Studiegids

nl en

Imperialisme en de Europese stad: tussen verbinding en uitsluiting, 1800-2000

Vak
2024-2025

Toegangseisen

De propedeuse Geschiedenis is voltooid en beide BA2 Werkcolleges zijn met een voldoende afgerond, waarvan één in dezelfde richting als het BA3 Seminar. Met de keuze voor het BA3 Seminar leg je de afstudeerrichting Economische of Sociale Geschiedenis definitief vast.

Beschrijving

In dit vak onderzoeken we de relatie tussen Europese steden en overzees imperialisme in de negentiende en twintigste eeuw. We zoomen in op lokale economieën, instellingen en organisaties en zoomen uit naar een imperiaal of wereldwijd perspectief om te begrijpen hoe zulke stedelijke ontwikkelingen samenhingen met ontwikkelingen in koloniale imperia. Aan de ene kant creëerden imperiale netwerken verbinding: fabrieken verwerkten koloniale producten, koloniale migrantengemeenschappen ontstonden en overheden richtten koloniale monumenten op. Aan de andere kant werd deze verwikkeling gekenmerkt door machtsverhoudingen van uitsluiting en ongelijkheid. In de colleges, opdrachten, excursies en je eigen werkstuk verkennen we dit spanningsveld aan de hand van Nederlandse en andere West-Europese steden. Naast haven- en hoofdsteden als Rotterdam, Den Haag, Londen, of Marseille bestuderen we juist ook kleinere plaatsen zoals industriecentrum Zaandam of kloosterdorp Steyl.

In het eerste deel van het vak plaatsen we het onderwerp in huidige historiografische en maatschappelijke ontwikkelingen en in een theoretisch-conceptueel kader. Ook bespreken we voorbeelden van de imperiale connecties van steden om relevante actoren (overheden, migranten, ondernemers(clubs), musea, religieuze organisaties, etc) en bronnen (archieven, kranten, propagandamateriaal, objecten) voor jullie eigen werkstuk te identificeren. In het kader van een gezamenlijk bezoek aan een relevante archiefinstelling hebben we het over brongebruik en bronkritiek. Je maakt deelopdrachten over de literatuur en bronkritiek en geeft feedback op het werk/ontvangt feedback van medestudenten.

In het tweede deel van het vak onderzoek je in een werkstuk gebaseerd op literatuur en primair bronmateriaal zelf een relatie tussen een Nederlandse of (als het bronmateriaal het toestaat) West-Europese stad op het gebied van sociale of economische geschiedenis. Denk bijvoorbeeld aan de handelsrelaties van een bedrijf, de netwerken van antikoloniale activisten, koloniale tentoonstellingen of musea of het reilen en zeilen van missieorganisaties. Hiermee kom je meer te weten over dit actuele thema, verdiep je je verder in economische en/of sociale geschiedenis en doe je waardevolle onderzoekservaring op voor je BA-eindwerkstuk.

Leerdoelen

Algemene leerdoelen

  1. een wetenschappelijk onderzoek met een beperkte omvang opzetten en uitvoeren, en daarbij:
    a. relatief grote hoeveelheden informatie organiseren en verwerken;
    b. vakliteratuur zoeken, selecteren en ordenen;
    c. een wetenschappelijk debat analyseren;
    d. het eigen onderzoek in het wetenschappelijk debat plaatsen.
  2. een probleemgestuurd werkstuk schrijven en een referaat houden naar het format van de eerstejaars Themacolleges, en daarbij:
    a. een realistische planning hanteren;
    b. een probleemstelling en deelvragen formuleren;
    c. een beargumenteerde conclusie formuleren;
    d. feedback geven en ontvangen;
    e. aanwijzingen van de docent verwerken.
  3. reflecteren op de primaire bronnen waarop de literatuur is gebaseerd.
  4. bronnen selecteren en gebruiken voor eigen onderzoek.
  5. bronnen analyseren, in een historische context plaatsen en interpreteren.
  6. participeren in de discussies tijdens colleges.

