Toegangseisen
Geen.
Beschrijving
Een op de vijf jonge mensen in Nederland maakt zich grote zorgen over het klimaat, zo blijkt uit onderzoek door Ipsos (26-09-2023). Jongeren zijn ervan overtuigd dat hun toekomst op het spel staat en dat de wereld nu moet handelen om (de gevolgen van) klimaatverandering tegen te gaan – er is immers geen Plan(eet) B. De klimaatcrisis, een term die wordt gebruikt om de ecologische, politieke en maatschappelijke crisis die voortkomt uit door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde te beschrijven, is een van de grootste uitdagingen van onze tijd en staat getuige de wereldwijde klimaatprotesten, klimaatrapporten en klimaattoppen volop in de publieke belangstelling.
De opwarming van de aarde door menselijk handelen is daarmee – letterlijk en figuurlijk – een hot topic geworden, niet alleen in het maatschappelijke debat, maar ook in literatuur. Klimaatliteratuur is inmiddels zelfs uitgegroeid tot een eigen genre, dat vele tekstsoorten (romans, verhalen, gedichten, essays, en mengvormen daarvan) omvat, waarin onze omgang met dier, natuur en klimaat wordt gethematiseerd. Literatuur vormt ook een plek voor ecokritische reflectie, waar de natuur een stem en klimaatverandering een gezicht krijgt, en waar de gevolgen van menselijk handelen (of falen) ten aanzien van onze planeet op indringende wijze tot leven worden gebracht.
In deze cursus zullen we met behulp van ecokritische perspectieven recente Nederlandstalige literatuur onderzoeken die klimaat en klimaatverandering tot onderwerp heeft. Enkele vragen die daarbij centraal zullen staan zijn: Hoe wordt er geschreven over de relatie tussen mens en natuur? Hoe krijgt de klimaatcrisis gestalte in literatuur en wat kunnen ecokritische lezingen ons leren over onze verhouding tot natuur, klimaat en planeet? Wat is klimaatgeletterdheid en hoe kunnen literatuur en literatuuronderwijs daaraan een bijdrage leveren? Wij zullen niet alleen klimaatromans, maar ook -poëzie en -essays bespreken, daarnaast is er speciale aandacht voor jeugdliteratuur die de klimaatcrisis thematiseert.
Leerdoelen
Aan het einde van de cursus:
- Heb je inzicht verworven in wetenschappelijke debatten rondom klimaatliteratuur, ecokritische benaderingen en klimaatgeletterdheid en weet je kernbegrippen en -ideeën hieruit kritisch te hanteren;
- Ben je in staat primaire literatuur te analyseren vanuit relevante ecokritische benaderingswijzen;
- Ben je in staat te analyseren hoe literaire teksten manieren van denken en spreken over klimaat, klimaatverandering en klimaatcrisis kan genereren én bekritiseren;
- Kun je aan de hand van recente (internationale) wetenschappelijke literatuur uitleggen welke rol literatuur en literatuuronderwijs kunnen spelen in klimaatgeletterdheid;
- Ben je in staat om verworven inhoudelijke kennis, inzicht en vaardigheden zowel mondeling als schriftelijk op overtuigende wijze te presenteren, waarvan je blijk hebt gegeven in plenaire discussies, een (onderzoeks)presentatie en een paper.
Rooster
De roosters zijn beschikbaar via My Timetable.
Onderwijsvorm
Werkcollege
Zelfstandige literatuurstudie
Toetsing en weging
Toetsing
Actieve participatie (10%)
Mondelinge presentatie (25%)
Paper (65%)
Weging
Het eindcijfer voor de cursus komt tot stand door de bepaling van het gewogen gemiddelde op basis van deelcijfers. Om de cursus te behalen moet het gewogen gemiddelde van de deelcijfers een 5,5 of hoger zijn.
Herkansing
Alleen het werkstuk kan worden herkanst.
Inzage en nabespreking
Uiterlijk bij het bekendmaken van de eindcijfers wordt aangegeven op welke wijze en op welk tijdstip de nabespreking plaatsvindt. Er wordt in ieder geval een nabespreking georganiseerd indien een student hiertoe verzoekt binnen 30 dagen na bekendmaking van de uitslag.
Literatuurlijst
De literatuur wordt bij aanvang van de cursus bekend gemaakt.
Als primaire literatuur valt te denken aan:
Lieke Marsman, Het tegenovergestelde van een mens (2017)
Maartje Smits, Hoe ik een bos in mijn badkamer begon (2017)
Adriaan van Dis, Klifi (2021)
Mijke Pelgrim, Dwarsloper (2021)
Eva Meijer, Zee nu (2022)
Donald Niedekkers Waarachtige beschrijvingen uit de permafrost (2022)
Nina Polak, Buitenleven (2022)
Marc ter Horst, Rugzwemmen (2023)
Rozalie Hirs, Ecologica (2023)
Als secundaire literatuur valt te denken aan:
- Greg Garrard, Ecocriticism (2023) (overzichtsstudie)
Inschrijven
Inschrijven via MyStudyMap is verplicht.
Informatie over het inschrijven voor vakken en tentamens kun je hier vinden.
Aanmelden Studeren à la carte en Contractonderwijs
n.v.t.
Contact
Voor inhoudelijke vragen, neem contact op met de docent (rechts in informatiebalk).
Voor informatie over inschrijvingen, toelating, etc: Onderwijsadministratie [Reuvensplaats]https://www.organisatiegids.universiteitleiden.nl/faculteiten-en-instituten/geesteswetenschappen/faculteitsbureau/onderwijs--en-studentzaken/onderwijsondersteuning/onderwijsadministratie-reuvensplaats
Opmerkingen
Via Brightspace worden deelnemers op de hoogte gehouden van de cursus en ontvangen zij te zijner tijd het programma en de definitieve literatuurlijst.