Studiegids

nl en

Misdaad en Straf in Nederland en Europa - Van de Middeleeuwen tot nu

Vak
2022-2023

Toegangseisen

Toegelaten tot Honours College Law.

Beschrijving

Het vakgebied ‘historische criminologie’ houdt zich bezig met de studie van de geschiedenis van de misdaad, het strafrecht en het strafrechtelijk systeem.
Tijdens dit vak krijg je een introductie in de discipline van de historische criminologie. De focus ligt op de situatie in Europe vanaf de 16e eeuw tot aan vandaag.
Het vak heeft een vergelijkend Europees perspectief, maar als belangrijkste voorbeelden zullen de geschiedenis van de misdaad en de ontwikkeling van het strafrechtsysteem in de afgelopen twee eeuwen in Nederland worden gebruikt.
In dit vak zullen we de belangrijkste vragen van de historische criminologie behandelen zoals:

  • Hoe zijn ideeën over de normen en definities van misdaad in de geschiedenis en dus doorheen de tijd veranderd?

  • Hoe hebben de aard, hoedanigheid en de omvang van misdaad zich in de loop van de tijd ontwikkeld?

  • Hoe zijn de theoretische ideeën over de factoren en oorzaken van misdaad en criminelen in de afgelopen eeuwen veranderd?
    Alsmede:

  • Hoe hebben gemeenschappen, samenlevingen en staten in de afgelopen eeuwen gereageerd op misdaad, b.v. met misdaadpreventiemaatregelen, veroordelingen, straffen en sancties, en het opzetten van verfijnde strafrechtstelsels?

Deze cursus behandelt deze vragen en geeft een overzicht van recent onderzoek naar de geschiedenis van misdaad en strafrecht in Europa en Nederland vanaf de 16e eeuw tot vandaag. Het behandelt chronologisch de belangrijkste vragen van de historische criminologie, met de nodige aandacht voor de evoluerende en zich ontwikkelende economische, sociale en politieke aspecten op dit continent gedurende deze eeuwen.
Het gaat specifiek in op de verschillende vormen van criminele delicten en de veranderende en veranderde interpretaties en inzichten van deze misdrijven bij zowel de elite als op meer populistisch niveau. Het onderzoekt ook hoe zowel oude regimes en machthebbers als de nieuwe natiestaten, die in het begin van de 19e eeuw ontstonden, reageerden op criminele activiteiten: met de ontwikkeling van politiediensten en met de verfijning van vormen van straffen.
Dit vak zal aantonen dat veel ideeën, die door hedendaagse politici en beleidsmakers en in actuele debatten over misdaad en haar 'oplossingen' als nieuw worden behandeld, een zeer lange en roemruchte (voor-)geschiedenis hebben.

Leerdoelen

Na afronding van dit vak is de student in staat om:

  • De historische ontwikkeling te beschrijven in de definities van misdaad, theorieën over misdaad, de oorzaken en aard en karakter van misdaad, en de reacties op misdaad in Europa (en vooral in Nederland) sinds de 16e eeuw.

  • Een analyse te maken van en over de wisselwerking tussen die begrippen van misdaad, theorieën over misdaad, misdaadniveaus, en reacties op misdaad in Europa en met name Nederland sinds de 16e eeuw.

  • Een beschrijving te maken van recente ideeën over verklaringen van misdaad en reacties op misdaad zoals die spelen in actuele misdaaddebatten en deze te kunnen analyseren in de Nederlandse en Europese historische context.

  • Zelfstandig kennis over de geschiedenis van criminaliteit en rechtshandhaving te verwerven en te presenteren

  • Ontwikkelingen in de huidige samenleving te duiden op basis van de geschiedenis van misdaad en straf.

Onderwijsvorm(en)

Het vak is verdeeld in (wekelijkse):

  • Seminars, waarin de onderwerpen en literatuur worden geïntroduceerd.

  • Excursies naar historische plaatsen en musea, om op die manier de studiestof beter te leren begrijpen en verdiepen.
    Bijvoorbeeld naar: Het Gravensteen in Leiden, Rijksmuseum Gevangenpoort in Den Haag, Museum Boerhave in Leiden, en het Nationaal Gevangenis Museum in Veenhuizen.

Om zich goed voor te bereiden op het onderwijs incl. de opdrachten moeten de studenten elke week de toegewezen literatuur bestuderen en een opdracht inleveren.

Houd er rekening mee dat de posteropdracht in een groep van twee studenten wordt/moet worden gedaan. Het inleveren van de wekelijkse opdrachten is verplicht en actieve deelname wordt verwacht.

