Studiegids

nl en

Geschiedenis van de Nederlandse taal

Vak
2018-2019

Toegangseisen

Geen

Beschrijving

In deze cursus staat de historische dimensie van de Nederlandse taal centraal. Hoe is het Nederlands door de eeuwen heen veranderd? En hoe past het Nederlands binnen de Germaanse en Indo-Europese taalfamilies? De cursus beoogt twee dingen. Ten eerste wordt er aandacht besteed aan de zogenaamde interne en externe geschiedenis van het Nederlands. De belangrijkste veranderingen in klanken, woorden en zinnen worden besproken. Belangrijke begrippen die hierbij aan de orde komen, zijn bijvoorbeeld klankwet en analogie. In de externe geschiedenis staat standaardisatie centraal: het geleidelijke ontstaan van een eenheidstaal, aanvankelijk vooral in geschreven vorm. Op het snijvlak van interne en externe geschiedenis bevindt zich de relatie tussen klank en teken; de cursus besteedt daarom ook aandacht aan basiskennis van het klanksysteem en het spelsysteem. Ten tweede gaat de aandacht uit naar oorspronkelijke teksten uit de Middeleeuwen en de zeventiende eeuw. Kennis van de grammatica en andere filologische methoden (o.a. de historische woordenboeken) wordt ingezet om leesvaardigheid in en taalkundig begrip van de teksten te bevorderen.

Leerdoelen

Na afronding van dit college kun je:

  • mondeling en schriftelijk rapporteren over de belangrijkste interne veranderingen van het Nederlands door de eeuwen heen.

  • mondeling en schriftelijk rapporteren over de belangrijkste externe veranderingen, in het bijzonder standaardisatie.

  • basiskennis fonologie, fonetiek en spelling toepassen in de beschrijving van taalveranderingen;

  • het Nederlands historisch en typologisch afgrenzen van andere Germaanse talen en andere Indo-Europese talen;

  • Middelnederlandse en Vroegnieuwnederlandse teksten lezen en grammaticaal interpreteren.

  • de historische woordenboeken (ONW, VMNW, MNW, WNT) gebruiken.

Rooster

Rooster BA 1 - semester 1

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege

  • Werkcollege

Studielast

Totale studielast 140 uur

  • College: 39 uur (13 × 3 uur per week; 1 uur hoorcollege, 2 uur werkcollege)

  • Voorbereiding werkcollege: 39 uur (13 × 3 uur per week)

  • Literatuurstudie bij hoorcollege: 28 uur

  • Tentamenvoorbereiding: 30 uur

  • Tentamen 2 × 2 uur

Toetsing

Schriftelijk tentamen met korte open invulvragen in de breekweek (35%)
Schriftelijk tentamen met korte open invulvragen aan het eind van het semester (65%)

Weging

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde van de deelcijfers. Voor beide toetsen moet minimaal een 5,5 gehaald zijn.

Herkansing

Als het eindcijfer na het tweede deeltentamen onvoldoende is, komen beide deelcijfers te vervallen en volgt een herkansing over de gehele collegestof en alle gelezen literatuur. Als het eindcijfer na de herkansing nog altijd onvoldoende is, moet het college in het daaropvolgende jaar opnieuw worden gevolgd.

Nabespreking tentamen

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking van het tentamen plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Blackboard

Blackboard wordt gebruikt voor:

  • Studiehandleiding

  • Een selectie van het studiemateriaal

Literatuur

  • Mooijaart, Marijke & Marijke van der Wal (2011), Nederlands van Middeleeuwen tot Gouden Eeuw. Cursus Middelnederlands en Vroegnieuwnederlands. 2e druk. Nijmegen: Vantilt.

  • Wal, Marijke van der & Cor van Bree (2008), Geschiedenis van het Nederlands. 5e bijgewerkte druk. Utrecht: Spectrum. [ISBN 978 90 491 0011 7]

Aanmelden

Inschrijven via uSis is verplicht.

  • Eerstejaars studenten worden aan het begin van het jaar in werkgroepen ingedeeld.

  • Voor reguliere hogerejaars bachelor- en masterstudenten geldt dat zij verplicht zijn zich tijdig in te schrijven via uSis voor de hoorcolleges en de werkgroepen.

  • Voor alle andere studenten geldt dat de inschrijving verloopt via de studiecoördinator

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

Voor inhoudelijke vragen omtrent deze cursus kun je contact opnemen met Dr. G.J. Rutten.

Voor praktische vragen kun je je wenden tot het secretariaat van de Opleiding Nederlandse taal en cultuur/Neerlandistiek. Dit valt onder de Onderwijsadministratie P.N. van Eyckhof 4, kamer 101A. Tel. 071-5272 2604. Mail:osz-oa-eyckhof@hum.leidenuniv.nl

Opmerkingen

n.v.t.