Meer info
Eindtermen van de opleiding
Inschrijvingsvormen
BA Wijsbegeerte in deeltijd: studiebelasting
Avondonderwijs
Het studieprogramma
Studieschema voor de deeltijdopleiding
BA-eindwerkstuk en afstudeereisen
Aansluitende masterprogramma’s
Bindend studieadvies
Studiefinanciering en collegegeld
Eindtermen van de opleiding
Afgestudeerden van de opleiding hebben de onderstaande eindkwalificaties bereikt:
1. Met betrekking tot kennis en inzicht
De afgestudeerde van de bacheloropleiding Wijsbegeerte beschikt over:
kennis van en inzicht in de historische ontwikkeling van de wijsbegeerte, in het bijzonder ook in relatie tot de ontwikkeling van de verschillende vakwetenschappen;
kennis van en inzicht in de maatschappelijke en culturele betekenis van de wijsbegeerte;
kennis van en inzicht in de voornaamste klassieke onderdelen van de wijsbegeerte, hun problemen, hun methoden en hun kernbegrippen.
2. Met betrekking tot vaardigheden en attitudes
De afgestudeerde Bachelor Wijsbegeerte is in staat om:
zelfstandig wijsgerige literatuur te verzamelen rond een bepaald onderwerp of thema met behulp van traditionele en moderne (ICT-)technieken en deze literatuur te selecteren op relevantie en kwaliteit;
zelfstandig wijsgerige teksten te bestuderen en te analyseren in termen van argumenten en conclusies en deze te beoordelen op hun argumentatieve kwaliteiten;
zelfstandig een wijsgerige, goed afgebakende onderzoeksvraag te formuleren, deze te plaatsen in een wijsgerige context en te onderbouwen met argumenten;
op zakelijke, constructieve wijze kritiek te formuleren op wijsgerige standpunten van anderen en kritiek te verwerken op eigen standpunten;
een heldere schriftelijke samenvatting te geven van een wijsgerige tekst en eigen wijsgerige overwegingen, argumentatie en conclusies naar aanleiding van een onderzoeksvraag vast te leggen in een goed opgebouwd en voor een beoogde doelgroep toegankelijk verslag;
onder supervisie een werkplan voor het eindwerkstuk op te stellen en uit te voeren;
een helder opgebouwd, goed te volgen wijsgerig betoog te houden in de vorm van een referaat of lezing, desgewenst ondersteund door digitale presentatietechnieken;
op zakelijke, constructieve wijze deel te nemen en leiding te geven aan een academische discussie;
zich in begrijpelijk Engels uit te drukken in woord en geschrift tegenover een academisch (lezers)publiek (‘taalbeheersing academisch Engels’) dan wel primaire filosofische bronnen in een of meer andere talen dan het Nederlands of Engels te lezen (‘academische steuntaal’);
Daarnaast beschikt de afgestudeerde over filosofische sensibiliteit o.a. tot uitdrukking komend in het vermogen tot het stellen van filosofisch vruchtbare vragen.
Voor de opleiding gelden de volgende niveau-eisen:
1. Met betrekking tot kennis en inzicht
de afgestudeerden beschikken over kennis en inzicht op het gebied van de wijsbegeerte, die het niveau van het voortgezet onderwijs verregaand overtreffen;
de afgestudeerden hebben kennis genomen van recente ontwikkelingen in het vakgebied.
2. Met betrekking tot het toepassen van kennis en inzicht
- de afgestudeerden hebben in het BA-eindwerkstuk (10 EC) aangetoond hun verworven kennis en inzicht toe te kunnen passen bij de analyse van problemen op het vakgebied, bij een kritische beoordeling van voorgestelde oplossingen voor die problemen en bij het formuleren van lijnen van verder onderzoek ter zake.
3. Met betrekking tot oordeelsvorming
- de afgestudeerden hebben in de onderwijseenheden van niveau 400 niet alleen overzichten gegeven van de bestaande literatuur over een bepaald onderwerp, maar hebben ook eigen standpunten bepaald en deze met argumenten onderbouwd in overeenstemming met de normen van de gekozen stijl van filosoferen.
