Toegangseisen
Theoriecursus Gedragsbiologie dient met goed gevolg te zijn afgelegd.
Beschrijving
Cursus waarbij vakinhoudelijke kennis wordt opgedaan, maar waarin vooral, via enthousiaste deelname en actieve participatie en door veel interactie met docent en medestudenten, een belangrijke ontwikkeling kan worden doorgemaakt voor de stages later in de studie.
De cursus sluit aan op de theoriecursus Gedragsbiologie. In een relatief zelfstandig uitgevoerd onderzoek worden gegevens verzameld in het veld die aansluiten bij de theorie over causatie, ontwikkeling, functie, en evolutie van gedrag. Doel van de cursus is inzicht te verkrijgen in het observeren en kwantificeren van diergedrag in de natuurlijke context, en het selecteren van meetbare en inzichtverschaffende gedragskarakteristieken gekoppeld aan een wetenschappelijke vraagstelling. Er kan gewerkt worden aan gewervelde dieren als vogels, vissen, en zoogdieren, als het gaat om observaties in vrijheid en non-invasieve manipulatie van de fysieke en sensorische omgeving, waarbij het dier vrij is om te gaan en staan waar het wil. Er kan ook gewerkt worden aan ongewervelden, zoals pissebedden, krekels, watervlooien, of waterkevers, waarbij dieren onder goede omstandigheden worden gehuisvest en na gedragsobservaties weer kunnen worden vrijgelaten op de plek van vangen. De studenten zullen samen met de docent vorm geven aan de manier van data verzamelen en het selecteren van geschikte onderzoekslocaties in en rondom Leiden.
Leerdoelen
1) Wetenschappelijk vragen ontwikkelen en formuleren en een eigen onderzoek opzetten op een van de vier verschillende niveaus in navolging van Niko Tinbergen: a) causatie; b) ontwikkeling; c) adaptieve betekenis; en d) evolutie van gedrag.
2) Observationeel onderzoek met correlatieve resultaten en experimenteel onderzoek met een causale relatie in de verkregen data herkennen en opstellen.
3) Gedrag herkennen en meten in een natuurlijke ecologische context van een natuurlijke, urbane, industriële, of rurale omgeving.
4) Geluidsopnames boven en onder water verzamelen en verwerken met akoestische software en R.
5) Zelf verzamelde data verwerken in grafieken en statistische toetsen uitvoeren met R.
6) Alternatieve oorzaken en gevolgen van gedrag beoordelen dat door de adaptieve waarde kan evolueren, om uiteindelijk tot een nieuwe hypothese te komen.
7) Een aantal belangrijke concepten en theorieën uit de akoestische ecologie uitleggen.
8) Het belang van kennis over variatie tussen dieren en de mens uitleggen in sensorische capaciteiten voor het begrijpen van de perceptuele wereld van dieren en voor het uitvoeren van gedragbiologisch onderzoek door de mens.
9) Twintig veelvoorkomende vogelsoorten op basis van het soorteigen geluid herkennen.
Rooster
Voor detailrooster zie Brightspace.
In MyTimetable kun je alle vak- en opleidingsroosters vinden, waarmee jij je persoonlijke rooster kunt samenstellen. Onderwijsactiviteiten waarvoor je je via MyStudyMap hebt ingeschreven, worden automatisch in je rooster getoond.
Daarnaast kun je My Timetable gemakkelijk koppelen aan een agenda-app op je telefoon en worden roosterwijzigingen automatisch in je agenda doorgevoerd; bovendien ontvang je desgewenst per e-mail een notificatie van de wijziging. Je kunt notificaties aanzetten bij Instellingen, nadat je bent ingelogd.
Vragen? Bekijk de video, lees de instructie of neem contact op met de ISSC helpdesk.
Let op: Joint Degree studenten Leiden/Delft dienen de informatie uit de Leidse en Delftse MyTimetables samen te voegen om een volledig rooster te zien. Deze video legt uit hoe dat werkt.
