van het vertalen vanaf de klassieke oudheid tot heden. Je leert vertaalopvattingen te herkennen en analyseert vertalingen van enkele Nederlandse gedichten. Tijdens een excursie maak je kennis met het Nederlands Letterenfonds (Amsterdam). Dan volgt een onderdeel reflectie op ‘vervreemding’ en ‘toe-eigening’ aan de hand van vertalingen in het Nederlands en in andere talen van buiten-Europese literatuur. De cursus sluit af met een presentatie van je onderzoek op het gebied van Vertaalwetenschap, die resulteert in een nota. Bij dat onderzoek kan het gaan om de bestudering van vertalingen in modern Nederlands van literatuur uit oudere taalfasen van het Nederlands of om recente vertalingen vanuit het Nederlands naar een andere (moeder)taal of vice versa.
Leerdoelen
Kennis: Studenten vergroten hun kennis van de belangrijkste historische en moderne theorieën over vertalen. Tevens maken zij kennis met de vertaalpraktijk.
Inzicht: Studenten verdiepen hun inzicht in de belangrijkste historische en moderne theorieën over vertalen en leren hoe het ‘onderhandelen’ tussen culturen in zijn werk gaat.
Vaardigheden: Studenten leren vertaalstrategieën (toepassen) en discussiëren over de theorie en praktijk van vertalen. De vaardigheden in het analyseren van vertalingen met het Nederlands als bron- of doeltaal worden verder ontwikkeld.
De deelnemers zijn aan het eind in staat
om op niveau te reflecteren op het gebied van Vertaalwetenschap,
om bestaande literaire vertalingen van oudere Nederlandse teksten naar het modern Nederlands of van het modern Nederlands naar een andere doeltaal en vice versa te analyseren en voorts
om mondeling en schriftelijk verslag uit te brengen van zelfstandig onderzoek op het gebied van vertalen in theorie en praktijk.
Rooster
Onderwijsvorm
Werkcollege en excursie
Studielast
Totale studielast 280 uur, als volgt verdeeld:
Bijwonen colleges (inclusief 2 uur excursie+ 6 uur studentensymposium): 34 uur
Studiebegeleiding: 1 uur
Bestudering literatuur (inclusief enkele opdrachten): 130 uur
Werkstuk: 115 uur
Toetsing
Toetsing
Discussie, opdrachten en actieve participatie (15%)
Mondelinge presentatie tijdens een studentensymposium (15%)
Werkstuk (70%)
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van de drie deelcijfers, waarbij het cijfer voor het werkstuk niet lager mag zijn dan een 5,5.
Weging
Zie hierboven.
Herkansing:
Wie voor het werkstuk lager dan een 5,5 haalt, krijgt een eenmalige mogelijkheid tot herschrijven. Aan de herkansing gaat een gesprek met de docent vooraf.
Nabespreking:
Na het bekendmaken van de uitslag kunnen de werkstukken worden ingezien.
Blackboard
Via Blackboard worden studenten op de hoogte gehouden van lopende zaken en ontvangen ze specifieke informatie over onderdelen van de cursus.
Literatuur
Aan te schaffen:
Arthur Langeveld, Vertalen wat er staat. 6e dr. Amsterdam/Antwerpen 2012.
Barber van de Pol, Cervantes & co. In plaats van voetnoten. 2e dr. [Amsterdam] 2015.
De literatuurlijst ziet er als volgt uit:
Susan Bassnett, ‘From Cultural Turn to translational Turn: A Transnational Journey (2011)’, in: David Damrosch (ed.), World Literature in Theory. Chichester 2014, p. 234-245.
Toegankelijk via Blackboard.Bart Besamusca en Gerard Sonnemans (ed.), De crumen diet volc niet eten en mochte. Nederlandse beschouwingen over vertalen tot 1550. Stichting Bibliographia Neerlandica, Den Haag 1999. Toegankelijk via website DBNL
David Damrosch, How to Read World Literature. [Z.pl.] 2009. Toegankelijk via website
Theo Hermans, ‘De peren van de kersenboom’, in: Perspectieven voor de internationale neerlandistiek in de 21ste eeuw. Handelingen Veertiende Colloquium Neerlandicum. Münster 2001, p. 377-397. Toegankelijk via website DBNL
Hieronymus, ‘Over de beste manier van vertalen’, in: Ton Naaijkens [e.a.] (red.), Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap. 2e, herz., geactualiseerde en uitgebreide druk, Nijmegen 2010, p. 13-14. [Toegankelijk via website](https://www.academia.edu/5514764/Denken_over_vertalen_-_zbornik_radova of https://drive.google.com/open?id=0B1N24V82dXIbRkstS2M3QkRRN2M)
Peter van de Kamp (ed.), Turning Tides. Modern Dutch & Flemish Verse in Enlish Versions by Irish Poets. Brownsville 1994. Hieruit een nader op te geven aantal gedichten.