4. Met betrekking tot communicatie
getraind door het geven van referaten zijn de afgestudeerden in staat informatie en ideeën op heldere wijze aan een breder publiek over te brengen.
door de onderwijseenheden voor Academic English (5 EC) en door andere vaardighedentrainingen zijn de communicatievaardigheden van de afgestudeerden verder ontwikkeld.
5. Met betrekking tot leervaardigheden
- de toenemende mate van zelfstandigheid in de studie stelt de afgestudeerden in staat om een vervolgopleiding met een hoger niveau van autonomie met succes af te ronden.
Voorts leidt elke Leidse opleiding in de geesteswetenschappen op tot facultair geformuleerde:
Algemene academische vaardigheden
De afgestudeerde Bachelor kan:
I. Elementaire onderzoeksvaardigheden, waaronder heuristische vaardigheden
vakwetenschappelijke literatuur verzamelen en selecteren met behulp van traditionele en digitale methoden en technieken;
deze analyseren en beoordelen op kwaliteit en betrouwbaarheid;
op basis hiervan een goed afgebakende probleemstelling formuleren;
onder begeleiding een onderzoek van beperkte omvang opzetten en uitvoeren met inachtneming van de voor het vakgebied relevante traditionele en digitale methoden en technieken;
op basis daarvan een beargumenteerde conclusie formuleren;
ook buiten zijn eigen vakgebied gebruik maken van zijn verworven onderzoeksvaardigheden.
II Schriftelijke presentatievaardigheden
- onderzoeksresultaten helder en beargumenteerd uiteenzetten en
- een antwoord formuleren op vragen betreffende (een onderwerp in) het vakgebied
in de vorm van een heldere en goed opgebouwde schriftelijke presentatie;
overeenkomend met de criteria die het vakgebied daaraan stelt;
met gebruikmaking van relevante illustratie- of multimediale technieken;
gericht op een specifieke doelgroep.
III Mondelinge presentatievaardigheden
- onderzoeksresultaten helder en beargumenteerd uiteenzetten;
- een antwoord formuleren op vragen betreffende die (een onderwerp in) het vakgebied
in de vorm van een heldere en goed opgebouwde mondelinge presentatie;
overeenkomend met de criteria die het vakgebied daaraan stelt;
met gebruikmaking van moderne presentatietechnieken;
gericht op een specifieke doelgroep;
- actief deelnemen aan een vakinhoudelijke discussie.
IV Samenwerkingsvaardigheden
sociaal-communicatief optreden in samenwerkingssituaties;
constructieve kritiek geven en ontvangen en gegronde kritiek verwerken tot een herziening van het eigen standpunt;
zich houden aan overeengekomen planningen en prioriteringen.
sociaal en communicatief optreden in samenwerkingssituaties;
op constructieve wijze aan medestudenten feedback geven en van medestudenten feedback ontvangen en gegronde kritiek verwerken tot een herziening van het eigen standpunt of de eigen argumentatie;
aanwijzingen en kritiek van begeleiders goed verwerken, en in nieuwe situaties met eerder gegeven aanwijzingen en kritiek rekening houden;
een realistische planning kunnen maken en zich houden aan overeengekomen planningen en prioritering.
Inschrijvingsvormen
Wijsbegeerte wordt gestudeerd door twee soorten studenten: voltijdstudenten die alleen wijsbegeerte studeren, en studenten die de studie wijsbegeerte, voltijds dan wel deeltijds, combineren met een andere opleiding of met een baan. Om beide groepen optimaal van dienst te zijn worden de eerste drie semesters van de bacheloropleiding Wijsbegeerte aangeboden in twee trajecten: het BA Plus-traject en het standaardtraject. Na het verplichte programma van de eerste drie semesters vervalt het onderscheid tussen de twee trajecten.
