Studiegids

nl en

Romeins nepnieuws? Propaganda, manipulatie en vervalsingen in de Romeinse keizertijd

Vak
2024-2025

Toegangseisen

Er zijn geen specifieke toegangseisen bij dit hoorcollege, maar kennisname van F.G. Naerebout & H.W. Singor, De Oudheid, Amsterdam 2008 of later (11de druk en verder), wordt ten zeerste aanbevolen.

Beschrijving

In dit college bespreken we aan de hand van een aantal casestudies propaganda, manipulaties en vervalsingen in de Romeinse keizertijd, van de 1ste tot en met de 6de eeuw. Er zijn opvallend veel antieke bronnen waarvan het onzeker is of ze echt zijn: sommige waren misschien authentiek, sommige zijn vrijwel zeker vervalst en bij andere lijkt er te zijn geknoeid. Soms gaat het om documenten, soms om literaire teksten, soms om visueel materiaal. Soms zijn ze bedoeld als satire, soms beogen ze te misleiden. Veel opereren in een grijs gebied van framing, manipulatie en selectieve citatie. In het college brengen we niet alleen ordening aan in het materiaal, maar analyseren we vooral ook de historische context waarbinnen ze werden gemaakt.

Centraal staat daarbij de vraag in hoeverre we van ‘Romeins nepnieuws’ kunnen spreken. Nepnieuws wordt vaak gezien als een modern en uniek fenomeen. Maar ook het verleden kende vele vormen van manipulatie. Is het zinvol dat ook als nepnieuws te beschouwen? En in hoeverre kunnen theorieën over moderne desinformatie helpen het Romeinse verleden te begrijpen?

Leerdoelen

Algemene Leerdoelen

  1. De student kan relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken.
  2. De student kan kritisch reflecteren op kennis en inzichten neergelegd in vakwetenschappelijke literatuur.

    Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

    1. Brede kennis van en inzicht in de historische ontwikkeling van de afstudeerrichtingen met speciale aandacht bij de afstudeerrichting Oude Geschiedenis voor de Griekse-Romeinse oudheid, met nadruk op de periode 400 v.C.-400 n.C; sociaaleconomische structuren; de antieke stad; mentaliteitsgeschiedenis; antieke religie; cultuurcontact.

Leerdoelen, specifiek voor dit BA-Hoorcollege

De student:
4. heeft kennis van de verschillende uitingsvormen van Romeinse manipulatie van de publieke opinie;
5. heeft kennis van de historische context van de Romeinse keizertijd waarbinnen manipulaties en vervalsingen geproduceerd werden;
6. heeft globale kennis van de verschillende verschijningsvormen van desinformatie;
7. heeft inzicht in de mogelijkheden en problemen van de toepassing van moderne theorieën over desinformatie op een historische casus.

### Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Hoorcollege

  • Zelfstandige literatuurstudie

Toetsing en weging

Toetsing

Alle leerdoelen van het BA-Hoorcollege worden getoetst door middel van één eindtoets, bestaande uit een deel meerkeuzevragen en een deel open vragen.

Weging

De eindtoets bestaat uit twee delen (meerkeuzevragen en open vragen), die ieder voor 50% tellen.

Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers.

Herkansing

De toets voor de herkansing heeft dezelfde structuur als de reguliere toets.

Inzage en nabespreking

Na het bekendmaken van de uitslag van het tentamen wordt aangegeven hoe de inzage van de toets wordt georganiseerd.

Literatuur

Er hoeft geen literatuur te worden aangeschaft. De literatuur voor dit college bestaat uit losse artikelen en antieke bronnen in vertaling. Deze zullen op Brightspace ter beschikking worden gesteld.

Inschrijven

Inschrijven via My StudyMap is verplicht.

Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Studeren à la carte willen volgen (zonder tentamen), oa. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Informatie voor belangstellenden die deze cursus in het kader van Contractonderwijs willen volgen (met tentamen), o.a. over kosten, inschrijving en voorwaarden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga.

Opmerkingen

Dit college sluit aan bij het NWO-onderzoeksproject Roman Fake News, Documentary Fictions in the Roman Empire