NB Aanwezigheid bij en participatie aan dit vak is verplicht. Zoals bij alle vakken van HC Law. Dit, mede i.v.m. het karakter en de opzet van HC Law en de vakken daarvan, die daardoor mede de status van praktische oefening hebben.

Periode

Het vak wordt verzorgd in blok 4.
De onderwijsbijeenkomsten vinden plaats in de week van 10 april tot en met 26 mei 2023.
Dag: Hoogstwaarschijnlijk maandag;
Tijd: van 17.15-19.00 uur;
dit (natuurlijk) met uitzondering van de (t.z.t. nog definitief te regelen) excursies naar musea, die op andere dagen en overdag plaatsvinden.

Toetsing

Je (eind-)cijfer wordt gebaseerd op:

  • Portfolio: Opdrachten (= 70%).

  • Portfolio: Poster (incl. presentatie) (= 30%)

PORTFOLIO:

  • Het portfolio omvat alle wekelijkse individuele opdrachten en je poster.

  • Lever het portfolio (d.w.z. definitieve versies van de opdrachten en de poster) uiterlijk vrijdag 16 juni in via Brightspace.

WEKELIJKSE OPDRACHTEN:

  • Elke week een individuele opdracht inleveren
    Format: 1 á 2 pagina's, getypt, papierformaat: A4, letterformaat 11; Taal: Nederlands
    Lever de opdrachten wekelijks in via Brightspace.
    De wekelijkse individuele opdrachten worden niet (wekelijks) beoordeeld maar moeten wel ‘voldoende’ zijn (anders worden er extra opdrachten gegeven). De opdrachten zijn onderdeel van de portfolio die met een cijfer wordt beoordeeld:

  • De verzameling (op basis van feedback en nieuwe inzichten) herziene en definitieve versies) van de weekopdrachten (70% van het eindcijfer) vormen onderdeel van de “PORTFOLIO”, en moeten op vrijdag 16 juni worden ingeleverd (zie hieronder).

POSTER:

  • Maak een poster over een land naar keuze.

  • Doe dit in een groepje van twee studenten

  • Neem de poster mee naar het college van maandag 22 mei, waar deze gepresenteerd wordt. N.B. Deze versie van de poster moet van voldoende kwaliteit zijn (anders worden extra opdrachten gegeven).

  • Nadere inhoudelijke instructie volgt tijdens het onderwijs.

  • De definitieve versie van de poster (die voor 30% van het eindcijfer meetelt) maakt deel uit van de “PORTFOLIO”, en moet op vrijdag 16 juni worden ingeleverd (zie hieronder).

Aan alle bovengenoemde eisen moet zijn voldaan en de onderdelen dienen minimaal een 5,5 te zijn om het vak met goed gevolg af te ronden. Indien dit niet het geval is, wordt het laagste deelcijfer als eindcijfer geregistreerd. Er is een herkansing of extra opdrachten mogelijk voor zowel de individuele opdrachten als de poster. Deelcijfers blijven geldig volgens artikel 4.7 van de Onderwijs- en Examenregelingen

Aanleverprocedures: Alle opdrachten moeten worden ingeleverd via Brightspace.

Brightspace

Bij dit vak wordt gebruik gemaakt van "Brightspace".

Literatuur

  1. Nieuwbeerta, P. P. Brood & M. Berendsen (2022). Historische Atlas van Misdaad en Straf. Nederlanders over de schreef. Zwolle: Wbooks. (ISBN: 978 94 625 8494 5) [34,95 Euro]
    Zie: https://wbooks.com/winkel/geschiedenis/atlassen/historische-atlas-van-misdaad-en-straf-nederlanders-over-de-schreef/
  2. Specifieke hoofdstukken in: Knepper, P. & A. Johansen (2016). Oxford Handbook of the History of Crime and Criminal Justice. Oxford: Oxford University Press. (Zie: https://global.oup.com/academic/product/the-oxford-handbook-of-the-history-of-crime-and-criminal-justice-9780199352333?cc=nl&lang=en&. Beschikbaar via de Bibliotheek van de Universiteit Leiden: See: http://www.oxfordhandbooks.com/view/10.1093/oxfordhb/9780199352333.001.0001/oxfordhb-9780199352333. N.B. je moet eerst inloggen via de Universiteit Leiden! )
  3. Extra literatuur – Beschikbaar via internet of Brightspace [later bekend te maken]

Aanmelden

Via de administratie van Honours College Law: honours@law.leidenuniv.nl.

Minimum en maximum aantal deelnemers

14-24

Contact