BA Plus-traject
Het BA Plus-traject is bedoeld voor voltijdstudenten die uitsluitend wijsbegeerte studeren. Het onderwijs in dit traject wordt gekenmerkt door extra tutorials: een intensieve en begeleide training in de vaardigheden die de student wijsbegeerte zich zal moeten eigen maken. Deze tutorials worden niet gebruikt voor extra informatieoverdracht, maar voor het kritisch leren lezen van moeilijke teksten (ook in het Duits en eventueel in het Frans), het leren analyseren van argumentaties, het zelf helder en precies leren argumenteren, schrijven en presenteren, en met name ook voor het met je medestudenten werkelijk binnendringen in de filosofie door het voeren van filosofische discussies, het organiseren van relevante excursies, lezingen, films, etc.
Standaardtraject
Het standaardtraject is gericht op alle studenten die de studie wijsbegeerte combineren met een andere activiteit en daardoor minder ruimte hebben voor een dergelijk intensief programma. Het standaardtraject is dus bedoeld voor deeltijdstudenten, dubbelstudenten, contractstudenten en studenten die cursussen wijsbegeerte volgen in het kader van de pre-master, een minor of een keuzepakket. Doordat de helft van het onderwijs voor hen in de vroege avonduren wordt verzorgd, kunnen zij de opleiding beter inpassen in hun overige activiteiten. Dubbelstudenten die bereid zijn het volledige onderwijs binnen het BA Plus-traject te volgen worden tot dit traject toegelaten.
Overigens valt de helft van de cursussen van het standaardtraject samen met cursussen van het BA Plus-traject. Deze cursussen worden overdag verzorgd. De andere helft van de cursussen van het standaardtraject wordt aangeboden in de avonduren. Het cluster cursussen dat overdag dan wel ’s avonds wordt aangeboden alterneert jaarlijks. Met andere woorden: een cursus in het standaardtraject die in een bepaald jaar overdag wordt aangeboden zal in het daaropvolgende jaar in de avonduren worden geprogrammeerd.
Voltijd en deeltijd
De bacheloropleiding Wijsbegeerte wordt zowel voltijds als in deeltijd verzorgd. Deeltijdstudenten volgen de opleiding per definitie in het standaardtraject.
BA Wijsbegeerte in deeltijd: studiebelasting
Inhoudelijk is het deelprogramma van de BA Wijsbegeerte identiek aan het voltijdprogramma. Bij de deeltijdopleiding Wijsbegeerte wordt echter een gemiddelde studievoortgang van 40 EC per jaar als uitgangspunt genomen, zodat de bacheloropleiding nominaal 4,5 jaar duurt. De gemiddelde studielast is in dat geval ongeveer 25 uur per week (colleges en zelfstudie). Over het algemeen kunnen deeltijdstudenten het onderwijs zodanig plannen dat niet meer dan twee of drie werkdagen/avonden per week college hoeft te worden gevolgd. Het deeltijdprogramma is flexibel in die zin, dat studenten desgewenst ook een hoger studietempo kunnen hanteren. In de praktijk is de deeltijdopleiding daardoor een kwestie van maatwerk. Deeltijdstudenten wordt aangeraden om in overleg met de studieadviseur een studieplan vast te stellen.
Avondonderwijs
De deeltijdopleiding Wijsbegeerte is géén volledige avondopleiding, maar het studieprogramma van het standaardtraject is zo ingericht, dat studenten de eerste drie semesters van het studieprogramma grotendeels in de avonduren kunnen volgen. De cursussen uit het derde jaar kunnen niet in de avonduren worden gevolgd.
Alternerend wordt in opeenvolgende academische jaren steeds de helft van het cursusaanbod van de eerste drie semesters van het bachelorprogramma in de avonduren aangeboden. De andere helft wordt overdag aangeboden. Deze dagcursussen volgen studenten van Standaardtraject gezamenlijk met de studenten van het BA Plus-traject. Het cluster cursussen dat overdag dan wel ’s avonds wordt aangeboden alterneert jaarlijks. Met andere woorden: een cursus in het standaardtraject die in een bepaald jaar overdag wordt aangeboden zal in het daaropvolgende jaar in de avonduren worden geprogrammeerd. Deeltijdstudenten die meer studievoortgang willen maken dan 30 EC per jaar, zullen dus ook dagonderwijs moeten volgen. Deeltijdstudenten mogen ook alleen de dagcolleges van het standaardprogramma volgen, of een combinatie van dag- en avondcolleges.
