Studiegids

nl en

Vreemde Verlichting: wetenschap, magie en deviante religie, 1600-1850

Vak
2019-2020

Toegangseisen

Christendom: de basics (of equivalent)

Beschrijving

De Verlichting wordt vaak beschouwd als een bij uitstek seculiere stroming, waarin rationaliteit en wetenschappelijkheid hoog in het vaandel stonden. Toch is dit beeld wat eenzijdig, want de aanwezigheid van bijvoorbeeld allerlei mystieke stromingen zoals theosofie en vrijmetselarij maakt duidelijk dat niet alle moderniteit tevens seculier is. In de historische werkelijkheid blijken verlichte en religieuze opvattingen nogal eens door elkaar te liggen, en wel op een manier die de categorisering van de moderne historicus tart. Kennelijk is ons historische begrippenapparaat soms ontoereikend: het schema rationalistisch-verlicht versus religieus-onverlicht blijkt dan slecht toepasbaar.
In dit seminar komt de wisselwerking tussen ‘wetenschap’ en allerlei vormen van deviante religieuze opvattingen aan de orde: alchemie, heksengeloof, demonologie, theosofie, mesmerisme etc. Waar houdt de wetenschap op en begint de kwakzalverij? En hoe verschuiven de grenzen tussen beide in de loop der eeuwen?

Leerdoelen

Dit seminar wil de vanzelfsprekendheid van ons historische begrippenapparaat op een heilzame manier ondermijnen en zo een waarlijk historistische wetenschappelijke attitude aanleren. De afbakening van de categorieën wetenschap en al dan niet deviante religie blijkt in de loop der eeuwen aan nogal wat veranderingen onderhevig te zijn geweest.

Academische vaardigheden die worden aangeleerd:

Vaardigheden mondelinge presentatie:
1. Goed onderbouwde onderzoeksresultaten op heldere wijze presenteren, onder gebruikmaking van relevante audiovisuele middelen
2. Antwoorden geven op vragen betreffende thema’s die liggen op het terrein van het seminar
3. Actief deelnemen aan discussies volgend op de presentaties.

Coöperatieve vaardigheden:
1. Het ontwikkelen van goede communicatieve vaardigheden overal waar samengewerkt moet worden;
2. Het leveren zowel als het ontvangen van opbouwende kritiek, alsmede het verwerken daarvan;
3. Zich houden aan afgesproken tijdschema’s, deadlines en prioriteiten.

Elementaire onderzoeksvaardigheden, inclusief heuristische vaardigheden:
1. Het zelfstandig verzamelen en selecteren van wetenschappelijke literatuur, onder gebruikmaking van traditionele zowel als digitale methoden en technieken;
2. Het grondig analyseren en evalueren van deze literatuur wat betreft kwaliteit en betrouwbaarheid;
3.het formuleren van een goede onderzoeksvraag op basis hiervan;
4. Het formuleren van een doortimmerd betoog en een logische conclusie.

Rooster

Onderwijsvorm

werkcollege

Studielast

TOTAAL: 140 uur (5 EC), als volgt onderverdeeld:

  • het bijwonen van het seminar (2 u. x 13 weken = 26 u.)

  • het bestuderen van opgegeven literatuur (gemiddeld 2 u. x 13 weken = 26 u.)

  • het schrijven van de paper (inclusief het lezen van de daarvoor benodigde literatuur) 88 u.

Toetsing

  • wekelijkse opdrachten en mondelinge presentatie : 20%

  • werkstuk (ca. 4000 woorden, exclusief noten en bibliografie) : 80%

Wat betreft de weging het volgende:

  1. het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers;
  2. het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door (i) bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers in combinatie met (ii) aanvullende eisen. Deze aanvullende eisen betreffen in de regel dat een of meer van de deeltoetsen altijd voldoende moeten zijn.
  3. Indien het werkstuk onvoldoende is, krijgt de student één gelegenheid om de paper te herschrijven.

Blackboard

Er wordt gebruik gemaakt van blackboard. Studenten dienen zich voor dit seminar in te schrijven via blackboard.

Literatuur

Owen Davies and Willem de Blécourt (eds.), Beyond the Witch Trials. Witchcraft and magic in Enlightenment Europe, Manchester-New York 2004, en andere, nader aan te kondigen literatuur

Aanmelden

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Aanmelden voor Studeren à la carte via: www.hum.leidenuniv.nl/onderwijs/alacarte
Aanmelden voor Contractonderwijs via: http://www.hum.leidenuniv.nl/onderwijs/contractonderwijs/

Contact

Dr. J.W. Buisman