Toegangseisen
Beginselen van de democratische rechtsstaat.
Beschrijving
We leven in een vrij land. En dat betekent dat we alleen onder strikte voorwaarden door de overheid gedwongen kunnen worden ons anders te gedragen dan we graag zouden willen. In een democratische rechtsstaat bepaalt, zelfs in tijden van bijvoorbeeld een Coronacrisis, het recht die voorwaarden, en wordt dat recht gevormd door democratisch gekozen instanties. Het staatsrecht bepaalt welke instanties dat zijn, en onder welke voorwaarden zij hun bevoegdheden mogen uitoefenen. De Grondwet speelt hierbij een centrale rol. Ons staatsrecht is echter allang niet meer zuiver nationaal van aard. Internationale verdragen, Europees Unierecht en Europese mensenrechten beïnvloeden ons recht evenzeer. Dit vak, dat voortbouwt op het eerstejaarsvak Beginselen van de Democratische Rechtsstaat, behandelt enkele belangrijke aandachtsgebieden van het staatsrecht.
Ten opzichte van het eerstejaarsvak vindt een thematische verdieping plaats in de wijze waarop de beginselen van de democratische rechtsstaat en de binding aan internationale en Europese normen een rol spelen bij de vormgeving van het Nederlandse staatsrecht. Een van de rode draden daarbij is de grote verwevenheid tussen het Nederlandse, het internationale en het Europese recht. Deze verwevenheid is van invloed op de inrichting van en onderlinge verhouding tussen de diverse nationale staatsorganen en staatsmachten (wetgever, bestuur en rechter) en ook op de verhouding tussen overheid en burger. Zij heeft bijvoorbeeld consequenties voor de mogelijkheden die de burger heeft om wetgeving en bestuursbeslissingen te beïnvloeden (democratische legitimatie), voor de normering van bestuursoptreden en voor de rechtsbescherming van de burger tegen overheidsbeslissingen.
Het basisonderwijs wordt aangeboden in de vorm van weblectures, podcasts/lectureclips en interactieve sessies via Kaltura Live Room. Tijdens de interactieve sessies wordt de wekelijkse opdracht behandeld, maar is er volgens het uitgangspunt van Flipping the Classroom ook volop gelegenheid voor vrije, academische gedachtenwisseling. Hiernaast is er een beperkt aantal besprekingsbijeenkomsten van facultatieve, schriftelijke uitwerkingen van de wekelijkse opdracht. Deze besprekingsbijeenkomsten kunnen alleen worden gevolgd door wie vooraf schriftelijk zijn of haar schriftelijke uitwerking van de wekelijkse opdracht (400-500 woorden) via Brightspace heeft ingeleverd en ook de stof heeft bestudeerd.
Leerdoelen
Doel van het vak:
Verdieping van de in het vak Beginselen van de Democratische Rechtsstaat verworven kennis met betrekking tot de navolgende vijf thema’s: ‘De eeuw van de grondwet; constituties als basis voor de rechtsorde en leiderschapssystemen in moderne samenlevingen; de liberale democratie’; ‘Aanvaardbaarheid van overheidsgezag en effecten van constituties’; ‘Rechtsvorming en publieke besluitvorming I’; ‘Rechtsvorming en publieke besluitvorming II’; en ‘Grond- en mensenrechten’. Daarbij wordt de leerstof in dit tweedejaars vak geplaatst tegen de achtergrond van een eerste rechtsvergelijking met het staatsrecht van andere landen; de politieke context waarin het staatsrecht functioneert; de actualiteit; de invloed van het Europese recht op de staatsrechtelijke verhoudingen; en de normatieve uitgangspunten waarop het (Nederlandse) staatsrecht berust. Tevens wordt, eveneens anders dan in het eerstejaarsvak, een extern perspectief ontwikkeld op het staatsrecht in het algemeen en de Grondwet in het bijzonder.
Na afronding van het vak hebben studenten de volgende kwalificaties verworven:
- U kunt de beginselen die ten grondslag liggen aan het Nederlandse staatsrecht benoemen en toelichten
- U bent bekend met de belangrijkste constitutiebegrippen, theorieën over de ontwikkeling van constituties en de effecten, betekenis, en werking ervan in maatschappelijke, economische, juridische en politieke contexten. U kunt deze theorieën en begrippen benoemen en toelichten alsmede herkennen in constitutionele praktijken
- U kunt de structuur en geschiedenis van het Nederlandse staatsrecht reproduceren
- U kunt gemiddeld complexe staatsrechtelijke casus uit de praktijk oplossen
- U kunt het staatsrecht gebruiken bij het oplossen van problemen in andere rechtsgebieden
- U kunt, vanuit de normatieve beginselen of een minimale rechtsvergelijking, kritisch reflecteren op actuele ontwikkelingen in het staatsrecht, al dan niet in een politieke context
- Als meerdere oplossingen van een concrete casus mogelijk zijn, kunt u deze onderling beoordelen op hun juridische kwaliteit
- U kunt uw kennis, oplossing van een casus of een (kritische) reflectie op een heldere en overtuigende wijze overbrengen aan een geïnformeerd publiek van medestudenten of professionals: u kunt positie innemen in het juridische debat
- U bent in staat om een extern perspectief te ontwikkelen op het staatsrecht in het algemeen en de Grondwet in het bijzonder
- U bent in staat om, in het kader van de vaardighedenleerlijn in de bachelor, een wetenschappelijk betoog te schrijven aan de hand van een onderzoeksvraag.