Het studieprogramma
Let op: hieronder wordt het studieprogramma beschreven zoals vastgesteld voor de voltijdvariant. Deeltijdstudenten spreiden het 3-jarige programma uit over 4,5 jaar en zullen dus steeds een aantal cursussen doorschuiven naar het volgende jaar. Hoe zij dat kunnen doen wordt aangegeven onder “Studieschema voor de deeltijdopleiding”. Dit schema wordt verder toegelicht bij de cursusoverzichten. Neem bij vragen contact op met de studieadviseur.
Eerste jaar: propedeuse
De eerste helft van de bacheloropleiding Wijsbegeerte (semester 1-3) biedt een brede oriëntatie in de westerse academische filosofie. In deze fase krijgen studenten een overzicht van de geschiedenis van de wijsbegeerte en van de systematische vakken als ethiek, logica, metafysica en cultuurfilosofie. Tijdens deze inhoudelijke cursussen oefenen zij zich tevens in academische vaardigheden als analyseren, argumenteren, helder schrijven en dergelijke. Naast deze cursussen volgen de studenten ook enkele modules Klassieke teksten, waarin aan de hand van een klassieke tekst uit de geschiedenis van de filosofie wordt geleerd hoe je met dergelijke teksten omgaat, welke hulpmiddelen er beschikbaar zijn om ze te interpreteren en hoe daarover op een acceptabele manier te rapporteren.
Het eerste studiejaar, de propedeuse, bestaat geheel uit verplichte onderdelen. In het eerste jaar volgen studenten elf vakcursussen en één module Klassieke teksten. Studenten in het BA Plus-traject volgen bovendien het Onderzoeksseminar, waarin zij kennismaken met het onderzoek zoals dat aan het Instituut voor Wijsbegeerte wordt verricht.
Tweede jaar
De eerste helft van het tweede bachelorjaar Wijsbegeerte vormt een voortzetting en verdieping van het inleidende programma van de propedeuse. Studenten volgen nog eens vier verplichte filosofische vakken, een tweede module Klassieke teksten en het onderdeel Academische steuntaal. Voor dit laatste onderdeel kunnen studenten een keuze maken tussen Academic English of Filosofisch Duits. Het tweede semester van het tweede jaar biedt studenten de gelegenheid om in de keuzeruimte hun intellectuele horizon te verbreden.
Derde jaar
Het derde jaar van de bacheloropleiding wordt gekenmerkt door meer verdieping en meer keuzevrijheid. Studenten maken een keuze voor één van de volgende vier specialisaties: Geschiedenis van de filosofie, Theoretische filosofie, Filosofie van mens, techniek en cultuur, of Ethiek en Politieke filosofie.
In het derde jaar worden 50 EC besteed aan wijsgerige cursussen. Studenten volgen vijf thematische cursussen van elk 10 EC uit een jaarlijks wisselend aanbod, drie in het eerste semester en twee in het tweede semester. Ten minste twee van deze vijf cursussen worden gevolgd binnen de gekozen specialisatie. De keuze van de andere drie cursussen is vrij, maar ten minste één van deze drie cursussen moet worden gekozen uit het aanbod van een andere specialisatie. In bijzondere gevallen kan met instemming van de scriptiebegeleider en met toestemming van de examencommissie één cursus binnen de gekozen specialisatie worden vervangen door een literatuurstudie op het terrein van het BA-eindwerkstuk ter grootte van 10 EC.
Het derde jaar wordt afgesloten met een BA-eindwerkstuk van 10 EC en niveau 400 (zie onder: BA-eindwerkstuk en en afstudeereisen). In dit laatste semester volgen studenten tevens het verplichte scriptieseminar.
De keuzeruimte
In het tweede semester van het tweede jaar van de bacheloropleiding Wijsbegeerte biedt het studieprogramma een keuzeruimte van 30 EC. Het is ook mogelijk de keuzeruimte in zijn geheel door te schuiven naar het derde jaar, of gedeeltelijk in het tweede en gedeeltelijk in het derde jaar te plannen. In dat geval kunnen studenten in het tweede semester van het tweede jaar alvast BA3-cursussen volgen.