Toegankelijk via Blackboard.Arthur Langeveld, Vertalen wat er staat. 6e dr. Amsterdam/Antwerpen 2012, Hfdst. 3, ‘Vertaaltransformaties’, p. 68-123.
Maarten Luther, ‘Zendbrief over het vertalen’, in: Ton Naaijkens [e.a.] (red.), Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap. 2e, herz., geactualiseerde en uitgebreide druk, Nijmegen 2010, p. 15-23. [Toegankelijk via website](https://www.academia.edu/5514764/Denken_over_vertalen_-_zbornik_radova of https://drive.google.com/open?id=0B1N24V82dXIbRkstS2M3QkRRN2M)
Barber van de Pol, Cervantes & co. In plaats van voetnoten. 2e dr. [Amsterdam] 2015.
Arie Pos, ‘Vertalersvoetnoot’, in: Filter. Tijdschrift over vertalen 17 (2010), afl. 4 (december), p. 75-79.
Toegankelijk via Blackboard.Arie Pos, ‘Vertaalstrategieën’.
Toegankelijk via Blackboard.Dolores Ross, Arie Pos en Marleen Mertens (red.), Ieder zijn eigen Arnon Grunberg. Vertaling, promotie, receptie in Italië, Spanje, Catalonië, Portugal en Roemenië. Gent 2012. Lage Landen Studies 3. Toegankelijk via website
Friedrich Schleiermacher, ‘Over de verschillende methoden van het vertalen’, in: Ton Naaijkens [e.a.] (red.), Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap. 2e, herz., geactualiseerde en uitgebreide druk, Nijmegen 2010, p. 39-60. [Toegankelijk via website](https://www.academia.edu/5514764/Denken_over_vertalen_-_zbornik_radova of https://drive.google.com/open?id=0B1N24V82dXIbRkstS2M3QkRRN2M)
Schmale, Wolfgang: Cultural Transfer, in: Europäische Geschichte Online (EGO), hg. vom Leibniz-Institut für Europäische Geschichte (IEG), Mainz European History Online (EGO), published by the Leibniz Institute of European History (IEG), Mainz 2012-12-05. URL en URN: urn:nbn:de:0159-2012120501 [25-01-2016].
Maria Tymoczko, ‘Niet-westerse ideeën in de vertaaltheorie’, in: Ton Naaijkens [e.a.] (red.), Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap. 2e, herz., geactualiseerde en uitgebreide druk, Nijmegen 2010, p. 405-418. [Toegankelijk via website](https://www.academia.edu/5514764/Denken_over_vertalen_-_zbornik_radova of https://drive.google.com/open?id=0B1N24V82dXIbRkstS2M3QkRRN2M)
Lawrence Venuti, The Translator’s Invisibility. A History of Translation. London/New York 1995 (reprint 2004), Hfdst. 1, ‘Invisibility’, p. 1-42 en 314-316. Toegankelijk via website
Anneke de Vries, ‘Scheef licht. Gender-stereotypen in vertalingen van Richteren 4’, in: Ton Naaijkens [e.a.] (red.), Denken over vertalen. Tekstboek vertaalwetenschap. Nijmegen 2004, p. 119-126.
Toegankelijk via Blackboard.Jan de Waard en Eugene A. Nida, From One Language to Another. Functional Equivalence in Bible Translating. [Z.pl.] 1986 (reprint 1998), p. 36-44.
Toegankelijk via Blackboard.
Websites:
www.biblija.net
www.nederlandsebijbels.nl/bibliografie
Voorafgaand aan het college hoeft geen literatuur te worden bestudeerd.
Aanmelden
Inschrijven via uSis is verplicht.
Algemene informatie over uSis is te vinden op Nederlands en English
Let op: studenten die geen MA Neerlandistiek studeren dienen voor goedkeuring c.q. toelating eerst contact op te nemen met de studiecoördinator
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
Niet van toepassing.
Contact
Voor inhoudelijk vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Prof.dr. W. van Anrooij.
Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 101A. Tel. 071-5272 2144. Het e-mail adres is osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl.