Studiegids

nl en

Openbaar Bestuur en Bestuurswetenschap

Vak
2024-2025

Toegangseisen

Dit vak is voor bachelorstudenten Bestuurskunde en studenten van de minor Openbaar Bestuur, Beleid en Management. De minorstudenten sluiten aan bij de hoorcolleges, maar voor deze groep worden aparte werkgroepen georganiseerd.

Beschrijving

De bestuurskunde is de wetenschap die zich bezighoudt met vragen over de inrichting en het functioneren van de overheid. De overheid is een ruim begrip en het is niet altijd duidelijk wat precies hieronder wordt verstaan. In eerste instantie denkt men meteen bijvoorbeeld aan de Tweede en Eerste Kamer, de regering, de rechter, ministeries, provincies, gemeenten en organisaties zoals de politie en de brandweer. Dit zijn vaak formeel bij de (grond)wet ingestelde organisaties. Er zijn ook veel organisaties die niet formeel tot de overheid maar die door de meeste burgers wel degelijk tot de overheid worden gerekend, zoals bijvoorbeeld scholen, woningbouwcorporaties en ziekenhuizen. En dan zijn er ook nog heel veel Europese en internationale organisaties: zij staan weliswaar op grote afstand van de burger, maar hebben wel degelijk een grote invloed op het leven en handelen van burgers, bedrijven en maatschappelijke groepen.

Het centrale uitgangspunt dat we in deze cursus hanteren bij de bestudering van de overheid is dat onze overheid is ingebed in de democratische rechtsstaat. Een democratische rechtsstaat is een politiek systeem waarin de macht van de overheid gebaseerd is op de wil van het volk en waarin deze macht tegelijkertijd wordt beperkt door wetten die de individuele vrijheden en rechten van burgers beschermen. In een democratische rechtsstaat worden beslissingen genomen door gekozen vertegenwoordigers en zijn er mechanismen voor controle en balans tussen de verschillende takken van de overheid, zoals de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht. Kortom, een democratische rechtsstaat combineert democratie met de beginselen van de rechtsstaat, waarbij de rechten en vrijheden van individuen worden beschermd en de overheid gebonden is aan de wet.

De democratische rechtsstaat vormt het belangrijkste normatieve kader voor de overheid in Nederland. In dit vak worden de relaties tussen politieke, bestuurlijke en maatschappelijke organisaties; de wijze waarop de overheid beleid tot stand brengt en implementeert in de samenleving; de inrichting en het functioneren van publieke organisaties; de wijze waarop deze organisaties worden gemanaged; en de dynamieken die de relaties tussen de bestuurlijke lagen (lokaal, provinciaal, nationaal, Europa en internationaal) beïnvloeden vanuit het perspectief van de beginselen van democratie en rechtsstaat benaderd. In een democratische rechtsstaat draait het uiteindelijk om burgers: hun welzijn, welvaart en vrijheid. Om deze doelstellingen te verwezenlijken hebben we kennis van en inzichten over de inrichting en werking van de overheid hard nodig. Met het vak Openbaar Bestuur en Bestuurswetenschap zetten we in deze opleiding een van de eerste stappen in de richting van een beter begrip van de overheid.

Leerdoelen

Aan het einde van de cursus heeft de student diepgaand inzicht in:

  • De belangrijkste bestuurskundige theorieën, begrippen en inzichten

  • Kennis over de inrichting en de ontwikkeling van het Nederlandse, Europese en internationaal bestuur

  • Normatieve vraagstukken van het openbaar bestuur en de bestuurskundige

  • Daarnaast heeft de student vaardigheden op het gebied van: - de analyse van concrete vraagstukken in het openbaar bestuur en - de toepassing van bestuurskundige theorieën, begrippen en inzichten daarop - het maken van schriftelijke rapportages over de analyse en toepassing van kennis

Rooster

Op de openingspagina van de opleiding vind je aan de rechterzijde van de studiegids doorlinkmogelijkheden naar de website en de roosters, uSis en Brightspace.

Onderwijsvorm

Dit vak bestaat uit hoorcolleges en werkcolleges.

Bij de werkgroepen is de aanwezigheid verplicht. Indien met geldige reden een keer afwezig wordt een vervangende opdracht gemaakt. In het geval van buitengewone omstandigheden meerdere keren afwezig zal de hoofddocent een voorziening treffen.

Totale studielast is 140 uur, waarvan:

28 uur hoorcolleges (twee keer twee uur per week)
14 uur werkcolleges (een keer twee uur per week)
91 uur zelfstudie
2 uur studiebegeleiding
5 uur toetsing

Toetsing en weging

De toetsing vindt plaats door middel van een schriftelijk, gesloten boek tentamen bestaande uit vijf (5) open vragen en een essayvraag.

Behaalde deelcijfers zijn alleen geldig in het lopende academisch jaar. Deelcijfers vervallen na kans en herkansing van het vak.

Herkansing
Studenten die gebruik willen maken van een herkansing, dienen zich hiervoor zelf in te schrijven via MyStudymap of uSis. Let erop dat je bij de inschrijving in uSis het activiteitennummer gebruikt, te vinden op het tentamenrooster.

Meer informatie over deelname aan tentamens vind je in de Regels & Richtlijnen.

Literatuurlijst

  • Breeman, G.F. en C. van Eijk (red.) (2023). De bestuurlijke kaart van Nederland. Het openbaar bestuur en zijn omgeving in nationaal en internationaal perspectief, 8e druk. (Ook als e-book verkrijgbaar)

  • Berg, C.F. van den, M.A. van der Steen , L.G. Tummers (2021). Openbaar bestuur, beleid, organisatie en politiek. 10e druk. Alphen aan den Rijn, Kluwer.

  • Handout Bestuurskunde

De stof van de hoorcolleges (slides, hand-outs en andere informatiedragers) behoort ook tot de tentamenstof

Inschrijven

  • Eerstejaars bachelorstudenten worden door het Onderwijs Servicecentrum (OSC) ingeschreven en in augustus ingedeeld voor een werkgroep en ingeschreven in uSis. In MyTimetable zie je na inloggen je persoonlijke studierooster.

  • Andere (ouderejaars) studenten die nog de werkgroepen van dit vak moeten volgen, moeten zich melden bij het OSC en worden geroosterd in een werkgroep waar nog plaats is.

  • Minorstudenten worden voor een werkgroep ingedeeld door de opleiding, zij moeten zich wel zelf inschrijven voor hoorcolleges en tentamens. Registratie is mogelijk vanaf TBA

Meer informatie over inschrijven via MyStudymap is te vinden op deze pagina.

De Universiteit Leiden gebruikt Brightspace als de digitale leeromgeving. Na je inschrijving voor een vak in uSis ben je ook ingeschreven voor de Brightspace omgeving van het vak.

De docent maakt gebruik van Brightspace voor het verspreiden van alle essentiële informatie behorende bij het vak, zoals vakwijzers, uitleg van opdrachten en studiemateriaal. Brightspace zal ca. twee weken voor het begin van de cursus beschikbaar worden gemaakt.

Contact

Prof. dr. A.K. (Kutsal) Yesilkagit. E-mail: a.k.yesilkagit@fgga.leidenuniv.nl

Opmerkingen