Toegangseisen
Dit vak is geen keuzevak. Bijvakstudenten of gaststudenten mogen hier niet aan deelnemen.
Voor de criminologiestudenten die dit vak volgen maakt dit vak deel uit van de 'Recht, Beleid en Organisatie'-leerlijn van de opleiding.
Beschrijving
Strafrecht is publiekrecht: als een strafbaar feit wordt gepleegd, treedt de overheid op ter bescherming van de rechtsorde. Dat impliceert dat de overheid ook in de plaats treedt van de getroffen burger, het slachtoffer. Daarbij kan de overheid vergaand in het leven van andere burgers ingrijpen, door bijvoorbeeld dwangmiddelen toe te passen en vrijheidsstraffen op te leggen. Strafrecht vraagt daarom uitdrukkelijk om een duidelijk wettelijk kader dat deze inbreuk op (mensen)rechten rechtvaardigt. Bij het opstellen van dat wettelijk kader moeten voortdurend afwegingen worden gemaakt tussen de belangen van de samenleving (inclusief de slachtoffers) en verdachten. Dit maakt strafrecht een moeilijk, maar ook een uitermate boeiend rechtsgebied. Tijdens het vak Inleiding strafrecht maakt u op inleidende wijze kennis met het materiële strafrecht (de strafbare gedragingen),het formele strafrecht (het strafproces) en het sanctierecht. Dit gebeurt aan de hand van onderwerpen als het strafrechtelijk legaliteitsbeginsel, de voorwaarden voor strafbaarheid, uitbreiding en inperking van strafbaarheid, handhaving en opsporing, het opportuniteitsbeginsel, de berechting aan de hand van het rechterlijk beslissingsmodel en het sanctierecht. Deze onderwerpen vormen de basis voor de andere strafrechtelijke vakken van de bacheloropleiding: Materieel strafrecht in het tweede jaar en Strafprocesrecht in het derde jaar. In deze vervolgvakken wordt verdere verdieping aangebracht in hetgeen u tijdens Inleiding strafrecht heeft geleerd. Het inleidende karakter van Inleiding strafrecht brengt met zich dat sommige onderwerpen wel in de hoorcolleges en/of voorgeschreven literatuur en jurisprudentie aan de orde komen, maar minder of niet in de werkgroepen.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Doel van het vak is het bieden van een introductie in het materiële en formele strafrecht teneinde u voor te bereiden op de strafrechtelijke vakken in het tweede en het derde jaar van de bachelor.
Na afronding van het vak heeft de volgende kwalificaties verworven:
U kunt benoemen en beschrijven op welke dragende beginselen en uitgangspunten het materiële en formele strafrecht zijn gebaseerd en uit die beginselen en uitgangspunten implicaties afleiden voor concrete aspecten van het positieve recht.
U kunt de verschillende fasen van het strafproces alsmede de bij die verschillende fasen behorende en werkzame actoren benoemen en onderscheiden.
U kunt de betekenis van de algemene voorwaarden voor strafbaarheid uitleggen en toelichten hoe deze zich tot elkaar verhouden.
U kunt, aan de hand van de in een eenvoudige casus gegeven feiten en omstandigheden, beoordelen of aan de voorwaarden van een materieelrechtelijk leerstuk is voldaan.
U kunt, aan de hand van de in een eenvoudige casus gegeven feiten en omstandigheden, beoordelen of aan de voorwaarden voor de toepassing van strafvorderlijke bevoegdheden is voldaan.
U kunt uitleggen op welke wijze de vervolgingsbeslissing wordt genomen, wat deze kan inhouden en op welke wijze strafrechtelijk beleid in de Nederlandse strafrechtspleging wordt vormgegeven.
U kunt in een eenvoudige casus, aan de hand van het beslissingsmodel van artikel 348/350 Sv, bepalen tot welke einduitspraak de rechter moet komen.
U kunt in een eenvoudige casus beoordelen of, en onder welke voorwaarden, strafrechtelijke sancties mogen worden toegepast.
Rooster
Zie de opleidingspagina van de website.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: n.n.b.
Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de per onderwijsweek voorgeschreven studiestof.
Casuscollege (o.v.b.)
- Aantal á 2 uur: 1
Werkgroepen
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten: Mw. mr. M.E. van den Bergh, Dhr. mr. D.S. Jol, dhr. mr. S.R. Bakker e.a. (o.v.b.)
Vereiste voorbereiding door studenten: bestudering van de per onderwijsweek voorgeschreven studiestof en voorbereiding van de per onderwijsweek aangegeven opdrachten. De aard van deze opdrachten kan per week verschillen: het kan gaan om het oefenen met meerkeuzevragen, het oplossen van een casus, om het houden van een mondelinge presentatie, het voeren van een debat etc. Doorgaans zullen de opdrachten voorafgaand aan de werkgroep via Brightspace moeten worden ingeleverd. Studenten die de voorgeschreven opdracht niet hebben ingeleverd, niet voldoende zijn voorbereid op de werkgroep en/of die niet voldoende actief participeren in de werkgroep, worden uitgesloten van deelname aan de werkgroep.
Inloopspreekuur
Aantal à 1 uur: 7
Namen docenten: werkgroepdocenten
Vereiste voorbereiding door studenten: geen, het betreft een mogelijkheid op individuele basis vragen voor te leggen aan de docent over onderdelen van de studiestof die u niet goed begrijpt.
Toetsing
Tentamen: 3 uur
Nabespreking: 2 uur
Toetsing
Toetsvorm(en)
Schriftelijk tentamen bestaande uit 30 meerkeuzevragen en een of meer essayvragen. Bij de berekening van het cijfer tellen de meerkeuzevragen mee voor 80% en de essayvraag of -vragen voor 20%.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur en hetgeen behandeld is tijdens de hoorcolleges en werkgroepen.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal (o.v.b.)
Literatuur:
M.J. Kronenberg en B. de Wilde, Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht (laatste druk).
De voorgeschreven arresten (zie hiervoor het werkboek). Hiertoe kan worden aangeschaft de laatste druk van de arrestenbundel K. Vriend, Arresten strafrecht/strafprocesrecht, Deventer: Kluwer. Het is studenten echter ook toegestaan de voorgeschreven arresten zelf te downloaden uit Kluwer Navigator.
Wetteneditie 2020-2021, Sdu of Wolters Kluwer.
Eventuele aanvullende literatuur in de vorm van artikelen wordt nader bekend gemaakt.
Werkboek:
- Werkboek Inleiding strafrecht 2020-2021
Aanbevolen studiemateriaal
- F.A.J. Koopmans, Het beslissingsmodel van 348/350 Sv (bewerkt door F.W. Bleichrodt, J.H.J. Verbaan & R.J. Verbeek), Kluwer (laatste druk).
Aanmelden
De aanmelding verloopt via uSis. Voltijd eerstejaars studenten die zijn ingedeeld in een tutorgroep door het Onderwijs Informatie Centrum (OIC), worden door het OIC aangemeld.
Contact
Vakcoördinator: Mw. mr. M.E. van den Bergh
Werkadres: Steenschuur 25, kamer B3.36
Bereikbaarheid: tijdens spreekuur (zie Brightspace) en e-mail
Telefoon: m.e.van.den.bergh@law.leidenuniv.nl
Instituut/afdeling
Instituut: Strafrecht en Criminologie
Afdeling: Straf- en strafprocesrecht
Kamernummer secretariaat: B3.11
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00-17.00 uur
Telefoon secretariaat: 071 527 7324