Onderwijsvorm
Een groot aantal verschillende facetten van veldonderzoek plannen en uitvoeren zullen aan bod komen. In de eerste week zal met de hele groep gezamelijk een aantal opdrachten worden uitgevoerd, waarbij studenten eigen observaties zullen verzamelen. Ook zal er in die eerste week nadrukkelijk worden stilgestaan bij veldtechnieken voor bioacoustisch onderzoek, waarbij studenten een gerepliceerde set experimenten uitvoeren, en waarbij ze zelf soms als zender en soms als ontvanger van een geluidsignaal functioneren.
In de tweede week gaat het meer zelfstandige onderzoek van start. Na het formuleren van een vraagstelling binnen een theoretisch kader zullen er binnen of buiten gegevens worden verzameld die verder worden verwerkt, om daarna grafisch te worden weergegeven en statistisch getoetst. In groepjes worden de gegevens verzameld die mogelijk weer in teamverband kunnen worden uitgewisseld en verwerkt.
Er wordt een verslag geproduceerd en de cursus wordt afgesloten met mondelinge presentaties.
Toetsing en weging
Presentatie van exploratie-opdracht, individuele toets theorie, en onderzoeksverslag.
Bodemcijfer:
Voor vakken uit jaar 2 en 3 van de bachelor geldt een bodemcijfer van een onafgeronde 5,5.
Als een vak 2 of meer schriftelijke deeltentamens heeft, geldt het bodemcijfer alleen voor het gewogen gemiddelde van de tentamens.
Bij deelcijfers uit andere onderdelen dan tentamens (bijv. practica, werkcolleges, schrijfopdrachten) geldt wel voor de losse onderdelen het bodemcijfer.
Raadpleeg het Studentenstatuut voor een overzicht van alle richtlijnen (zie daarin Regels en Richtlijnen Examencommissie voor geldigheid van deelcijfers).
Literatuurlijst
Leesmateriaal en specifieke uitleg of handleidingen worden via Brightspace beschikbaar gemaakt en primaire literatuur zal via de reguliere zoekmachines en universitaire abonnementen toegankelijk zijn.
Inschrijven
Als student ben je zelf verantwoordelijk voor het tijdig inschrijven via MyStudyMap.
In deze korte video zie je stap voor stap hoe je je kunt inschrijven voor cursussen in MyStudyMap.
Uitgebreide informatie over de werking van MyStudyMap vind je hier.
Er zijn twee inschrijfperiodes per jaar:
de inschrijving voor het najaar opent in juli
de inschrijving voor het voorjaar opent in december
Zie deze pagina voor meer informatie over deadlines en inschrijven voor vakken en tentamens.
Let op:
Het is verplicht om je in te schrijven voor alle activiteiten die je gaat volgen van een vak.
Je inschrijving is pas voltooid wanneer je je cursusplanning indient in het tabblad ‘Klaar voor inschrijving’ door op ‘indienen’ te klikken.
Niet ingeschreven zijn voor een (her)tentamen betekent dat je niet mag deelnemen aan het (her)tentamen.
Contact
Coördinator: dr.H.Slabbekoorn
E-mail: h.w.slabbekoorn@biology.leidenuniv.nl
Opmerkingen
Inzage en feedback op het tentamen: datum nog niet bekend.
Detailinformatie wordt op Brightspace geplaatst.
Maximaal aantal deelnemers: 85
Software
Vanaf collegejaar 2024/2025 werkt de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen met het software distributieplatform Academic Software. Via het platform kun je toegang krijgen tot de software die je nodig hebt voor bepaalde vakken in je studie. Voor sommige software moet je laptop aan bepaalde systeemeisen voldoen. Dit staat aangegeven bij de software. Belangrijk is dat je de software installeert voor de start van het vak. Meer informatie over het laptopprofiel vind je op de studentenwebsite.