Leerdoelen, specifiek voor de afstudeerrichting

  1. De student heeft kennis opgedaan van de afstudeerrichting(en) waartoe het BA-Werkcollege behoort;
    • bij de afstudeerrichting Economische Geschiedenis: van de mondiale interactie van handelsnetwerken in de vroegmoderne tijd; de negentiende-eeuwse industrialisatie van Nederland in wereldhistorisch perspectief; en de political economy van de globaliserende economie in de twintigste eeuw.
    • bij de afstudeerrichting Sociale Geschiedenis: voor de verklaring van verschillen tussen groepen vanuit een vergelijkend (lokaal, regionaal of internationaal;  klasse, gender, etniciteit en religie) en de rol van individuen, groepen, bedrijven en (internationale) organisaties (inclusief kerken) in processen van insluiting en uitsluiting vanaf ca. 1500 tot nu.
  2. De student heeft kennis van en inzicht in de kernbegrippen, de onderzoeksmethoden en –technieken van de afstudeerrichting, met speciale aandacht;
    • bij de afstudeerrichting Economische Geschiedenis: voor de toepassing van economische concepten in de geschiedschrijving, en inzicht in de interactie tussen beleid en economie; gebruik van zowel kwalitatieve als kwantitatieve bronnen.
    • bij de afstudeerrichting Sociale Geschiedenis: voor de toepassing van sociaal-wetenschappelijke concepten en het verwerven van inzicht in de interactie in sociale processen op basis van onderzoek in kwalitatieve als kwantitatieve primaire bronnen.

Leerdoelen, specifiek voor dit college

  1. De student heeft kennis van en inzicht in de relatie tussen koloniale geschiedenis en Nederlandse/West-Europese stadsgeschiedenis van de moderne tijd, op zowel economisch als sociaal gebied.
  2. De student heeft kennis van en inzicht in de huidige maatschappelijke aandacht voor de impact van het koloniale verleden op Nederlandse/West-Europese steden en de manieren waarop deze onderzocht, bediscussieerd en gepresenteerd wordt.

Rooster

De roosters zijn beschikbaar via MyTimetable.

Onderwijsvorm

  • Werkcollege met aanwezigheidsplicht

Dit houdt in dat studenten bij alle werkcolleges aanwezig moeten zijn. Indien je toch verhinderd bent dien je dit vooraf te melden aan de docent. De docent bepaalt vervolgens of, en zo ja, hoe het gemiste college door een vervangende opdracht kan worden ingehaald. Als er specifieke beperkingen zijn bij een college dan maakt de docent dat aan het begin kenbaar. Indien jet niet voldoet aan voornoemde voorwaarden, word je uitgesloten van deelname.

Toetsing en weging

Toetsing

  • Werkstuk (6.000-7.000 woorden exclusief voorblad, inhoudsopgave, bibliografie en voetnoten; probleemgestuurd werkstuk op basis van primair bronnenonderzoek)
    getoetste leerdoelen: 1-5, 7-10

  • Mondelinge presentatie
    getoetste leerdoelen: 3-5, 9-10

  • Participatie
    getoetste leerdoelen: 6

  • Opdracht 1 (leesopdracht)
    getoetste leerdoelen: 3, 7-10

  • Opdracht 2 (bronkritiek)
    getoetste leerdoelen: 4-5

  • Opdracht 3 (historiografieopdracht)
    getoetste leerdoelen: 7-10

Weging

  • Werkstuk: 70%

  • Referaat: 10%

  • Participatie en opdrachten: 20%

Het eindcijfer komt tot stand op basis van het gewogen gemiddelde op basis van de deelcijfers, met daarbij als aanvullende eis dat het werkstuk voldoende moet zijn.

Herkansing

Het werkstuk kan worden herkanst. Hiervoor geldt de deadline zoals aangegeven in het desbetreffende collegeschema op Brightspace.

Inzage en nabespreking werkstuk

Uiterlijk bij het bekendmaken van de uitslag van het werkstuk wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de inzage en nabespreking van het werkstuk plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.

Literatuurlijst

De literatuur voor dit vak bestaat uit artikelen en boekhoofdstukken die via de UB beschikbaar zijn. De volgende publicaties dienen daarnaast als naslagwerk:

  • Miel Groten, The architecture of empire in modern Europe. Space, place, and the construction of an imperial environment, 1860-1960 (Amsterdam 2022). Open Access.

  • Friedrich Lenger, European cities in the modern era, 1850/80-1914 (Leiden en Boston 2012). Via UB.

Inschrijven

De inschrijving verloopt via een invulformulier dat Geschiedenisstudenten toegestuurd krijgen op de dag dat de inschrijvingen opengaan.
Bij onvoldoende belangstelling kunnen seminars geannuleerd worden en maken studenten in overleg met hun studieadviseur een alternatieve keuze.

Contact

  • Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).

  • Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie Huizinga.

Opmerkingen

Niet van toepassing.