De keuzeruimte van 30 EC kan worden ingevuld met een individueel (zelf samengesteld) keuzepakket. In het pakket mogen zowel niet-wijsgerige als wijsgerige keuzevakken worden opgenomen, maar de opleiding stimuleert haar studenten de keuzeruimte te gebruiken voor niet-filosofische onderdelen. De keuzeruimte kan ook worden ingevuld met een vastgestelde minor (zie ook minorensite ). Daarnaast kunnen studenten de keuzeruimte gebruiken voor een academische stage , of een studieverblijf in het buitenland.
Een individueel keuzepakket moet altijd vooraf ter goedkeuring worden voorgelegd aan de examencommissie. De examencommissie beoordeelt of het voorgestelde pakket voldoende samenhang en niveau-opbouw heeft. Ten minste één van de cursussen van het keuzepakket moet niveau 300 hebben. Ook een stageplan of het beoogde studieprogramma aan een buitenlandse universiteit moet vooraf worden goedgekeurd door de examencommissie. Een minor hoeft niet ter goedkeuring worden voorgelegd aan de examencommissie.
Afstudeerrichtingen
De bacheloropleiding Wijsbegeerte heeft de volgende afstudeerrichtingen:
Geschiedenis van de filosofie
Theoretische filosofie
Ethiek en Politieke filosofie
Filosofie van mens, techniek en cultuur
Studieschema voor de deeltijdopleiding
Deeltijdstudenten spreiden het 3-jarige bachelorprogramma van 180 EC over een periode van 4,5 jaar.
Daarbij wordt idealiter het volgende schema aangehouden. Neem voor advies over alternatieve studieschema’s contact op met de studieadviseur.
Jaar 1
Semester 1
4 verplichte BA1-cursussen (20 EC)
Semester 2
3 verplichte BA1-cursussen (15 EC)
Module Klassieke teksten (5 EC)
Jaar 2
Semester 1
2 verplichte BA1-cursussen (10 EC)
2 verplichte BA2-cursussen (10 EC)
Semester 2
2 verplichte BA1-cursussen (10 EC)
Module Klassieke teksten (5 EC)
Academische steuntaal (5 EC)
Jaar 3
Semester 1
2 verplichte BA2-cursussen (10 EC)
BA3-cursus naar keuze (10 EC)
Semester 2
2 BA3-cursussen naar keuze (20 EC)
Jaar 4
Keuzeruimte (30 EC)
BA3-cursus naar keuze (10 EC)
Jaar 5
Semester 1
BA3-cursus naar keuze (10 EC)
BA-afstudeerwerkstuk (10 EC)
BA-eindwerkstuk en afstudeereisen
Om te kunnen afstuderen dienen studenten de propedeuse en alle onderdelen van het tweede en derde studiejaar te hebben behaald. De bacheloropleiding wordt afgesloten met een BA-eindwerkstuk. In het werkstuk laat een student zien dat hij of zij in staat is zelfstandig een kritische beschrijving te geven van de state of the art met betrekking tot een filosofisch probleem op het terrein van de gekozen specialisatie.
Eindtermen
Uit het eindwerkstuk moet blijken dat de student voldoet aan de eindtermen die voor deze opleiding zijn vastgesteld voor zowel kennis als vaardigheden. Meer concreet moet uit het werkstuk en uit de werkwijze die tot dat werkstuk heeft geleid blijken dat de student in staat is om:
onder supervisie een werkplan te ontwikkelen, uit te voeren en te evalueren;
vakwetenschappelijke literatuur te selecteren en te verzamelen;
de in de opleiding verworven kennis en inzichten toe te passen bij het oplossen van problemen binnen het vakgebied;
zelfstandig een eigen standpunt te bepalen in een actuele filosofische discussie;
onderzoeksresultaten ordelijk, helder, toegankelijk en met argumenten omkleed in een schriftelijk verslag vast te leggen.
