Studiegids

nl en

Oude historici voor oud-historici (en anderen): antieke geschiedschrijving als historische bron

Vak
2024-2025

Toegangseisen

Dit college staat open voor studenten Geschiedenis, GLTC en ONOS, maar studenten Geschiedenis die dit vak volgen voor hun afstudeerrichting hebben voorrang.

Beschrijving

Voor de moderne geschiedpraktijk zijn de werken van de Griekse en Romeinse historici van nauwelijks te overschatten belang. In praktische zin hebben ze de grondstof aangeleverd voor de analyse van de oudheid zelf: de feitelijke gegevens uit hun werken vormen nog steeds de basis van onze handboeken. Minstens zo belangrijk is dat in de moderne tijd geschiedschrijvers (en zeker niet alleen die van de oudheid) zich nadrukkelijk in de antieke tradities hebben geplaatst: de antieke geschiedschrijving vormt een model dat een enorme aantrekkingskracht heeft uitgeoefend.

Inmiddels is de vriendschap echter bekoeld. Moderne historici stellen andere vragen dan waar de antieke geschiedschrijvers antwoorden op geven. Classici hebben laten zien dat genreconventies en vertelstrategieën een enorme rol spelen in het genre: de werken kunnen niet ongestraft gebruikt worden als pakhuis voor historische feiten. Dat roept de vraag op hoe we de teksten dan wel kunnen gebruiken.

In het college bespreken we in het eerste uur de ontwikkeling van de antieke geschiedschrijving, van haar geboorte in de Griekse wereld tot aan de nabloei onder de classicerende auteurs van de Late Oudheid. Deze traditie wordt geschetst aan de hand van de bespreking van een aantal sleutelwerken uit de Griekse en Romeinse geschiedschrijving. In het tweede uur gaan we na op welke verschillende wijzen deze antieke teksten gebruikt zijn door moderne onderzoekers. Uiteindelijk draait het college om de vraag hoe we zelf deze antieke teksten kunnen inzetten in ons eigen onderzoek.

Dit college is verbonden aan de afstudeerrichting Oude Geschiedenis.

Leerdoelen

  1. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting Oude Geschiedenis: bronnenkritiek en contextualisering.

Leerdoelen, specifiek voor dit hulpvak

De student:

  1. heeft begrip van de ontwikkeling van het genre van antieke geschiedschrijving;
  2. heeft een globaal overzicht van het moderne onderzoek naar antieke geschiedschrijvers en inzicht in de verschillende methodologieën die daarbij worden gebruikt;
  3. is geconfronteerd met specifieke voorbeelden van antiek bronnenmateriaal;
  4. kan gebruik maken van deze en vergelijkbare antieke bronnen om een historisch vraagstuk te beantwoorden.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.

Onderwijsvorm

Combinatie van hoor- en werkcollege. In het eerste uur wordt door de docent een overzicht gegeven, in het tweede vindt discussie plaats over de gelezen antieke bronnen en de moderne literatuur. Voor het college geldt een aanwezigheidsplicht.

Aanwezigheidsplicht houdt in dat studenten bij alle colleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien je niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Twee deeltoetsen, ieder over de helft van de stof, ieder bestaande uit een combinatie van multiple choice vragen en open vragen
    getoetste leerdoelen: 1-4

  • Essay over een passage naar keuze, geanalyseerd op basis van een zelf samengestelde literatuurlijst van 250 pagina’s
    getoetste leerdoelen: 5

Weging

  • Deeltoets 1: 30 %

  • Deeltoets 2: 30%

  • Essay: 35%

  • Participatie: 5%

Het eindcijfer voor de cursus is het gewogen gemiddelde van de deelcijfers. Onvoldoendes voor deeltentamens mogen onderling worden gecompenseerd, maar het cijfer voor het essay moet voldoende zijn.

Deadlines

Voor het inleveren van opdrachten en werkstukken gelden de deadlines zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Herkansing

De herkansing bestaat net als het reguliere tentamen uit losse deeltoetsen. Alleen onvoldoende toetsen kunnen worden herkanst. Voor herkansing van het essay geldt dat bij een vijf het essay mag worden herschreven op basis van de aanwijzingen van de docent, terwijl bij een lager cijfer een essay over een nieuw onderwerp moet worden geschreven. Ook degenen bij de reguliere deadline geen essay inleveren moeten een essay over een nieuw onderwerp schrijven.

Nabespreking tentamen

Op afspraak.

Literatuurlijst

Er hoeft geen literatuur te worden aangeschaft. Alle literatuur is digitaal beschikbaar via de UB-Leiden; literatuurlijsten worden geplaatst op Brightspace. Deze literatuur moet voorafgaand aan ieder college worden bestudeerd; dit geldt ook voor het eerste college.

Inschrijven

Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.
Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga.

Opmerkingen

Niet van toepassing.