Rooster
Zie de opleidingspagina van de website.
Onderwijsvorm
Hoorcolleges
Aantal à 2 uur: 5
Namen docenten: prof. dr. W.J.M. Voermans, Dr. A.E.M. Leijten LLM
Vereiste voorbereiding door studenten: zie Brightspace en digitaal werkboek
Andere onderwijsvorm(en)
Omschrijving: interactieve sessies/Kaltura Live Room
Aantal à 2 uur: 7
Namen docenten : Naam docent: Mr. J.J. But, Dr, A.E.M. Leijten LLM, Mr. dr. H.-M.Th.D. ten Napel, Prof. dr. W.J.M. Voermans
Vereiste voorbereiding door studenten: zie Brightspace en digitaal werkboek
Andere onderwijsvorm(en)
Omschrijving: podcast/lectureclip
Aantal: 5
Naam docent: Mr. dr. H.-M.Th.D. ten Napel, Dr. A.E.M. Leijten LLM
Vereiste voorbereiding door studenten: zie Brightspace en digitaal werkboek
Andere onderwijsvorm(en)
Omschrijving: Besprekingsbijeenkomsten van facultatieve, schriftelijke uitwerkingen van de wekelijkse opdracht
Aantal à 1 uur: 5
Namen docenten: H. Kremers LLB, L. Mitsinga BA LLM
Vereiste voorbereiding door studenten: zie Brightspace en digitaal werkboek
Toetsing
Tentamen: 2 uur
Nabespreking: 2 uur
Toetsing
Toetsvorm(en)
Het tentamen Staatsrecht wordt schriftelijk afgenomen en bestaat uit twee open vragen. Het tentamen telt mee voor 70% van het eindcijfer.
Tussentijds essay van maximaal 750 woorden. Het essay telt mee voor 30% van het eindcijfer.
Het hertentamen staat alleen open voor wie voor het tentamen en het tussentijds essay gemiddeld een onvoldoende heeft behaald. Het wordt schriftelijk afgenomen en bestaat uit een essayvraag (30%) en twee open vragen (70%).
Voldoende deelresultaten verliezen hun geldigheid na het eerstekanstentamen van het lopende collegejaar.
Indien na beoordeling van het tussentijds essay wordt afgezien van deelname aan het tentamen, komt het cijfer voor het tussentijds essay te vervallen.
Indien aan het tentamen wordt deelgenomen zonder dat het tussentijdse essay is ingediend, wordt het eindcijfer berekend alsof dit wel is ingeleverd en het cijfer daarvoor fictief op 1 gesteld.
Inleverprocedures
Via Brightspace.
Examenstof
Tot de examenstof behoort de verplichte literatuur, het digitale werkboek en hetgeen behandeld is tijdens weblectures en interactieve sessies.
Regeling herkansen voldoendes
Op dit vak is de regeling herkansen voldoendes van toepassing (artikel 4.1.8.1 e.v. OER) voor zover dit vak onderdeel uitmaakt van het verplicht curriculum van de opleiding (d.w.z. geen vrij keuzevak). Studenten die bij de eerste kans een voldoende eindcijfer hebben behaald, kunnen onder bepaalde voorwaarden het schriftelijke (eind)tentamen opnieuw afleggen op het reguliere herkansingsmoment. Om een voldoende te kunnen herkansen, dienen studenten eerst om toestemming te vragen bij het OIC. Kijk voor meer informatie op de studentensite onder ‘Inschrijven voor vakken en tentamens’ > ‘Toestemming voldoende herkansen’.
Literatuur
Verplicht studiemateriaal
Literatuur:
E. Hirsch Ballin, E. Janse de Jonge en G.J. Leenknegt (red.) Uitleg van de Grondwet (STUDENTENEDITIE), Den Haag: Boom Juridische Uitgevers 2020;
W. Voermans, Het verhaal van de grondwet; Zoeken naar wij. Amsterdam: Prometheus 2019 (laatste druk).
A.M.M.M. Bots e.a. (red.) Zesde herziene editie (of laatste editie)van de Ars Aequi Jurisprudentiebundel Staats- en bestuursrecht, Nijmegen: Ars Aequi Libri
Actuele wetteneditie: Kluwer Collegebundel 2020-2021 of Sdu Wettenbundel 2020-2021
Aanmelden
U dient zich enkel voor de hoorcolleges aan te melden via Usis zodat u toegang krijgt tot de Brightspace-omgeving van het vak.
Voor de overige onderwijsbijeenkomsten is er géén inschrijving via Usis nodig.
Raadpleeg de Brightspace-omgeving voor verdere informatie.
Contact
Vakcoördinator: dhr. mr. dr. H.M.Th.D. ten Napel
Werkadres: Steenschuur, 25 kamer C1.11
Bereikbaarheid: op afspraak via het secretariaat
Telefoon: 071 527 8917
Instituut/afdeling
Instituut: Publiekrecht
Afdeling: Staats- en bestuursrecht
Kamernummer secretariaat: B1.11
Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 9.00 - 16.30 uur
Telefoon secretariaat: 071-527 8917