This information is only available in Dutch.
Toegangseisen
Dit vak is een (extracurriculaire) Honours Class: een keuzeonderdeel binnen het Honours College. Enkele plaatsen zijn beschikbaar voor reguliere studenten. Toelating gebeurt op basis van een korte motivatie.
Beschrijving
Belasting heffen en betalen is een teken van beschaving, zo wordt wel gezegd. Naast het feit dat de staatskas wordt gevuld, beïnvloedt het onze koopkracht, ons humeur en de (financiële) keuzen die we maken. De wijze waarop dat gebeurt zegt veel over de betreffende samenleving. Tegelijkertijd beïnvloedt de samenleving de belastingen: politieke, sociale, economische en technologische factoren beïnvloeden het ‘halen en betalen’.
Belastingen saai? Niets is minder waar. Nadenken over belastingen binnen haar maatschappelijke context biedt je een samenhangende, en verrassende, kijk op de wereld waarin we leven. Een wereld die momenteel snel digitaliseert en globaliseert; een netwerksamenleving. Dat roept vragen op als:
Gaat de deeleconomie de belastingen veranderen?
Hoe werken grote organisaties als de Belastingdienst en de Douane?
Wat kan en mag met ICT, denk aan data analyse en privacy?
Waar vinden we onze informatie en welke rol spelen nieuwe media hierin?
Samen met meerdere gastsprekers verkennen we heden, verleden en toekomst van een van de fundamenten van onze beschaving: belastingen.
Leerdoelen
Inzicht krijgen in wisselwerking tussen de ontwikkelingen binnen een samenleving en haar belastingsysteem.
Inzicht verwerven in de verschillende maatschappelijke factoren die daarbij van invloed zijn.
Kennis opdoen ten aanzien van de onderliggende (wetenschappelijke) inhoudelijke domeinen (sociale wetenschappen, digitalisering, juridisch, …).
Vaardigheid opdoen in de toepassing van deze kennis en inzichten op vraagstukken die belastingheffing in onze netwerksamenleving raken.
Rooster
De colleges zullen plaatsvinden op woensdagen vanaf ca. 17.15 uur tot 20.00 uur:
4 april, 11 april, 18 april, 25 april, 2 mei, 9 mei, 16 mei, 23 mei.
Op woensdag 11 april wordt het college gecombineerd met een bezoek aan het Belasting & Douane museum te Rotterdam.
Op woensdag 23 mei vindt voorafgaand aan het college een excursie plaats naar de Douane in de haven van Rotterdam.
Locatie
De Sterrewacht, c006.
Programma
Het programma bestaat uit 8 interactieve bijeenkomsten.
Tijdens elk van de bijeenkomsten ontvangen we een gastspreker die het thema vanuit een eigen perspectief bespreekt.
Introductie op het belastingsysteem (4 april)
prof.dr.ir. R. Arendsen
Wat zijn belastingen en hoe kunnen we daar naar kijken? Hoe beïnvloeden huidige maatschappelijke ontwikkelingen de vormgeving van het belastingsysteem?
Geschiedenis van de belastingen (11 april); in het Belasting & Douane Museum
Gastspreker: drs. M. Manse, promovendus Universiteit Leiden
Hoe heeft het belastingsysteem zich ontwikkeld? Hoe gebeurde dit in het specifieke geval van Nederlands-Indië?
We starten de bijeenkomst met een rondleiding in het museum.
Politieke en bestuurlijke invloeden en verhoudingen (18 april)
Gastspreker: directeur-generaal Belastingdienst, prof. dr. J.J. M. Uijlenbroek
Hoe vertalen maatschappelijke en politieke eisen en wensen zich in belastingwetgeving? Hoe houden we het uitvoerbaar? Illustratie aan de hand van actuele casuïstiek.
Big data en privacy (25 april)
Gastspreker
Wat kan en wat mag met de gegevens van burgers en bedrijven? Hoe is dat georganiseerd?
Digitale media en communicatienetwerken (2 mei)
Gastspreker: dr. Y. van den Boer, wetenschappelijk onderzoeker Belastingdienst
Hoe vinden burgers en bedrijven de juiste informatie? Wat is daarbij de rol van financiële adviseurs en nieuwe digitale media?
Naleving van belastingregels (9 mei)
Gastspreker: dr. S. Goslinga, gastonderzoeker Sociale wetenschappen Universiteit Leiden en wetenschappelijk onderzoeker Belastingdienst.
Wat is van invloed op de belastingmoraal binnen een samenleving? Waarom betalen mensen eigenlijk vrijwillig belasting?
Het perspectief van de netwerksamenleving (16 mei)
Prof.dr.ir. R. Arendsen
Hoe gaan digitalisering en de zich ontwikkelende deeleconomie belastingen beïnvloeden? Wat zijn kansen en bedreigingen?
Veilige havens en internationale handelsstromen (23 mei)
Gastspreker: F. Heijmann, hoofd handelsrelaties Douane
Wat is de rol van Douane ten aanzien van de belastingheffing? Hoe wordt samengewerkt met het internationale bedrijfsleven?
Deze dag starten we met een excursie in de Rotterdamse haven.
Studielast
Dit vak is 5 EC waard, wat betekent dat de totale studielast 140 uur bedraagt.
Indicatief:
Hoorcolleges: 8 colleges à 3 uur
Excursie: 1 (dag)excursie a 8 uren
Lezen van literatuur : ong. 50-60 uren
Opdrachten & eindopdracht: ong. 50-60 uren
Toetsing
30% (ieder 15% =) twee reaction papers op de literatuur van 1000 woorden;
30% Presentatie van de eindopdracht tijdens een onderzoekssymposium;
40% Een eindopdracht (case study) van 3000 woorden).
Onvoldoende cijfers op tussen resultaten mogen worden gecompenseerd.
Blackboard en uSis
Dit vak maakt gebruik van Blackboard. Studenten kunnen zich twee weken voor het begin van het vak aanmelden voor de Blackboardpagina.
N.B. Studenten hoeven zich voor Honours Classes niet te registreren via uSis. Jouw registratie wordt centraal geregeld.
Literatuur
Per programmaonderdeel zal specifieke literatuur worden aangereikt. Dit zal een combinatie zijn van wetenschappelijke en populaire publicaties en actuele berichtgeving uit de media.
Bijvoorbeeld:
Eerlijk delen – waarborgen van publieke belangen in de deeleconomie en de kluseconomie, Rathenau Instituut, Den Haag, 2017.
Eenvoudig belasting heffen, tussen droom en daad (oratie), R. Arendsen, Sdu, Den Haag, 2016.
In search of information: Investigating source and channel choices in business-to-government service interactions, Boer Y. van den, Arendsen R. & Pieterson W.J., Government Information Quarterly 33(1): 40-52, 2016.
Belast koloniaal verleden, R. Arendsen, In: BLAUW. Belastingen vroeger en nu. ThemaTijdschrift nr. 6(1) Amsterdam: Stichting ThemaTijdschriften. 82-86, 2016.
Artikelen uit De Correspondent.
Aanmelden
Registreren voor dit vak is van maandag 6 november tot en met donderdag 16 november 23.59 uur mogelijk via de Honours Academy, via deze link. Registratie in uSis is niet nodig.