Afstudeerfase
De afstudeerfase start uiterlijk op het moment dat de student 150 EC van het bachelorprogramma heeft afgerond en niet eerder dan het moment waarop de student 120 EC van het bachelorprogramma heeft afgerond en ten minste één cursus uit het gekozen specialisatie succesvol heeft afgesloten. De tutor van de student ziet er op toe dat de afstudeerfase binnen deze grenzen start. In het BA-eindwerkstuk wordt in principe een onderwerp uitgewerkt uit van een van de BA3-cursussen die de student heeft gevolgd. Een student die 150 EC van het bachelorprogramma heeft afgelegd en die geen onderwerp voor een werkstuk heeft weten te kiezen binnen drie weken te rekenen vanaf het moment waarop 150 EC zijn behaald, maakt een keuze uit het standaardaanbod voor eindwerkstukken van de betreffende afstudeerrichting.
Begeleiding
De student wordt bij het schrijven van het werkstuk begeleid door een docent van het Instituut voor Wijsbegeerte. De opleiding hecht aan duidelijke afspraken over de rechten en plichten van de student in deze belangrijke fase van de opleiding. Deze rechten en plichten, waaraan overigens ook de begeleider zich committeert, zijn vastgelegd in het Protocol afstudeerfase. De afspraken met betrekking tot de planning en begeleiding bij het schrijven van het eindwerkstuk worden door de student en de begeleider schriftelijk vastgelegd in het Afsprakenformulier BA-eindwerkstuk. De afspraken betreffen de keuze van het onderwerp van het werkstuk en de fasering van het onderzoek resulterend in het werkstuk. In de fasering zijn ten minste vier rapportage/feed back momenten opgenomen, en wel met betrekking tot:
Formele eisen en beoordelingscriteria
Het eindwerkstuk heeft een studielast van 10 EC en een omvang van maximaal 8.500 woorden inclusief noten, bibliografie en bijlagen. De vereisten waaraan het BA-eindwerkstuk moet voldoen en de criteria die worden gehanteerd bij de beoordeling van het eindwerkstuk zijn vastgelegd in het Protocol afstudeerfase.
Aansluitende masterprogramma’s
Het bachelordiploma Wijsbegeerte geeft rechtstreeks toegang tot de eenjarige masteropleiding Philosophy in Leiden. Na afronding van de eenjarige masteropleiding Philosophy kunnen studenten die zich willen voorbereiden op een loopbaan in het voortgezet onderwijs de educatieve masteropleiding bij het ICLON volgen (één jaar voltijd, twee jaar deeltijd) en daarmee een eerstegraads lesbevoegdheid in filosofie verwerven. Studenten die in de keuzeruimte de educatieve minor hebben afgerond en hun masterdiploma hebben behaald, kunnen daarna met een verkort traject de educatieve master afronden (30 EC in plaats van 60 EC).
Voor meer informatie over de verschillende masteropleidingen en de aanmeldingsprocedure, zie mastersinleiden.nl.
Bindend studieadvies
De Universiteit Leiden hanteert voor alle studenten die inschrijven in de propedeutische fase van een bacheloropleiding het Leids studiesysteem met bindend studieadvies. Dat geldt ook voor deeltijdstudenten. De regeling Bindend Studieadvies (BSA) houdt in dat iedere deeltijdstudent aan het eind van de eerste drie inschrijvingsjaren voor de propedeuse advies krijgt over de voortzetting van de studie. Dit advies is negatief en heeft een bindend karakter als de studieresultaten van de student niet voldoen aan de vereisten die daaraan door de instelling zijn gesteld. Een deeltijdstudent krijgt een afwijzend studieadvies indien de student aan het eind van het eerste jaar van inschrijving minder dan 30 studiepunten van de propedeuse heeft behaald.
Studiefinanciering en collegeld
Deeltijdstudenten hebben geen recht op studiefinanciering.
Voor studenten die na 1991 al een bacheloropleiding hebben afgerond en zich willen inschrijven voor een tweede bacheloropleiding, geldt een veel hoger collegegeld. Zie voor meer informatie: collegegelden
